مقدمه بر مقاله «یک سال مبارزه چریکی در شهر و کوه»

نوشته رفیق کبیر حمید اشرف

 

ویرایش دوم

مهدی سامع

 

مقاله «یک سال مبارزه چریکی در شهر و کوه» که تاکنون دهها بار تجدید چاپ شده، یک سال پس از حماسه سیاهکل، در اسفند ماه سال 1350 با امضای «چریکهای فدایی خلق» منتشر شد. بنابرین این مقاله که در حقیقت یک گزارش و تحلیل کوتاه است را باید نظر چریکهای فدایی خلق در پایان سال 1350 ارزیابی کرد. اما تردیدی نیست که در نوشتن این اثر مهم رفیق حمید اشرف نقش تعیین کننده ای داشته است. در این مقاله به رویدادهای تا اواسط فروردین 1350 پرداخته شده و بنابرین همه رویدادهای سال 1350 را شامل نمی شود.

این نوشته دومین تحلیل پیرامون رستاخیز سیاهکل است که از جانب چریکهای فدایی خلق در سال 1350 منتشر شد. اولین بار در خرداد سال 1350، رفیق مسعود احمد زاده در مقدمه ای کوتاه بر کتاب «مبارزه مسلحانه، هم استراتژی هم تاکتیک» به تحلیل حماسه سیاهکل پرداخت. مقدمه رفیق مسعود هم نظر چریکهای فدایی خلق در آن شرایط بود.

در جزوه یک سال مبارزه چریکی در شهر و کوه، دو گروهی که با ادغام خود در فروردین سال 1350 با نام چریکهای فدایی خلق به فعالیت ادامه دادند، گروه جنگل و گروه رفیق مسعود احمدزاده نامیده شده است. رفیق بیژن جزنی این دو گروه را یک (گروه جنگل) و دو (گروه رفیق مسعود احمدزاده) نامگذاری کرد. در برخی از تحلیلها  گروه رفیق مسعود، گروه شهر نامگذاری شده است.

تا آبان 1348 که من در جریان بحثها بودم، گروه جنگل بر این اعتقاد بود که مبارزه در کوه و جنگل نقش تعین کننده داشته و بخش شهر نقش پشتیبانی برای نیروی انسانی، تبلیغات سیاسی، امکانات تدارکاتی و انجام عملیات ایذایی دارد. پس از آبان سال 1348 من به سربازی رفتم و در اسفند همان سال دستگیر و به مدت 6 ماه زندان بودم و 3 ماه پس از آزادی از زندان دوباره در 23 آذر 1349 در پادگان زرهی شیراز دستگیر شدم. بنابرین اطلاعات من در مورد بحثهای درونی و اقدامات تشکیلاتی تا آبان 1348 است. بعضی از توضیحات من پیرامون این جزوه  بر اساس اطلاعاتی است که خودم در جریان آن بودم، یا در رسانه های جمعی آن دوران، به شمول اسناد چریکهای فدایی خلق، منتشر شده و یا از طریق زندانیان سیاسی آن زمان به دست آورده ام.

پیرامون اختلافات تاکتیکی که در سال 1349 مساله وحدت دو گروه را به تاخیر می انداخت، حمید اشرف به طرح نظراتی می پردازد که نباید آن را تنها نظر تلقی کرد. یکی از علل تاخیر در امر وحدت، همان طور که رفیق حمید به آن اشاره می کند، عدم اطلاع گروه رفیق احمدزاده از کم و کیف کار گروه جنگل بود. گروه جنگل در دادن اطلاعات کامل به گروه دیگر بیش از اندازه مسایل امنیتی را رعایت می کرد. در پائیز سال 1350 در یک اطاق جمعی در زندان اوین، که اکثر دستگیر شدگان آن سال و منجمله رفقا مسعود احمدزاده و عباس مفتاحی در آن جمع بودند، مسعود احمدزاده به طرح اختلافات تاکتیکی بین دو گروه پرداخت که متاسفانه من به طور دقیق آن را به خاطر ندارم و امیدوارم کسان دیگری که در آن اطاق حضور داشتند و آن بحثها را به خاطر دارند، روایت خود از بحثهای رفیق مسعود را بیان کنند.

حمید اشرف بنا به دلایل امنیتی و یا بعضی ملاحظات دیگر که بر من روشن نیست از آوردن نام بسیاری از افراد خودداری کرده است. شاید علت این امر آن بوده که رفیق حمید به علت نقشی که در حیات سازمان چریکهای فدایی خلق داشته، نمی خواسته نام خود را به تکرار مطرح کند و بنابرین از نوشتن بعضی اسامی خودداری کرده است. در این مقاله بعضی اشتباهات وجود دارد که با توجه به دقت این رفیق علت آن بر من روشن نیست. به طور مثال تاریخ اعدام 13 رزمنده فدایی که در روز 26 اسفند سال 1349 (سند شماره یک) بوده و در روزنامه های آن منتشر شد را 27 اسفند ذکر کرده است. بسیار بعید است که حمید اشرف به این مساله توجه نکرده باشد. به نظر می رسد این اشتباه تاپی در چاپ اول وجود داشته و بعد از آن هم تکرار شده است.

در بهمن 1389، در آستانه چهلمین سالگرد حماسه سیاهکل سایت نبرد این نوشته مهم را با مقدمه و توضیحات من برای آگاهی رسانی به کسانی که خواستار دانستن رویدادهای آن زمان هستند منتشر کرد. اکنون، در چهل و پنجمین سالگرد رستاخیز سیاهکل بار دیگر مقاله رفیق حمید با ویرایش دوم مقدمه و توضیحات منتشر می شود.

یک سال مبارزه چریکی در شهر و کوه، قبل از این چندین بار به صورت چاپی منتشر و در چند سایت اینترنتی هم درج شده است. من برای هرچه دقیق تر بودن متن مقاله، دو جزوه چاپی را با آن چه در سایتهای اینترنتی منتشر شده مقایسه کردم. موارد اشتباه در همه آنها به یک شکل است. توضیحات من که در پایان خواهد آمد با عدد مشخص شده و دو توضیح رفیق حمید اشرف که در متن اصلی با عدد مشخص شده بود، در این متن با عنوان زیرنویس به صورت «الف» و «ب» آورده شده است. در نگارش (رسم الخط) این مقاله از شیوه جدا نویسی که به ویژه برای خواندن در اینترنت راحت تر است استفاده شده که با نگارش متن اصلی منطبق نیست.

پیرامون حماسه سیاهکل آقای ناصر وحدتی در کتاب «داستان سیاهکل» در گزارشی رمان گونه با عنوان «روی خوش زنده گی» به تشریح رویدادهای چند روز بعد از حماسه سیاهکل می پردازد. این کتاب توسط موسسه انتشارات نگاه در سال 1386 در تهران منتشر شده است. آقای ناصر وحدتی همزمان با حماسه سیاهکل در همان منطقه دستگیر می شود و مشاهدات خود پیرامون این رویداد را در این گزارش رمان گونه روایت کرده است. ناصر وحدتی در این کتاب به توصیف شخصیت و افکار پدرش، زنده یاد آقای اکبر وحدتی که همزمان با رویداد سیاهکل از طرف ژاندارمری به پاسگاه احضار شده بود می پردازد. آقای اکبر وحدتی یک مخالف قدیمی رژیم شاه بوده که در جریان عملیات سیاهکل به علت عدم اطلاع رزمندگان گروه جنگل از حضور وی در پاسگاه جان می بازد.

در سال 1354 نیز رفیق حمید اشرف جزوه دیگری به نام «جمعبندی سه ساله» نوشت که به وسیله سازمان چریکهای فدایی خلق ایران منتشر شد. هر دوی این نوشته ها و البته دهها نوشته دیگر که از جانب چریکهای فدایی خلق طی سالهای 1349 تا 1357 منتشر شده برای شناخت جنبش پیشتاز فدایی که بدون شک نقش تعیین کننده در قطب بندی و تحولات سیاسی آن سالها داشته ضروری است.

از قول چرچیل نقل شده که گفته است، تا حقیقت بِجُنبد دروغ سراسر جهان را فرا می گیرد. (نقل به مضمون) در مورد حقایق مربوط به چریکهای فدایی خلق تا سال 1357، به علت دشمنی بی حد و مرز سران و نخبگان جمهوری اسلامی با نقش مترقیانه جنبش پیشناز فدایی و به علت کوته فکری بعضی محققان تازه به دوران رسیده، دروغهای رذیلانه و تهمتهای ناروا به شکل گسترده منتشر شده و بازهم منتشر خواهد شد. همین موضوع دلیلی محکم بر این امر است که جریان فدایی با وجود خطاها و کمبودهای بسیار، با مداخله گری پرهزینه نقش مهم و غیر قابل انکار در جنبش آزادیخواهی مردم ایران داشته که برای ارتجاع حاکم تصور آن هم غیر قابل قبول است.

رویدادهای تاریخی قابل کپی برداری نیست. اما آگاهی از رویدادهای تاریخی کمک می کند تا هزینه پیشبرد مبارزه علیه استبداد مذهبی ولایت فقیه کاهش پیدا کند. باشد که در آستانه چهلمین و پنجمین سالگرد حماسه سیاهکل، انتشار مجدد این مقاله بتواند برای جنبش آزادیخواهی مردم ایران و به ویژه برای نسل جوان که با پویایی برای راهجویی نظری و عملی تلاش می کند، سودمند باشد.

مهدی سامع

بهمن 1394

منبع: نبردخلق شماره  372، سه شنبه اول تیر 1395 – 21 ژوئن 2016

 

بازگشت به نبردخلق

بازگشت به صفحه اول