|
اسد طاهری وداع غمبار دختران افغانستان با مدرسه بیش ازدو سال است که حکومت طالبان دختران افغانستان را از تحصیل در مقاطع بالاتر از کلاس ششم منع و افغانستان را به تنها کشوری در جهان تبدیل کرده است که مانع تحصیل دختران می شود. دختر ۱۳ ساله افغان به نام بهاره رستم روز ۱۱ دسامبر آخرین حضور خود سر کلاس درس را در مدرسه بی بی راضیه در کابل گذراند، با این تفاوت که خودش می دانست که آن روز به معنی پایان مسیر او در زمینه یادگیری رسمی است و تا زمانی که حکومت طالبان بر سر کار باشد احتمالا بعید است که او دوباره پا در کلاس درس بگذارد. یک ماه پس از خروج کامل نیروهای نظامی ایالات متحده و ناتو از کشور افغانستان و پشت سر گذاشتن دو دهه جنگ، طالبان در سپتامبر سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که دختران دیگر اجازه تحصیل در مقاطع بالاتر از پایه ششم را نخواهند داشت. طالبان در دسامبر ۲۰۲۲ این ممنوعیت تحصیلی را به دانشگاهها هم تعمیم دادند. خبر جدید درباره بازنشستگی پیش از موعد زنان چهارشنبه ۱۳ دی، انسیه خزعلی معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهور در حاشیه دومین کنگره ملی زنان تاثیرگذار اظهار کرد: بانوان شاغل معمولا چند درخواست از ما دارند که دو مورد از آن بازنشستگی پیش از موعد و دورکاری است. وی ادامه داد: در خصوص دورکاری باید گفت که برای برخی از مشاغل امکان دورکاری وجود ندارد و نمی توان انتظار داشت که دورکاری برای همه مشاغل اجرایی شود اما این موضوع را پیگیری می کنیم. معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری درباره بازنشستگی پیش از موعد زنان نیز اظهار کرد: بازنشستگی پیش از موعد یکی از درخواستهایی است که معمولا زنان شاغل مطرح می کنند که آن را پیگیری می‌کنیم. امیدواریم این امر در دولت و مجلس به نتیجه برسد چون شاید صندوقها نتوانند بیش از این بار مالی را تحمل کنند. این امر را پیگیری می کنیم. خزعلی در پاسخ به سوالی درباره تعداد شرکت کنندگان کنگره ملی زنان تاثیرگذار نیز اظهار کرد: تا آخر امشب زنان وقت دارند در کنگره ملی زنان تاثیرگذار ثبت نام کنند. وی افزود: در نهایت تعدادی انتخاب می شوند و پس از انتخاب آن تعداد مردم رای نهایی را می دهند. تا دیروز ۳۲ هزار و ۵۰۰ نفر شرکت کرده بودند اما زمانی که سایت بسته شود می توان آمار نهایی را اعلام کرد.
فرزانه ترکان، فعال حوزه زنان پیرامون کاهش تمایل کنکوریها به رشته های پزشکی گفت: با ناتوانی در به کارگیری تحصیلکردگان و نخبگان، کشور را به دست انداز خطرناکی انداخته ایم. مهاجرتهای اخیر به دلیل فقدان عدالت اجتماعی است. ما کشور فقیری نیستیم که نتوانیم به نخبگان حقوق در‌شان آنها پرداخت کنیم. عدم مدیریت منابع انسانی دارد به ما ضربه های جبران ناپذیری می زند. مدیران استراتژیک کشور به این مهم توجه کنند. زنان شاغل در یک کشور می توانند اثرات بسیار بزرگی در اقتصاد آن کشور داشته باشند. در واقع، زنان شاغل به عنوان موتور اصلی رشد اقتصادی و توسعه کشور عمل می کنند. زنان شاغل به عنوان مشارکت کنندگان فعال در تولید و توسعه اقتصادی کشور اثر گذار هستند. به طور کلی، هر چقدر آمار زنان شاغل یک کشور بالاتر باشد، اقتصاد آن کشور پویاتر و با رونق بیشتری است. از سوی دیگر آمار بالای زنان تحصیلکرده بیکار در یک کشور می تواند آسیبهای جدی برای اقتصاد و جامعه آن کشور ایجاد کند. بیکاری زنان تحصیلکرده ممکن است باعث افزایش نابرابری در جامعه شود. این موضوع می تواند باعث ایجاد تنشهای اجتماعی و اختلافات طبقاتی شود. ترکان معتقد است هر چه می کاریم کشور‌های همسایه برداشت می کنند و با این تاکید افزود: وقتی یک دانشجو بعد از اتمام تحصیلاتش زمانی که باید به توسعه کشور کمک کند به خاطر نبود شغل با درآمد مناسب به مهاجرت فکر می کند و کار نمی کند این هدر رفت سرمایه است. با ناتوانی در به کارگیری تحصیلکردگان و نخبگان کشور را به دست انداز خطرناکی انداخته ایم. وی با اشاره به زنانه ترین شغل کشور ادامه داد: رئیس کل نظام پرستاری کشور از مهاجرت ۱۰ هزار پرستار نخبه خبر می دهد؛ این به این معنی است که ما صادر کنده پرستار نخبه به کشور‌های دیگر هستیم در حالی که بیمارستانهای کشور درگیر کمبود پرستار هستند. عدم مدیریت منابع دارند به ما ضربه های جبران ناپذیری می زند. بازداشت زنان در خیابانها در تاریخ افغانستان بی سابقه است «شورای هماهنگی نمایندگیهای دیپلماتیک و کنسولی افغانستان» روز ۱۸ جدی (دی)، با نشر اعلامیه ای گفت که این گونه بازداشتها «نقض صریح حیثیت و حریم خصوصی آنها و همچنین بی اعتنایی آشکار به رسوم و فرهنگ ما و هنجارهای شناخته شده حقوق بشر است.» در اعلامیه این شورا آمده: ما خواهان آزادی فوری و بدون قیدوشرط همه زنان هستيم. به این شکل بازداشت در تاریخ معاصر افغانستان بی سابقه است و این‌گونه «دستگیریهای خودسرانه» بافت اجتماعی و اعتماد را در افغانستان هرچه بیشتر تضعیف می کند. این شورا همبستگی خود را با زنان افغانستان ابراز کرده و از جامعه بین‌المللی خواسته است که در برابر این تخلفات طالبان اقدامات سریع و همه جانبه نماید. ذبیح الله مجاهد؛ سخنگوی طالبان بازداشت این دختران را تایید کرده و آنان را متهم به «ترویج بی‌حجابی» کرده است. او افزوده است که این دختران به اتهام «ترویج بی حجابی» تنبیه شده اند. بازداشت دختران جوان به اتهام «بدحجابی» از سوی طالبان با واکنشهای گسترده مواجه شده است. ریچارد بنت؛ گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز این بازداشتها را محکوم کرده و خواستار آزادی همه آنان شده است. پیامک توقیف خودرو برای زن سرطانی که یک تار مو هم ندارد! بیرون همان اتاقی که گفته می شود به تازگی به ساختمان پلیس امنیت اضافه شده، زنی جوان با صورت نگرانی ایستاده و در انتظار خواهرش است تا از ساختمان بیرون بیاید. او می گوید؛ همین حالا او را از جلسه شیمی درمانی به اینجا آورده ام چون برایش پیامک توقیف خودرو آمده است. خواهرم حتی یک تار مو هم ندارد چطور کسی می تواند گزارش کشف حجاب او را داده باشد؟ روایت‌‌ها از برخورد و نحوه برخورد برای توقیف خودروی شهروندان و مشکلات طرح ناظر کم نیست؛ طرحی شتاب زده که مجریان آن معتقدند قانونی است ولی به گفته بسیاری از حقوقدانان پشتوانه قانونی ندارد.
طرح ناظر اگرچه در سالهای قبل از سوی پلیس به صورت محدود‌تر اجرا می
شد، اما امسال با شدت بیشتری پیگیری می شود و از چند ماه گذشته،
توقیف خودرو به بهانه سابقه کشف حجاب در آن و با توجه به گزارش ناظران
در حال انجام است. این اقدام مسائل زیادی را برای شهروندان ایجاد کرده
است. این روزها، شهروندان بسیاری در رفت و آمد میان مراکز مختلف
انتظامی و پارکینگها هستند. «شیوا» یکی از آنها است که بعد از دو هفته
توقیف، هنوز امکان ترخیص خودروی خود را ندارد،
۱۷
بار پیامک داشته و می گوید بعد از ترخیص هم احتمالا باز برایش پیامک
بیاید چرا که دفعات توقیف خودرو برایش مهم نیست. روایت یک زن ایرانی از شلاق خوردن برای سرپیچی از حجاب اجباری واکنشهای گسترده ای برانگیخته است. مازیار طاطایی، وکیل رویا حشمتی، گفته است که او «یک اردیبهشت با حضور شبانه ضابطان در منزلش، بازداشت و تلفن همراه و لپ تاپش هم توقیف شد و ۱۱ روز را در بازداشت گذراند.» روایت رویا حشمتی از شلاق خوردنش پس از بازنشر از سوی سپیده رشنو، نویسنده مخالف حجاب اجباری، بارها دست به دست شده است. بنا به آنچه رویا حشمتی گفته ماموران امنیتی با اصرار تلاش کرده اند هنگام شلاق زدن روسری بر سرش کنند، اما او همچنان از پذیرش حجاب اجباری سر باز می زند و ضمن تحمل شلاق یکی از سرودهای جنبش «زن، زندگی، آزادی» را می خواند. رویا حشمتی روایت خود را در کنار عکسی از سارینا اسماعیل زاده همرسانی کرد. سارینا اسماعیل‌زاده دختر نوجوانی بود که دغدغه‌های اجتماعی خود را منتشر می کرد و یک کانال یوتیوب هم داشت. سارینا در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ به قتل رسید. چالش حجاب با نزدیک شدن به موعد برگزاری نمایش انتخابات کمتر از دو ماه مانده به برگزاری نمایش انتخابات، مقامهای رژیم با وجود نگرانیها نسبت به سطح پایین مشارکت مردم همچنان در خصوص مواجهه با پدیده زنان و دخترانی که زیر بار حجاب اجباری نمی روند، دچار اختلاف نظر هستند. این در حالی است که علی خامنه‌ای، در سخنرانیهای اخیر خود مدام بر لزوم افزایش سطح مشارکت در انتخابات سخن گفته و تاکید کرده که مخالفت با انتخابات «مخالفت با جمهوری اسلامی» و حتی «مخالفت با اسلام» است. میزان مشارکت مردم در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی بنا بر آمار دولتی پایین‌ترین میزان مشارکت در انتخابات مجلس پس از انقلاب ۵۷ بود. طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان قانون اساسی در واکنش به سوالی مبنی بر شایعه جلوگیری از رای دادن افراد بی‌حجاب در انتخابات گفت: «حق رای در هیچ قانونی سلب نشده و حتی توسط دادگاه سلب شدنی نیست. رای دادن یک حق و یک تکلیف است و نمی توان حق کسی را سلب کرد.» برخی ناظران مسائل ایران، اظهارات سخنگوی شورای نگهبان را نرمشی مقطعی در برابر دختران و زنان مخالف حجاب اجباری با هدف افزایش نرخ مشارکت در انتخابات ارزیابی کردند ولی در مقابل، احمد وحیدی، وزیر کشور دولت ابراهیم رئیسی، در گفت و گویی که حاشیه جلسه کابینه انجام داده درباره «بی حجابی و وضعیت پوشش برخی افراد در برخی از مراکز خرید» گفت که «دستگاههای مربوطه موظف هستند برخورد کنند.»
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: یورونیوز، خبر آنلاین، رکنا، گوهرشاد، اعتماد، بی بی سی) منبع: نبرد خلق شماره ۴۷۲، یکشنبه یکم بهمن ۱۴۰۲ - ۲۱ ژانویه ۲۰۲۴
|