زنان در مسیر رهایی (اسفند ۱۴۰۲) اسد طاهری طالبان تماس های تلفنی دختران با رسانه ها را منع کردند مسئولان محلی طالبان در ولایت خوست به رسانه ها اعلام کردند که «هر نوع تماس تلفونی دختران با رادیوها و تلویزیونهای این ولایت» ممنوع است. طالبان متخلفان را به پیگرد قانونی تهدید کرد. در نامه ای که «مرکز خبرنگاران افغانستان» نشر کرده است، قومندانی امنیه ولایت خوست به مسئولان رسانه ها هشدار داده است «در صورتی که زمینه تماس تلفنی دختران با رسانهها را فراهم کنند، احضار و مورد پیگرد قرار خواهند گرفت.» مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی جدی نسبت به پیامد این دستور بر کار رسانههای آزاد، خواستار لغو آن شده است. این نامه به روز شنبه ۵ حوت (اسفند) (۲۴ فبروری) به امضای عبدالرشید عمری، قوماندان امنیه طالبان در خوست به رسانهها ارسال شده و در آن نشر درسهای مکاتب و یا برنامه های اجتماعی که در آن دختران زیادی سهم می گیرند به عنوان «فساد» یاد شده که گویا «خلاف موازین اسلامی بوده و جامعه را به سوی فساد اخلاقی سوق میدهد.»
کمک سازمان تجارت جهانی به کارآفرینان زن در کشورهای در حال توسعه مدیرکل سازمان تجارت جهانی برای کمک به کارآفرینان زن در کشورهای در حال توسعه یک صندوق ۵۰ میلیون دلاری راهاندازی کرده است. او گفت که این بودجه برای کمک به زنان در این کشورها برای سازگاری با فناوریهای دیجیتال، افزایش حضور در دنیای آنلاین و استفاده از فرصتهای گسترده تجارت جهانی اختصاص داده شده است. قراراست امارات متحده عربی ۵ میلیون دلار به این صندوق کمک کند. وزیر تجارت امارات در مراسم معرفی این صندوق گفت که در حال حاضر نیمی از جمعیت جهان را زنان تشکیل می دهند در حالی که تنها ۳۷ درصد در تولید ناخالص داخلی جهانی سهم دارند.
خشونت آنلاین علیه زنان و فضایی که «ایمن» نیست جنبش زنان خیلی زود با جنبه های توانمندسازی اینترنت آشنا شد و این ویژگیها را در خدمت خود گرفت. اما خشونت آنلاین علیه زنان در اینترنت با ابعاد و شیوه های تازه ای مواجه شد. بسیاری از ما انتشار سی دی منتسب به زهرا امیر ابراهیمی، هنرپیشهِ ایرانی را به خاطر می آوریم؛ احتمالاً این ویدیو را از پیاده روهای شهرها خریده ایم، روی لینک «دانلود با کیفیت عالی فیلم غیراخلاقی بازیگر ایرانی» کلیک کرده ایم و فیلم را برای یکدیگر نمایش داده ایم یا با هیجان دربارهِ آن حرف زده ایم. ما در هر بار دیده شدن این ویدیو، تجاوز به حریم شخصی را بازتولید کرده ایم. این نمونه، تنها یک مثال از رفتارهای خشونت آمیز بیشمار مبتنی بر جنسیت است که مهار آن با پیشرفت تکنولوژی دشوارتر شده است. گرچه فعالان حقوق بشر، مؤسسه ها و گروههای مرتبط و برخی دولتها تلاش گسترده ای برای مبارزه با خشونت مبتنی بر جنسیت دارند، این پدیده همچنان در سراسر جهان مشهود است و به مدد مناسبات فرهنگی کشورها «طبیعی» جلوه داده می شود. فضای دیجیتال نیز به عنوان دنبالهِ جهان فیزیکی با حضور مردم فرهنگ سازی می شود و بدیهی است که تحت تاثیر ساخت خشونت آمیز اجتماعی قرار می گیرد.
دختر ۸ ساله از شهرکرد بهترین کدنویس جهان شد گلسا شمسی پور، دانش آموز پایه سوم دبستان شهرکرد در مسابقات جهانی ikcc کاپ که با حضور ۹۱۷ شرکتکننده از ۷۸۷ مدرسۀ ۵۲ کشور در رده سنی ۷ و ۸ سال بهصورت آنلاین به میزبانی کشور رومانی برگزار شد، بهترین کدنویس دنیا با موضوع مسابقات هواپیما شد. گلسا برنامه ای ۳ مرحله ای با موضوع هواپیما و نجات حیوانات را برنامه نویسی کرد که بر اساس آن، بازیکننده پس از اتفاقات هیجانانگیز، بهوسیلۀ هواپیما حیوانات را نجات داد. قسمت جالب ماجرا اینجاست که گلسا بدون گذراندن دورههای آموزشی و فقط با راهنمایی والدین و پشتکارش موفق به کسب دانش برنامهنویسی و کدنویسی شدهاست.
۸ مارس روز جهانی زن مبارک ۸ مارس را به تمام زنان جهان به خصوص زنان تحت ستم مضاعف در ایران را شادباش می گویم. واقعیت این است که آزادی زن، معیار آزادی جامعه است. جنبش زنان، از دل جنبش کارگری در سالهای آغازین قرن بیستم میلادی بیرون آمد. نخستین تلنگرها را زنان آمریکایی که در کارخانه ها مشغول به کار بودند زدند؛ زنانی که برای حقوق برابر دست به اعتراض زدند. این روز در ابتدا روز جهانی زنان کارگر نام داشت. در سال ۱۹۱۰ در کنفرانس جهانی زنان در دومین نشست سوسیالیست بینالملل در کپنهاگ، کلارا زتکین، مبارز کمونیست و سوسیالیست حقوق زنان پیشنهاد تعیین روزی به نام روز جهانی زن را داد که مورد تصویب قرار گرفت. در سرتاسر جهان زنانی هستند که با تبعیض جنسیتی مواجه شده و مورد آزار و تجاوز قرار می گیرند. هر روز اخبار و گزارشات مربوط به حمله، ضرب و شتم و یا حتی کشته شدن یک زن مواجه می شویم. قدرت فیزیکی و حتی فرهنگی جمعیت مردان نباید توجیهی برای بدرفتاری با زنان باشد. مردان نقش بسیار مهمی در احترام به حقوق زنان آنطور که شایسته آن هستند، را بر عهده دارند. روز جهانی زن به مثابه یک روز بزرگداشت جهانی است که همه ساله درتاریخ هشتم مارچ برای بزرگداشت از دستاوردهای فرهنگی، سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی زنان جشن گرفته میشود. این روز همچنین یک نقطه عطف در جنبش حقوق زنان دارد تا توجهات را به موضوعاتی مانند برابری حقوقی، احترام به شخصیت زن و باروری های چشمگیر و جلوگیری از خشونت و سوء استفاده علیه زنان جلب کند. ۸ مارس اکنون بهعنوان روز جهانی زن در ۲۷ کشور این روز تعطیل رسمی است: از از جمله ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، بورکینافاسو، کامبوج، چین (فقط برای زنان)، کوبا، گرجستان، گینه بیسائو، اریتره، قزاقستان، قرقیزستان، اوکراین، روسیه، لائوس، ماداگاسکار، مولداوی، مغولستان، مونتهنگرو، نپال، روسیه، تاجیکستان، ترکمنستان، آنگولا، اوگاندا، ازبکستان، ویتنام افغانستان و زامبیا.
پیام زنان زندانی سیاسی زندان اوین برای روز جهانی زن هشت مارس که یادآور تاریخ مبارزاتی زنان در بیش از صد سال گذشته است، روز همبستگی جهانی در راه تحقق برابری میان زنان و مردان و مبارزه علیه تمام اشکال ستم، استثمار و تبعیض حقوقی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است و این آرمان و همبستگی در تمام جهان و مختص سرزمین خاصی نیست. هشت مارس از اینرو فرصتی برای یادآوری و گرامیداشت مبارزات پیشین و آگاهی بخشی و دستیابی به راه حلی جمعی است. بعد از جنبش «زن، زندگی، آزادی» فضای هشت مارس رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است و هر روز در جامعه به ویژه در میان نوجوانان و جوانان جاری است. به طور اخص جنبش سال گذشته نشان داد که در کنار حجاب اجباری، به عنوان تلاقیگاه حذف زنان از حوزه عمومی و سپهر اقتصادی، سیاست و انکار حق آدمی بر بدن خویش، مبارزات تاریخی زنان دغدغه خیل عظیم مردم ایران است. چرا که این مبارزه در کنار اعتراض به حجاب اجباری انگشت اتهام خود را به سوی به تمام تبعیضها وستمهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اتنیکی و مذهبی که از سوی حاکمیت اعمال می شود، می گیرد. مجموعه قوانین و اعمال ضد زن، چنان ابعاد پیدا و پنهان و چنان سرشت نظامندی دارد که در تار و پود جامعه کنونی در هم تنیده شده است و در خاورمیانه به ویژه در ایران و افغانستان، در زیر سایه حاکمیتهای به شدت سرکوبگر و ارتجاعی شکل ویژه ای به خود گرفته است. بخشی از توصیف و تبیین این وضعیت ویژه علیه زنان و دیگر اقلیتهای جنسی و جنسیتی درگرو تشریح و تبیین مفهوم آپارتاید جنسیتی است. این مفهوم از نهادینه بودن سلطه گروهی بر گروه دیگر و همزمان اعمال تبعیض شدید و نظامند از سوی قانون و حاکمیت بر زنان و اقلیتهای جنسی و جنسیتی سخن می گوید و کلیت رژیمهای ارتجاعی حاکم بر آنها را به تصویر می کشد. از این رو مرئی کردن آپارتاید جنسیتی می تواند در مسیر مبارزه علیه تبعیض و ستم راهگشا باشد. اما به این موضوع آگاهیم که تا دستیابی به آزادی، رهائی و برابری راه درازی در پیش است. با همبستگی، روشنگری، آگاهی و تشخیصِ همسرنوشتی میتوانیم به پیروزی در این نبرد تاریخی امیدوار باشیم. زنده باد هشت مارس روز جهانی زنان. نسیم سلطان بیگی/ آنیشا اسداللهی/ مهوش ثابت/ نرگس محمدی/ سپیده قلیان ویدا ربانی/ گلرخ ایرائی/ جوانا سنه/ پخشان عزیزی/ فریبا کمال آبادی/ محبوبه رضائی
روز جهانی زن و ادامه تلاش زنان ساکن غزه برای زنده ماندن روز جهانی زن تقریباً در سراسر جهان با برنامه های مختلف جشن گرفته می شود، اما زنان غزه به دنبال سرپناه هستند و به این فکر می کنند که چگونه غذای خود و فرزندانشان را تامین کنند. به دلیل حملات اسرائیل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در نوار غزه به ویژه بخش شمالی آن در چنگال گرسنگی شدید است. نجلا زن ۳۷ساله فلسطینی تنها یکی از هزاران زنی است که در غزه ویرانی و فقر را تجربه می کند. اولویت اصلی نجلا اکنون این است که برای بقای خود و خانواده اش تلاش کند. به همین دلیل او از ساعات اولیه صبح مقابل آتشی که روشن کرده می نشیند و سوپ که تنها غذایی که فرزندانش در طول روز می خورند، می پزد. نجلا با بیان اینکه زنان غزه در برابر همه مشکلاتی که با آن مواجه بودند، گرسنگی، فقر و بی خانمانی مقاومت کردند، گفت: ما به عنوان زنان غزه به خاطر مقاومت در برابر جنگ، محاصره، کمبود آب و غذا سزاوار ستایش هستیم. سوندوس، خواهر ۱۸ساله نجلا اظهار داشت که گرچه جوان است، اما به دلیل دوران سختی که پشت سر گذاشته، احساس میکند ۵۰ ساله است. او با بیان اینکه پدرش را در این حملات از دست داده و مردی در خانواده اش نمانده است، گفت که در حمل آب و جستجوی غذا به خواهرش کمک میکند.
وضعیت حقوق زنان، صلح و امنیت در جهان موسسه «جورج تاون» که در عرصه حقوق زنان، صلح و امنیت فعالیت می کند، پس از یک تحقیق، کشورها را بر اساس امنیت برای زنان رده بندی کرده است. شاخص صلح و امنیت زنان، کشورها را از نظر امنیت، عدالت و شمول زنان رتبه بندی می کند. این شاخص به طور گسترده برای مقایسه کشورها و همچنین روند توسعه آنها در طول زمان استفاده می شود. در این رده بندی، دانمارک در صدر ۱۰ کشوری است که بیشترین امنیت را برای زنان در جهان دارند و پس از آن سوییس، سوئد، فنلاند، لوکزامبورگ، ایسلند، نروژ، اتریش، هلند و نیوزلند کشورهای امن برای زنان است. از میان ۱۷۷ کشوری که مورد بررسی قرار گرفتهاند ایران در رتبه ۱۴۰ در زمینه امنیت برای زنان قرار گرفته است. بر اساس رده بندی این موسسه، افغانستان، ناامن ترین کشور جهان برای زنان به شمار میرود.
عفو بینالملل در آستانه روز جهانی زن، بیانیه ای منتشر و ضمن آن بر تداوم و افزایش خشونت علیه زنان در ایران تاکید کرد. این سازمان ضمن اشاره بر ایجاد شیوه های تازه ای از فشار و سخت گیری برای تحمیل حجاب اجباری توسط مقامات دولت ایران، از زندان، شلاق و شرکت در کلاسهای اجباری تحت عنوان کلاسهای «اخلاق» در رابطه با زنان خبر داد. این بیانیه را با شهادت ۴۶ نفر «شامل ۴۱ زن، یک زن ترنس، یک دختر و چهار مرد»، تهیه شده که تحت بازداشت، محاکمه، شلاق و مجازاتهای تکمیلی از جمله جزای نقدی، قرار گرفته اند. این سازمان ضمن محکوم کردن افزایش سخت گیری، خشونت و سرکوب علیه زنان و دختران در ایران، بر مستندات به دست آمده در این رابطه تاکید کرده است. دیانا الطحاوی، معاون عفو بین الملل در امور خاورمیانه و شمال آفریقا، اعلام کرده است که: «مقامهای جمهوری اسلامی پس از خیزش «زن، زندگی، آزادی»، به منظور ایجاد ارعاب و در هم شکستن مقاومت در برابر پوشش اجباری، تشدید جو پلیسی و نظارت مستمر بر زنان را در دستور کار خود قرار داده اند.»
فرانسه رسما حق سقط جنین را وارد قانون اساسی کرد در مراسمی در روز جمعه هشتم مارس همزمان با روز جهانی زن، فرانسه حق تضمین شده سقط جنین را در قانون اساسی خود گنجاند. اقدامی که حالا فرانسه را به نخستین کشوری در جهان تبدیل می کند که به صراحت حقوق مرتبط با سقط جنین را در قانون اساسی به ثبت رسانده است. امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در این مراسم گفت: «امروز پایان ماجرا نیست، بلکه تازه شروع یک نبرد است. فرانسه اکنون تنها کشوری در جهان است که قانون اساسی آن آشکارا از حق پایان دادن داوطلبانه به بارداری در هر شرایطی حمایت می کند. ما این مبارزه را در قاره اروپا رهبری خواهیم کرد، جایی که نیروهای ارتجاعی، پیش از هر چیز به حقوق زنان حمله می کنند. به همین دلیل است که می خواهم آزادی پایان دادن داوطلبانه به بارداری در منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا نیز درج شود. او درباره ضرورت این اقدام گفت: «ناکامیهای زمانه ما این امر را به یک ضرورت و اضطرار تبدیل کرده است چرا که در سرتاسر جهان، از جمله در بزرگترین دموکراسیها، از جمله در همین کشورهای اروپایی همسایه مان نیز شاهد عقب نشینی در حقوق مرتبط با سقط جنین، حقوق زنان و ظهور افرادی هستیم که زنان را از آزادی عشق ورزیدن و انتخاب آزادانه زندگی محروم می کنند.
گامبیا به لغو ممنوعیت ناقص سازی اندام جنسی زنان رای داد قانونگذاران گامبیا به لغو قانون ممنوعیت ناقص سازی اندام جنسی زنان که در سال ۲۰۱۵ در این کشور تصویب شده بود، رای دادند. در صورت عبور از دور نهایی رایگیری، گامبیا اولین کشوری خواهد بود که قوانین حمایتی خود در برابر جلوگیری از بریدن اندام تناسلی زنان را لغو میکند. این قانونگذاران با ۴۲ رای موافق و تنها ۴ رای مخالف، موافقت کردند لایحه «لغو ممنوعیت ناقصسازی اندام جنسی زنان» به کمیسیون پارلمانی گامبیا ارسال شود. صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در گزارشی که اوایل ماه جاری منتشر شد، اعلام کرد که تعداد زنان و دخترانی که در سراسر جهان تحت ناقصسازی قرار گرفتهاند از ۲۰۰ میلیون نفر در هشت سال گذشته به ۲۳۰میلیون نفر در حال حاضر افزایش یافته است. گامبیا، کشور کوچک غرب آفریقا در سال ۲۰۱۵ برای افرادی که اندام جنسی زنان را ناقص میکردند، جریمه های سنگین و احکام زندان اعمال کرد که با نام اختصاری «اف جی ام» شناخته می شود. با این حال، «اف جی ام» در گامبیا طی سالهای اخیر با وجود کارزارهای فعالان حقوق زنان، در حال افزایش بوده است. یکی از ائمه جماعت بانفوذ در گامبیا که از جمعیت آن از اکثریت مسلمان تشکیل شده است، نخستین کسی بود که با سرپیچی از پرداخت جریمه، این ممنوعیت را اجرا نکرد و ادعا کرد که بریدن اندام جنسی زنان واجب شرعی است. بنیادگرایان اسلامی در این کشور در آستانه رأی گیری درباره این طرح در روز دوشنبه ۲۸ اسفند، مقابل پارلمان این کشور جمع شدند و با حمل پلاکاردهایی به آن اعتراض کردند. شورای عالی اسلامی گامبیا نیز در واکنش به این حکم، انجام چنین عملی را از «فضیلتهای اسلام» عنوان کرده است.
منبع: نبرد خلق شماره ۴۷۵، چهار شنبه ۱ فروردین ۱۴۰۳ - ۲۰ مارس ۲۰۲۴
|