جهان در آیینه مرور

"جامعه بین المللی" و صف بندیها در غزه

 

لیلا جدیدی

 

مقدمه

میلیونها نفر در سراسر جهان علیه کشتار مردم ساکن غزه به دست حکومت اسراییل خشمگین و اندوهناک به خیابانها آمدند و صدای اعتراض و خشم خود را به گوش جامعه جهانی رساندند.

بار دیگر در هفته های اخیر آتشباری بی امان اسراییل در غزه به کشتار نزدیک به 2000 نفر انجامید که اکثریت آنان را مردم غیر نظامی در مدارس، بیمارستانها، مساجد، کارخانه ها و غیره تشکیل می دادند. در نتیجه، اعتراضهای وسیعی در سراسر جهان تدارک دیده شد. جهت این اعتراضها علیه اسراییل و اعلام همبستگی با مردم فلسطین بود.

در سالهای اخیر، بایکوتهای بین المللی، کمپینهای تحریم و سازماندهی برای همبستگی جهانی توسط فعالان در واکنش به سیاستهای نژادپرستانه و سرکوبگرانه اسراییل مانند برپا کردن دیوار بین کرانه غربی و تبدیل غزه به اردوگاه کار اجباری و عملیات نظامی مدام در سرزمینهای اشغالی، چرخشی چشمگیر در دیدگاه مردم جهان به مساله فلسطین ایجاد کرده است.

بسیاری اکنون دولت اسراییل را دولتی آپارتاید و مردم فلسطین را به عنوان انسانهایی خواهان عدالت می شناسند. در این میان حتی همه پرسیهای اخیر در آمریکا نشان می دهد که تعداد آمریکاییها و حتی یهودیان آمریکایی مخالف با اسراییل و جنگ در غزه فزونی گرفته است. شایان توجه آنکه اکثریت مخالفان، جوانان بین سنین 18 تا 29 ساله هستند.

بدون شک آنچه که اعتراضهای جهانی و واکنش دولتها در برابر ما تصویر می کند، صحنه ای از تقابل دو نیروی مردم و حاکمان است. رسانه ها به طور معمول وقتی صحبت از "جامعه بین المللی" می کنند، به دولتها و به ویژه آمریکا، اروپا و برخی دیگر از کشورهای قدرتمند اشاره دارند. در هفته های گذشته با حملات پی در پی و بی امان اسراییل علیه ساکنان غزه، اعتراضهای گسترده مردمی لقب "جامعه بین المللی" را به نام خود مُهر زد و آن را به رسانه های مدافع طبقه حاکمه تحمیل کرد.

از این رو به بررسی برخی از اعتراضها و نوع سازماندهی آن که گاه از سوی دولتها جهت بهره برداری سیاسی صورت گرفته و از سوی دیگر واکنش دولتهای همسو با قدرتهای بزرگ می پردازیم.

 

اروپا

در اروپا اعتراضها بیشتر از سوی مردم، فعالان و گروههای سیاسی و همچنین از مهاجران که اکثر آنان از خاورمیانه هستند، سازمان یافته بود.

- در فرانسه، بیش از 10هزار نفر در میدان مرکزی پاریس تجمع کردند. دولت فرانسه با اقدامی غیر منتظره، تظاهرات را غیر قانونی اعلام کرد. عده ای از جوانان معترض به اتهام زیرپا گذاشتن قانون دستگیر شدند.

- همچنین اعتراضهای توده ای وسیعی در شهرهای بزرگ کشورهای یونان، یوگسلاوی، اتریش، آلمان، دانمارک، سوئد و انگلیس برگزار شد. یکی از مطالبات معترضان، تحریم اسراییل بود. اعتراضها در بلژیک، اسپانیا و ایرلند نیز بخشی از این جنبش جهانی بود.

- تظاهرکنندگان در آتن (یونان)، در مقابل سفارت اسراییل تجمع کردند. "فدراسیون زنان یونان" در بیانیه ای مطالبات کلی معترضان را در 5 مورد به این شرح اعلام کرد:

1- توقف فوری حملات اسراییل به غزه و خاتمه کشتار

2- تخلیه اراضی فلسطینی از سوی ارتش اشغالگر اسراییل و شهرک نشینان

3- آزادی تمام زندانیان سیاسی از زندانهای اسراییل و بازگشت تمامی آوارگان فلسطینی به خانه های خود

4- لغو کلیه موافقت نامه های همکاریهای نظامی با اسراییل

5- عقب نشینی اسراییل به مرزهای سال 1967 همراه با تشکیل یک دولت پایدار و مستقل فلسطینی به طور کامل و مستقل با شرق بیت المقدس به عنوان پایتخت آن

 

آمریکا

در سراسر آمریکا از "بوستون" تا "سیاتل" و "سن دیگو "و "واشنگتن" تظاهرات گسترده ای بر پا شد. معترضان تنها حوادث روزهای اخیر را در نظر نداشتند. آنها پایان آیارتاید، پایان اشغال، آزادی زندانیان سیاسی، قطع کمکهای آمریکا و توقف حملات هوایی مداوم علیه مردم فلسطین را مطالبه می کردند.

در آمریکا هر دو حزب "دمکرات" و "جمهوریخواه" حمایت خود از اسراییل را پنهان نکردند. "اوباما" بطور روشن تاکید کرد که "اسراییل حق دارد از خود دفاع کند" و "جو بایدن"، معاون وی نیز گفت "من صهیونیست هستم".

با این حال هنگامی که اسراییل یک ساختمان سازمان ملل را که تبدیل به مدرسه شده بود بمباران کرد، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید آن را "کاملا غیر قابل پذیرش و غیر قابل دفاع" توصیف کرد، اما اقدامی عملی صورت نگرفت. علاوه بر این، قطعنامه ها و بیانیه های دیگر از جانب اوباما، "هیلری کلینتون" و غیره در حمایت از اسراییل و اینکه "آمریکا تنها دوست واقعی اسراییل است" به امضا رسیده است.

جالب توجه آنکه، دمکراتها دست به دست جمهوریخواهان با نسبت رای 100 به صفر با تصویب قطعنامه ای که توسط لابی اسراییل تهیه شده بود، از اسراییل حمایت کردند. در این قطعنامه خواسته شده بود که حماس پرتاب موشک و دیگر حملات را متوقف و محمود عباس اتحاد با حماس را منحل و حملات علیه اسراییل را محکوم کند.

 

آسیا، آفریقا و خاورمیانه

- در فیلیپین با اینکه این کشور در اثر گردباد "گلندا" به حالت فلج درآمده بود، اما تظاهرات در حمایت از مردم فلسطین با شرکت رهبران اتحادیه ها، کارورزان بهداشت و سلامت، نمایندگانی از گروههایی از آمریکا، کره جنوبی، کامبوج، بلژیک، فعالان حقوق بشر و گروههای مذهبی برگزار گردید. سخنگویان این تجمع به نقش آمریکا در رویدادهای غزه نیز تکیه داشتند.

- تظاهراتهای گسترده ای نیز در بسیاری از شهرهای بزرگ هند، کره جنوبی و چین برپا شد.

- در ترکیه هزاران نفر در شهرهای استانبول و آنکارا دست به اعتراض زدند که با خشونت پلیس مواجه شدند.

- در اسراییل نیز گروههایی از جمله "یهودیان علیه نسل کشی" در تل آویو دست به اعتراض زدند. 500 هزار نفر در تل آویو خواستار پایان اشغال و محاصره غزه شدند.

در یک تحول دیگر، 50 نفر از سربازان ذخیره که بسیاری از آنان زن بودند، در یک بیانیه مشترک خودداری خود از داشتن نقش در ارتش اسراییل علیه مردم فلسطین را اعلام کردند.

- در آفریقای جنوبی، در "کیپ تان" ژوهانسبورگ تظاهراتی برگزار گردید. در این تظاهرات بیانیه ای از سوی "کنگره ملی آفریقا" خوانده شده که در آن به نشان اعتراض از سفیر اسراییل خواسته می شد که این کشور را ترک کند.

- در قاهره (مصر)، رباط (مراکش) و همچنین تونس نیز تظاهرات وسیعی برگزار شد. خبرگزاری الجزیره در گزارش خود از این اعتراضها، از به کارگیری شعار مشترک و سراسری "ما همه غزه هستیم" در کشورهای نامبرده خبر داد.

- تظاهرات مختلفی نیز از سوی مردم، نیروهای سیاسی یا حکومتی در اردن، سوریه، عربستان سعودی، بحرین، الجزایر، پاکستان، سودان، عراق، افغانستان، قرقیزستان، بنگلادش، تایلند و ژاپن نیز برگزار شد.

 

آمریکای لاتین

- در آرژانتین، اعتراضها سازماندهی مردمی داشت. در اکوادر نیز سازماندهی اعتراضها همین ویژگی را داشت و تظاهر کنندگان در برابر سفارت اسراییل از دولت خواستند که روابط اقتصادی خود را با این کشور قطع کند.

- در نیکاراگوئه اما تظاهرات با همکاری و سازماندهی دولت ترتیب داده شده بود.

- در السالوادر گروههای محلی، اعتراضها در برابر سفارت اسراییل را سازماندهی کرده بودند.

- در مکزیک نیز تظاهرات از جانب سازمانهای سیاسی، اتحادیه ها، دانشجویان و مردم شکل گرفت. شرکت کنندگان در برابر وزارت خارجه اجتماع کرده و از دولت مکزیک خواستند به بمباران مردم فلسطین اعتراض کند. آنها روی یک پارچه نوشته بزرگ، حکومت را که واکنشی نشان نداده بود، خطاب قرار دادند: "سکوت علامت رضایت است".

                                                     

واکنش دولتها

از سوی دیگر همچنانکه برای هفته ها ماشین جنگی اسراییل به بمباران غزه ادامه می داد و یک قتل عام پس از دیگری به جا می گذاشت، جهان شاهد موضعگیریهای متفاوتی از سوی کشورها بود که هر یک به نوع خود نه در مسیر پایان این حملات مرگبار، بلکه در خدمت منافع سیاسی آنان قرار داشت. این "نظم جهانی" یا این "جامعه جهانی"، از سازمان ملل متحد گرفته تا شورای امنیت و دبیرکل تا نهادهای بین المللی، با جنگ غزه بیشتر با سکوت برخورد کردند تا اقدام عاجل، البته اگر در آن شریک نشده باشند.

واکنش و اقدامات کشورهای عربی به ویژه مصر که با داشتن مرز مشترک با غزه می توانست با باز کردن گذرگاه "رفح" به محاصره آن خاتمه دهد، قابل توجه است.

اردن با باز کردن فرودگاه خود به روی اسراییل پس از شلیک موشکهای حماس که فرودگاه "بن گوریون" را به تعطیلی چند ساعته کشاند، به یاری این کشور شتافت.

رژیم سوریه با جنگی خونینی که علیه مردم این سرزمین براه انداخته و میلیونها نفر را بی خانمان و دهها هزار نفر از معترضان در تظاهرات مسالمت آمیز که خواستار آزادی و حرمت انسانی خود هستند را بازداشت کرده، به طور روشنی نشان داده که تمایلی به مقابله با اسراییل و قتل عام فلسطینیها ندارد.

رژیم سوریه و متحد آن جمهوری اسلامی و دیگر کشورهای منطقه که شامل لبنان نیز می شود، به نوعی در محاصره فلسطینیها شرکت داشته اند. صرف نظر از وضعیت اردوگاههای فلسطینی در سوریه و لبنان، آنها با خشونت و سرکوب در جامعه، مانع حمایتهای واقعی مردم کشورشان از مردم فلسطین شده اند.

رژیم لبنان و همه نیروها و احزاب آن از هیچ اقدامی در مسیر محاصره سیاسی، اقتصادی و نظامی آوارگان فلسطینی مقیم این کشور کوتاهی نکرده اند.

در ایران، حکومتی که هرگز به شهروندان حق اعتراض به سیاستهای خانمانسوز خود را نمی دهد، تظاهراتی نمایشی بر پا کرد و حسن روحانی نیز با حضور در آن وانمود ساخت که از مردم فلسطین حمایت کرده است. این در حالیست که علی خامنه ای از این فرصت استفاده کرد و با تحریک حماس و فراخوان به میلیتاریزه کردن کرانه باختری، بر طبل جنگ و کشتار بیشتر کوبید. رژیم جمهوری اسلامی با سرمایه گذاری هنگفت روی گروههای مرتجع و بنیادگرای اسلامی، به ادامه حیات بحران و عدم پیشرفت صلح عادلانه کمک می کند. رژیم امیدوار است که به مدد ادبار و نکبت مردم فلسطین و حمایت از تروریستهای منطقه از جمله در سوریه و لبنان، موقعیتی برتر در منطقه به دست آورد.

در ونزوئلا نیز دولت این کشور سازمانده اصلی تظاهرات بود. "نیکلاوس مادرو"، رییس جمهور، در این تظاهرات شرکت و به سخنرانی پرداخت. وی گفت اسراییل قصد نابودی کامل فلسطینیها را دارد و "ونزوئلا در کنار فلسطینیها است". او مشخص نکرد که دولت او از چه راههایی به این ادعا عمل خواهد کرد. قابل ذکر است که پیشتر رییس جمهور ونزوئلا طی قراردادی با محمود عباس، رییس جمهور کشور فلسطین، وعده ارسال نفت و سوخت دیزل به کرانه باختری را داده بود.

 

همبستگی با مردم فلسطین و اعتراض علیه ستمهای روا شده از سوی نقش آفرینان و گردانندگان این صحنه های خونین، برای همه عدالت خواهان و انسان دوستان یک وظیفه بی آلترناتیو است. حمایت از مردم فلسطین و پایان دادن به این بی عدالتی همچنین از کانال مبارزه با رژیمهای ارتجاعی خودی می گذرد که در تنور جنگ و ویرانی، نان خود را برشته می کنند. در این میان به ویژه مبارزه مردم ایران علیه بزرگترین حامی جنگ و بحران در منطقه، جایگاه برجسته و مهمی دارد.

بازگشت به صفحه اول ایران نبرد

بازگشت به صفحه نبردخلق