رویدادهای هنری ماه (اسفند ۴۰۲) گردآوری و تنظیم: فتح الله کیائیها
هنرمندان علیه بیدادگری کناره گیری اعتراضی اهل قلم از جشنواره قلم چندین شخصیت ادبی سرشناس در اعتراض به واکنش ناکافی انجمن قلم آمریکا به پیامدهای جنگ در غزه از «جشنواره صداهای جهانی» که این انجمن برگزار می کند، کناره گیری کردند. این نویسندگان در نامه سرگشاده خود ضمن اعلام این خبر، انجمن قلم آمریکا را متهم کردند که به «نسل کُشی» توسط اسراییل علیه فلسطینیان در غزه واکنش مناسب نداشته است. از جمله این نویسندگان و شخصیتهای ادبی می توان به «نائومی کلاین» که خود یهودی است، «زینه عرفات»، «هشام مطر» و «میشل الکساندر» اشاره کرد. در ماه گذشته میلادی نیز صدها نویسنده در آمریکا از جمله «رُکسان گِی»، انجمن قلم آمریکا را به «سکوت» در برابر «قتل خبرنگاران و نویسندگان فلسطینی به دست اسراییل» متهم کرده بودند. برنده جایزه اسکار: توجیه اشغالگری؟ هرگز «ما اجازه نمی دهیم یهودیت ما و واقعه هولوکاست، برای توجیه اشغالگری اسراییل مورد استفاده قرار گیرد؛ اشغالی که چنین شمار بالایی از بیگناهان را درگیر جنگ کرده است.» این سخنانی است که «جاناتان گلیزر»، کارگردان فیلم «منطقه مورد نظر»، هنگام دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار، بر زبان راند. فیلم «منطقه مورد نظر» به نویسندگی و کارگردانی جاناتان گلیزر و بر اساس رمانی به همین نام، نوشته «مارتین آمیس»، به زندگی خانگی «هدویگ» (ساندرا هولر) و «رودولف هوس» (کریستین فریدل) میپردازد که خانه خانوادگی آنها بین ریل قطار و اتاقهای گاز اردوگاه آشویتس قرار دارد؛ جایی که رودولف به عنوان فرمانده خدمت می کند. توماج صالحی و اهدای جایزه ۲۵۰۰ پوندی خود به سیل زدگان بلوچستان صفحه اینستاگرام توماج صالحی، خواننده معترض زندانی، نوشت او که پیشتر جایزه سالانه آزادی بیان در شاخه هنر را که از سازمان «شاخص سانسور»، نهاد مدافع آزادی بیان، دریافت کرده بود، آن را به ارزش ۲۵۰۰ پوند برای کمک به سیل زدگان سیستان و بلوچستان اهدا کرد. مجاکمه توماج صالحی و انتشار ترانه جدید او وکیل توماج صالحی، خواننده معترض، می گوید جلسه رسیدگی به پرونده سال ۱۴۰۲ توماج صالحی با اتهامات «تشویق به اعمال خشونتآمیز از طریق سامانههای رایانه ای» و «نشر اکاذیب از طریق رایان» برگزار شد. امیر رئیسیان، وکیل دادگستری، روز شنبه، ۲۶ اسفند ماه، به «شبکه شرق» گفت که این جلسه در شعبه ۱۱۷ دادگاه کیفری در استان اصفهان برگزار و آقای صالحی «به صورت ویدئو کنفرانس در جلسه حاضر شد». او در ادامه گفت: «آقای صالحی در جلسه رسیدگی ضمن عدم پذیرش عناوین اتهامی خود، توضیحاتش را ارائه داد.» صفحه توماج صالحی نیز در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) با بیان اینکه در صورت «مستقل» بودن دادگاه تنها رأی باید «تبرئه و آزادی» او باشد، نوشت: «هیچگونه استناد قانونی و مستدلی وجود نداشته و جلسه با دفاع محکم توماج از مواضع خودش به پایان رسید.» در همین حال صفحه یاد شده از انتشار آهنگ جدید این رَپ خوان معترض زندانی در ایران، خبر داد. به نوشته این حساب کاربری، آهنگ «تیفوس» در سال ۱۴۰۱ ضبط شده است و مخاطبش «ایدیولوژی همسو با حکومتِ نهفته و آشکار در رفتار رپرهای قلم فروش است.» حساب کاربری توماج صالحی از هواداران این هنرمند خواسته است تا به احترام او، تیفوس را فقط از طریق پلتفرمهای رسمی این خواننده گوش کنند و حامی این رپخوان معترض زندانی باشند. کوثر افتخاری، بازی با یک چشم در صحنه تاتر کوثر افتخاری، بازیگر تئاتری که در جریان سرکوب اعتراضات «زن زندگی آزادی» بینایی یک چشمش را از دست داد، می گوید مقامهای قضایی جمهوری اسلامی اجازه ندادند او به فعالیتهایش بهعنوان بازیگر ادامه دهد و تئاتر را از او گرفتند. او گفت: «با یک چشم به بازی در صحنه تاتر پرداختم، استقبال بی نظیر از آن نمایشها باعث وحشت حکومتی شد که چشمم را گرفته بود و اینک صحنه بازی تاتر را هم از من گرفته اند. آنها از اینکه مردم میآمدند و جنایت جمهوری اسلامی را میدیدند، وحشت کرده اند.» ادبیات «تا ماه اوت» بر خلاف خواست گارسیا مارکز منتشر شد یک دهه پیش، زمانی که « گابریل گارسیا مارکز»، نویسنده و برنده جایزه نوبل ادبیات، درگذشت، تنها یک رمان منتشرنشده از خود به جا گذاشت؛ رمانی که نوشتن آن در جریان بیماری فراموشی او با مشکل روبرو شد. او در آخرین روزهای زندگی اش از پسرانش خواسته بود این کتاب را از میان ببرند، اما فرزندان آقای نویسنده حرف پدر را گوش نکردند و در اقدامی که خودشان اسمش را «خیانت» گذاشته اند، آن را منتشر کرده اند. انتشار کتاب، که «تا ماه اوت» نام دارد، واکنشهای ضدونقیضی داشته است. منتقدان ادبی روزنامه «گاردین» بریتانیا آن را «پیش نویسی» خوانده اند که «مثل همه پیش نویسها، مبهم و ایراددار است.» در مقابل، «لوسی هیو هالت»، منتقد این روزنامه، میگوید: «از پیش نویسی که از یک استاد رسیده باشد، استقبال میکنیم.» داستان جدید هاروکی موراکامی «هاروکی موراکامی»، نویسندهِ معروف هفتاد و پنج سالهِ ژاپنی، در رویداد ادبی «جغد در بهار می خواند» که برای جمع آوری کمک مالی به کتابخانه بینالمللی دانشگاه توکیو برگزار شده بود، داستان کوتاه هنوز منتشرنشدهِ خود را با عنوان «کاهو (Kaho)» با صدای بلند خواند. تنها ۱۱۰۰ مخاطب خوش شانس فرصت شنیدن این داستان که به گفتهِ موراکامی حدود ۱۰ روز پیش تمام شده بود را داشتند. اعتصاب کارکنان نشر از حاشیه های کتاب و ادبیات در اسفندماه انتشار خبر اعتصاب کارکنان «انتشارات علمی و فرهنگی» بود که در رسانهها خبرساز شد. این اعتصاب که در ۲۹ بهمن شروع شد، دامنههای خبری آن به اسفندماه کشیده شد. انتشارات علمی و فرهنگی ۳۸ سال قدمت دارد و از سال ۱۳۶۰ با ادغام دو مووسسه انتشاراتی «بنگاه ترجمه و نشر کتاب» و «مووسسه انتشارات فرانکلین» آغاز به کار کرد. کارکنان انتشارات علمی و فرهنگی اعلام کردند ناکارآمدی قاسم صفایی نژاد، مدیر این انتشارات، آن را به تعطیلی کشانده است. درخشش رمان اولیها در نامزدی جایزه «ادبیات داستانی زنان» فهرست نامزدهای اولیه جایزه ادبیات داستانی زنان اعلام شد. نویسندگان رمان اولی نیمی از این فهرست را به خود اختصاص داده اند. از نویسندگان زن با سابقه می توان به «آن انرایت» اشاره کرد که برای پنجمین بار نامزد این جایزه شده است و این بار با رمان «الیکایی، الیکایی» در فهرست اولیه قرار دارد. «مگان نولان» با دومین رمان خود به نام «ناکامیهای انسان معمولی» و «کلر کیلروی» برای انتشار رمان «ملوان سرباز»، «کیت گرنویل» برندهی جایزهی ادبیات داستانی زنان ۲۰۰۱، برای رمان «دالی ماندر بیقرار» و «وی. وی. گانشانانتان» نامزد فهرست اولیهی سال ۲۰۰۹ نیز از دیگر چهرههای آشنایی هستند که به فهرست اولیهی جایزه ادبیات داستان زنان راه یافتند. نمایشگاه «خشم» در عکاسی شیرین نشاط «موزه عکاسی» در قلب پایتخت آلمان همزمان با هشتم مارس، روز جهانی زن، آثاری از شیرین نشاط، هنرمند تجسمی معاصر، را به نمایش گذاشت. خانم نشاط این بار با برپایی نمایشگاهی با عنوان «خشم» در موزه عکاسی برلین بار دیگر چهره ای از زنان سانسور شده در جمهوری اسلامی، تبعیض جنسی و جنسیتی اعمال شده و همچنین استثمار جنسی زندانیان زن از سوی حکومت ایران را به نمایش گذاشت. او هدف از نمایش آثارش در عرصه جهانی را «عبور زنان از قربانی بودن و به تصویر کشیدن شجاعت و مبارزه زن ایران» عنوان کرد. سینما جوایز اسکار تقسیم شد نود و ششمین دوره جوایز آکادمی اسکار شامگاه یکشنبه ۲۰ اسفند در سالن تئاتر «دالبی» شهر لس آنجلس برگزار شد که طی آن فیلم «اوپنهایمر» به عنوان بهترین فیلم، و کارگردانش «کریستوفر نولان» به عنوان بهترین کارگردان، معرفی شدند. «کیلین مورفی» نیز برای بازی در همین فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد شد. این اولین بار از سال ۲۰۱۲ به این طرف است که دو جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش اول مرد به یک فیلم اعطا می شود. اوپنهایمر در مجموع هفت اسکار را از آن خود کرد. این فیلم نامزد کسب جایزه در سیزده بخش مختلف بود و انتظار میرفت که بیشترین جوایز را بگیرد. اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن، به «اما استون» برای بازی در فیلم «بیچارگان» اهدا شد. با این حساب او هشتمین هنرپیشه زنی است که تا ۳۵ سالگی دو جایزه اسکار برده است. او اولین اسکار خود را برای بازی در فیلم «لالا لند» گرفته بود. همچنین «رابرت داونی جونیور» برای فیلم اوپنهایمر، اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و «داوین جوی رندولف» برای بازی در فیلم «جاماندگان»، اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کردند. در بخش انیمیشن بلند، «هایائو میازکی»، هنرمند ۸۳ ساله ژاپنی برای انیمیشن «پسرک و مرغ ماهیخوار»، برای دومین بار برنده جایزه اسکار شد. انیمیشن «جنگ به پایان رسیده» هم برنده جایزه بهترین انیمیشن کوتاه اسکار ۲۰۲۴ شد. در این بخش انیمیشن کوتاه «یونیفرم ما» ساخته یگانه مقدم، تنها ایرانی نامزد دریافت جایزه اسکار بود، که موفق به کسب جایزه نشد. فیلم «گودیزلا منهای یک» جایزه اسکار بهترین جلوههای بصری را از آن خود کرد. اسکار بهترین طراحی لباس و بهترین طراحی صحنه هم به فیلم بیچارگان رسید و اسکار بهترین تدوین نیز به فیلم اوپنهایمر اهدا شد. (منابع: میدان آزادی، صدای آمریکا، بی بی سی، ایران اینتر نشنال، جنگ خبر، رادیو همبستگی، رادیو فردا)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۷۵، چهار شنبه ۱ فروردین ۱۴۰۳ - ۲۰ مارس ۲۰۲۴
|