|
رویدادهای هنری ماه لیلا جدیدی
موسیقی
بازگشت گروه راک آمریکایی به صحنه پاریس پس از ترورها گروه U2 در کنسرت خود در پاریس به طور غافلگیرکننده ای اعضای گروه راکEagles of Death Metal را به روی صحنه دعوت کرد. حمله تروریستی ۱۳ نوامبر به سالن "باتاکلان" در محله یازدهم پاریس در حین برگزاری کنسرت این گروه صورت گرفت. در میانه کنسرت U2 در پاریس، "بونو"، خواننده، آهنگساز و ترانه سرای اصلی این گروه، ناگهان اعلام کرد: "اجازه دهید افرادی را به شما معرفی کنم که زندگی شان همواره به پاریس پیوند خواهد خورد… چند هفته پیش صحنه‌ی آنها را ربودند و ما می خواهیم صحنه ی خود را به آنها تقدیم کنیم… این شما و این Eagles of Death Metal" در برابر ابراز احساسات شدید تماشاگران حاضر در سالن "آکورهتلز" پاریس، اعضای گروه Eagles of Death Metal به رهبری "جسی هیوز"، روی صحنه آمدند. سپس اعضای دو گروه، ترانه "مردم قدرتمند هستند" از ساخته های "پتی اسمیت" را به طور مشترک اجرا کردند. پس از آن ترانه "همیشه دوستت دارم" از ساخته های گروه Eagles of Death Metal اجرا شد.
جایزه موسیقی "بتهوون" به یک پناهجو تعلق گرفت جایزه بین المللی موسیقی "بتهوون" به "ایهم احمد"، پیانیست ۲۷ ساله فلسطینی، اهدا می شود. احمد تا چند ماه پیش ساکن اردوگاه فلسطینی "یرموک" در حومه دمشق بود و اکنون در شهر دورتموند آلمان زندگی می کند. او اواخر تابستان امسال همراه خانواده‌اش از مهلکه جنگ داخلی سوریه فرار کرد و به آلمان رسید. او در سوریه در اردوگاه فلسطینی یرموک در حومه دمشق زندگی می کرد؛ اردوگاهی که ۱۵۰ هزار فلسطینی در آن زندگی می کردند، اما در جریان جنگ داخلی سوریه تبدیل به جهنمی برای ساکنانش شد. پس از تخریب اردوگاه یرموک، احمد پیانوی خود را به خیابانها و کوچه های مخروبه یروموک آورد و برای معدود ساکنان اردوگاه که هنوز در آنجا باقی مانده بودند، پیانو می نواخت. پس از آنکه یرموک در اوایل سال ۲۰۱۵ به دست شبه نظامیان "دولت اسلامی" (داعش) افتاد و پیانوی احمد به آتش کشیده شد، او راه فرار به ترکیه و از آنجا به آلمان را در پیش گرفت. جایزه بین المللی بتهوون برای حقوق بشر، صلح، آزادی و کاهش فقر، به تازگی از سوی "تورستن شرایبر"، مدیر اجرایی انجمن "واسموت"، و "آندراس لوش"، رییس فستیوال هنرمندان جوان موسوم به "بایروت" به وجود آمده است. این جایزه از سوی شمار زیادی از انجمنهای هنری و موسیقی پشتیبانی می شود.
شعر و ادبیات
بزرگداشت مولانا رومی در قونیه ترکیه هفتصد و چهل و دومین مراسم شب عروس (عروس یا وصلت) که شب درگذشت مولانا است و از آن به عنوان شب عروسی وی یاد می شود، با مشارکت شمار زیادی از دولتمردان از جمله رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه، هنرمندان، دانشمندان و دوستداران مولانا از کشورهای مختلف جهان در شهر قونیه ترکیه برگزار شد. مراسم گرامی داشت هفته مولانا که در روز نخست از تپه علاء الدین شهر قونیه، یعنی محل نخستین دیدار مولانا جلال الدین رومی با شمس تبریزی، و تحت عنوان "راهپیمایی عشق" آغاز شد و در آخرین شب با ناله نی و رقص سماع همراهی شد.
نویسنده ای در خدمت ترویج کتابخوانی "جیمز پترسون" مردی است که صدها هزار کتاب و میلیونها دلار را در راه گسترش فرهنگ کتابخوانی هدیه داده است. او امسال با کمک "اسکولاستیک"، بزرگترین ناشر بین المللی کتابهای کودکان، حدود دو میلیون دلار به کتابخانه مدرسه‌ها کمک کرده است. طی سالهای متمادی جیمز پترسون از مدیر اجرایی تبلیغات، به نویسنده آثار پرفروش و حالا مدافع کتاب خوانی تغییر چهره داده است. او نویسنده مطرح رمانهای روانشناختی و جنایی آمریکاست که مجموعه اش با نام "الکس کراس" شهرت جهانی دارد. اشتیاق جیمز پترسون برای ترویج فرهنگ کتاب خوانی از خانه شروع شد. وقتی پسرش کودک بود، زیاد به کتاب خوانی علاقه نداشت. او و همسرش سخت کار کردند تا به فرزندشان کمک کنند و در همین فرآیند بود که پترسون متوجه شد از پس کارهای بیشتری هم برمی آید. یکی دیگر از پروژه های این نویسنده در کنار کتابخانه مدرسه‌ها، کمک به کتاب فروشیهای مستقل است. او به تازگی یک میلیون دلار به کتاب فروشها هدیه داده و اکنون نیز به مناسبت تعطیلات، مبلغ 250 هزار دلار را به کارمندان این کتاب فروشیها پاداش داده است. پترسون 68 ساله در سال 2014 رتبه‌سی‌و هفتم فهرست تاثیرگذارترین چهره های مطرح از دید مجله "فوربس" را از آن خود کرد. او سال 2014 عنوان پردرآمدترین نویسنده‌دنیا را به دست آورد. درآمد وی در سال 2013 به 90 میلیون دلار بود. پترسون به طور میانگین سالی 14 کتاب منتشر می کند. نام او به عنوان اولین نویسنده ای که یک میلیون جلد از آثارش در قالب دیجیتال به فروش رسید، ثبت شده است. تاکنون بیش از 300 میلیون جلد از کتابهای این نویسنده آثار جنایی آمریکا در سرتاسر جهان به فروش رسیده است.
کانون نویسندگان: مقاومت و مبارزه تنها راه مواجه با سانسور کانون نویسندگان ایران در بیانیه ای به مناسبت سیزده آذر، روز مبارزه با سانسور، سیر نزولی تیراژ کتاب و کتابخوانی در ایران را نتیجه مستقیم سانسور و قلع و قمع فرهنگی دانسته است. در این بیانیه گفته می شود: "هفتاد درصد کتابهایی که در کتابخانه های عمومی سراسر کشور وجود دارد، حتی یک بار نیز توسط مردم برداشته نشده است. چرا کتابخانه ها باید با کتابهای بی ارزش پر شوند؟ به این گفته، سیر نزولی تیراژ کتاب به ۳۵۰ نسخه برای جمعیت هشتاد میلیونی را اضافه کنیم تا میزان خفت کتاب و کتاب خوانی را بهتر دریابیم." بیانیه می افزاید: "دسترسی آزاد و آسان به اطلاعات که از حقوق اولیه انسانهاست و قاعدتا باید فعالیتی لازم، رایگان و مفرح باشد، در ایران با سانسور دولتی روزنامه ها و حذف ژورنالیسم مستقل و سانسور اینترنت و فیلترینگ سایتها و شبکه های اجتماعی و شلیک پارازیت به ماهواره ها، برای مردم به فعالیتی عذاب آور و پرهزینه بدل شده است." کانون نویسندگان در پایان تاکید می کند: "اگر مقاومت و مبارزه به حق و شجاعانه مردم و نویسندگان و هنرمندان سانسور ستیز در این سالها نبود، معلوم نیست اکنون به قعر کدام قرن واپس رانده شده بودیم. این، اصلی ترین راه مواجهه با سانسوری است که حق آزادی بیان را به تمامی نشانه رفته است. جامعه و ادبیات و هنر ما بیش از هر زمان دیگر به مقابله با هر گونه سانسور و طلب آزادی بیان بی هیچ حصر و استثنا نیاز دارد. سیزده آذر نماد چنین مقابله و مقاومتی است. سیزده آذر روز مبارزه با سانسور، روز فریاد زدن آزادی بیان است."
یک شاعر برنده جایزه کتاب اول گاردین "اندرو مک میلان"، شاعر، موفق شد جایزه 10 هزار پوندی کتاب اول "گاردین" را به خانه ببرد. جایزه کتاب اول گاردین 2015 به مجموعه شعر "فیزیکی" اثری از اندرو مک‌میلان تعلق گرفت. از سال 1999 تاکنون این نخستین بار است که این جایزه به یک شاعر اعطا می شود. تاکنون جایزه گاردین تنها به آثار ادبیات داستانی تعلق می گرفت. مک میلان متولد سال 1988 و فرزند "یان مک‌میلان"، شاعر، است. او استاد نگارش خلاقانه در دانشگاه "جان مورز" لیورپول است و تاکنون شعرهایش را در نشریات مختلفی به چاپ رسانده است. پیشتر چهره‌های صاحب‌نامی چون "زادی اسمیت"، "یی یون لی"، "دونال رایان" و "کالین برت" جایزه کتاب اول گاردین را به دست آورده اند.
سلمان رشدی برنده دو جایزه ادبی فوئنتس و نورمن میلر "سلمان رشدی"، نویسنده کتابهای "بچه های نیمه شب" و "آیات شیطانی"، جایزه ادبی "کارلوس فوئنتس" را به خود اختصاص داد. مدال کارلوس فوئنتس که برای بزرگداشت نام این نویسنده فقید مکزیکی راه‌اندازی شده، در نمایشگاه بین المللی کتاب "گوادالاخارا" به سلمان رشدی اهدا گردید. این جایزه‌در اولین دوره بنیانگذاری به "ماریو بارگاس یوسا"، نویسنده‌پرویی و برنده‌نوبل ادبیات، اعطا شده بود. در یک بزرگداشت دیگر، این نویسنده 68 ساله هندی – انگلیسی، جایزه امسال "نورمن میلر" را نیز دریافت کرد. "جایزه یک عمر دستاورد ادبی" این موسسه، در مراسمی به همین مناسبت در نیویورک به سلمان رشدی اهدا شد.
سینما
حضور برجسته سینمای خاورمیانه در جشنواره فیلم حقوق بشر زوریخ جشنواره فیلم حقوق بشر، چهارشنبه ۹ دسامبر در سینما "ریف رف" زوریخ کارش را آغاز می کند. در این جشنواره ۱۴ فیلم داستانی و مستند درباره حقوق بشر به نمایش درمی آید. سینمای خاورمیانه با موضوعاتی درباره بحران پناهجویی، جنگ زدگان سوری، حق طلاق در اسراییل و فقر و تبعیض اجتماعی در ترکیه حضور برجسته ای دارد. اولین جشنواره فیلم حقوق بشر زوریخ می‌‌خواهد نمایانگر فرهنگهای مختلف و مشکلات حقوق بشری در سراسر جهان باشد. موضوع اصلی این جشنواره، جنگ داخلی در سوریه و بحران پناهجویی در جهان است. حقوق زنان و حقوق دگرباشان جنسی و همچنین تولید انرژی و وظیفه و مسوولیت‌کنسرنها در برابر شهروندان از دیگر موضوعاتی ست که در همایشها و سمینارهای جشنواره فیلم حقوق بشر با گروهی از کارشناسان و صاحب نظران به بحث گذاشته می شود. "ساشا لارا بلویر"، مدیر جشنواره فیلم حقوق بشر زوریخ، می گوید: "ما فیلمهایی را انتخاب کرده ایم که هم یک روایت شخصی از زندگی روزمره انسانها به دست می دهند، و هم اینکه مشکلات پیچیده اجتماعی و سیاسی را آشکار می‌کنند. من به قدرت سینما اعتقاد دارم و فکر می‌کنم جشنواره‌های فیلم در اساس مکان‌مناسبی هستند برای آشنایی صاحب نظران و هنرمندان با هم و بحث و تبادل نظر درباره موضوعات پیچیده."
فیلم دولتی "محمد" از رقابتهای اسکار حذف شد فیلم "محمد رسول الله"، ساخته مجید مجیدی، که به عنوان نماینده سینمای ایران به بخش فیلمهای خارجی زبان اسکار ۲۰۱۶ ارسال شده بود، از سوی آکادمی اسکار از دور رقابتها کنار گذاشته شد. این فیلم، عنوان پر خرج ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را یدک می کشد و ساخت آن نزدیک به 95 میلیارد تومان (۴۰ میلیون دلار) هزینه برداشته است. تامین کننده مالی "محمد رسول الله"، "بنیاد مستضعفان" است که از طریق یک بنگاه خود به نام "موسسه نور تابان" بر روند تهیه و پخش آن نظارت دارد. حذف این فیلم از فهرست نامزدهای بهترین فیلم خارجی اسکار، شکست سیاسی - تجاری آن را که با وجود پشتیبانی دولتی، نمایش رایگان و اکران ترجیحی نتوانست موفقیتی نزد تماشگران به دست آورد، تکمیل می کند. آکادمی اسکار اسامی ۹ فیلمی را که به دور بعدی بخش اسکار خارجی زبان راه یافتند از این قرار معرفی کرد: "عهد کاملا جدید"، ساخته "ژکو وان دورمل" از بلژیک، "هماغوشی با ابلیس"، ساخته "سیرو گوئراو" از کلمبیا، "یک جنگ" به کارگردانی "توبیاس لیندهولم" از دانمارک، "شمشیرباز، ساخته "کلاوس هارو" از فنلاند، "موستانگ" اثر "دنیس گامز ارگوون" از فرانسه، "هزارتوی دروغها" به کارگردانی "جیولیو ریچارلی" از آلمان، "پسر سائول"، ساخته "لازلو نمس" از مجارستان، "زنده باد"، ساخته "پدی بریتناچ" از ایرلند و "ذیب" اثر "نجل ابونوار" از اردن. هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار ۲۸ فوریه ۲۰۱۶ (۱۰ اسفند) در هالیوود برگزار می‌شود.
"شیراک"، شهری که کارخانه های اسلحه سازی ساخته اند فیلم تازه "اسپایک لی"، کارگردان آمریکایی، انتقادی از خشونتهای مسلحانه در محله های جنوب شهر شیکاگو است. فیلم "شیراک" (Chirq) ترکیبی از دو کلمه شیکاگو و عراق (Iraq) است که مردم جنوب شیکاگو برای توصیف آمار بالای خشونت در این بخش شهر و تشبیه آن به منطقه جنگی به کار می برند. فیلم از یک نمایشنامه یونان باستان الهام گرفته که در آن زنان برای تنبیه همسران جنگ افروز، از ابراز محبت و عشق به آنها سرپیچی می کنند. مراسم افتتاحیه فیلم شیراک در نیویورک برگزار شد. اسپایک لی، کارگردان ۵۸ ساله، با اشاره به اینکه فیلم درباره آمریکای معاصر است می گوید: "فیلم درباره موضوعاتی است که امروزه آمریکا با آنها درگیر است و بر زندگی آمریکاییها تاثیر می گذارد. ما باید از تسلط "انجمن ملی سلاح" و کارخانه های اسلحه سازی خلاص شویم. این وظیفه ما است که به سیاستمدارانی که از این دو منبع پول دریافت می کنند، رای ندهیم." نمایش این فیلم زمان کوتاهی پس از اعتراضهای عمومی ماه گذشته در شیکاگو نسبت به انتشار ویدیوی قتل یک نوجوان توسط پلیس صورت می گیرد. این ویدیو که نشان می دهد مامور سفیدپوست در ۱۵ ثانیه، ۱۶ بار به نوجوان سیاهپوست شلیک می کند، برای جلوگیری از تنش در انتخابات جمع آوری شده است. "جان کوساک"، بازیگر فیلم، می گوید: "آمار تیراندازی به ۲۲۰۰ نفر و کشته شدن ۵۰۰ تن از آنها در یک سال پذیرفتنی نیست. محدود کردن اطلاعات و آگاهی رسانی برای چرخه انتخاباتی یک تراژدی است." برخلاف معمول مهمانیهای پس از نمایش افتتاحیه، اسپایک لی در میدان تایمز، یکی از مهمترین میدانهای شهر نیویورک، یک راهپیمایی در مخالفت با خشونت مسلحانه برگزار کرد. فیلم انتقادی اسپایک لی اقتباسی مدرن از نمایشنامه یونان باستان، داستان قتل تصادفی کودکی در بخش جنوبی شیکاگو و روش ابتکاری گروهی از زنان برای مقابله با خشونتهای موجود است. فیلم شیراک در سینماهای آمریکا در حال اکران است.
گرافیتی
بنکسی با استیو جابز به آوارگان می پردازد "بنکسی"، هنرمند ناشناس بریتانیایی، تازه ترین اثر هنری‌اش را بر دیوارهای اردوگاه پناهجویان در شهر بندری "کاله" فرانسه که به "جنگل" موسوم شده، خلق کرده است. بنکسی در این اثر هنری، "استیو جابز"، مدیرعامل و از بنیانگذاران شرکت "اپل" را که پسر یک مهاجر سوری بود، به تصویر کشیده است. در این نقاشی، بنکسی آقای جابز را با همان لباس یقه اسکی مشکی که همیشه به تن داشت و عینک قاب گرد به تصویر کشیده که در یک دست یکی از مدلهای اولیه کامپیوتر را در دست دارد و در دست دیگرش یک کیسه پلاستیک است. به گفته بنکسی این اثر هنری با این هدف خلق شده که توجه مردم را به جنبه های مثبت مهاجرت جلب کند. این هنرمند در بیانیه ای بی سابقه گفته است: "ما اغلب معتقدیم که مهاجران از منابع کشوری که به آن مهاجرت می کنند استفاده می کنند. اما استیو جابز پسر یک مهاجر سوری بود." به گفته بنکسی: "اپل یکی از سود آورترین کمپانیهای جهان است . این کمپانی بیش از ۷ میلیارد دلار در سال مالیات می دهد و اگر اپل امروز وجود دارد، تنها به این دلیل است که آنها به یک مرد جوان از شهر حمص (در سوریه) اجازه کار دادند." این اثر هنری بر روی یک دیوار آجری در اردوگاه پناهجویان کاله کشیده شده است. بنکسی نام مستعار هنرمندی بریتانیایی است که چهره و هویت او افشا نشده، اما دیوارنگاریهای او شهرت جهانی دارد. او در اوایل دهه ۱۹۹۰ کار دیوارنگاری را روی دیوارهای "بریستول" شروع کرد. بنکسی در سال ۲۰۱۰ برای کارگردانی فیلم "خروج از یادگاری فروشی" نامزد جایزه اسکار بود، ولی در مراسم حاضر نشد. منبع: نبردخلق شماره 366، اول دی 1394 - 22 دسامبر 2015
|