رویدادهای هنری ماه (شهریور ۴۰۲) گردآوری و تنظیم: فتح الله کیائیها
هرکس به اندازه وسعش و از هرکس به اندازه توانش آنچه که در این کوتاه از هنر مقاومت هنرمندان میهن به رشته تحریر در می آید، بدیهی است که مشتی از نمونه خروار است که در جای جای میهن اسیر و هر روزه در شرف تکوین و زبانه کشی است و هموطنان ساکن در ایران به خوبی از کم و کیف آن آگاهند. طبیعی است که ما نه ادعای آن را داریم و نه حتی در توان و مقدوراتمان هست که انعکاس دهنده کلیه اخبار و گزارشها مربوط به اعتراضها و هنر مقاومت و مبارزه شبانه روزی هموطنان و هنرمندان و هنردوستان باشیم. بدیهی است که از نظر اخلاقی هم نمی توانیم گزارشها و اخباری را که هنوز رسانه ای نشده «در راستای حمایت از آن هنرمند» منتشر کنیم. البته به خوبی واقفیم که بسیاری از هنرمندان میهن گرفتار دستگیری و بازجویی و ضرب و شتم توسط جنایتکاران و قداره بندان نظام ولایی شده و می شوند، اما از آنجا که خودشان حاضر به انتشار آن نشده و یا رسانه های داخل کشور خبر آن را منتشر نکرده اند، ما هم براساس وظیفه اخلاقی خود از اشاره به آنها خودداری کرده تا مبادا به صورت ناخواسته موجبات گرفتاری و دردسرهای بیشتری برای آنان شود. آنچه را که به خوبی بر آن اشراف کامل داریم، این است که بذر شجاعت و شهامت و به صورت روزافزون در حال گسترش است و جوانه های پویا و بالنده یک انقلاب همه گیر و سراسری با هدف سرنگونی تمام و کمال این رژیم ددمنش و قرون وسطایی، به ساقه هایی قوی و با ریشه تبدیل شده. بی گمان روزی در همین نزدیکیها دستان پرتوان زنان و مردان این سرزمین درهای پولادین زندانها و دخمه های رژیم جهل و جنون و جنایت را از پاشنه بر خواهند کند و همه آزادگان و یلان و پیشگامان رهایی خلق و هنرمندان در بند را به آغوش خانواده و دوستداران شان باز خواهند گرداند. به امید آن روز زنده ایم و برای رسیدن به آن، هرچه در توان داریم به کار می گیریم.
سالگرد مهسا – ژینا امینی در شهر هانوفر میدانی به نام مهسا نامگذاری شد «هانوفر» احتمالا اولین شهر آلمانی است که میدانی را به نام مهسا ژینا امینی نامگذاری کرده است. شورای منطقه «لیندن-لیمر» در جلسه خود در عصر چهارشنبه ۲۹ شهریور (۲۰ سپتامبر) بدون رای مخالف در مورد نامگذاری میدانی به نام مهسا ژینا امینی تصمیم گرفت. نامگذاری پارك ویلمن پاریس به یاد مهسا ژینا امینى بامداد روز شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۲ پارك نام آشنا و زیبای ویلمن پاریس با حضور خانم ان هیدالگو شهردار پاریس، خانم الكساندرا كوردوبارد شهردار منطقه ده پاریس و بسیاری از شخصیتهای فرهنگی- سیاسی به پارك مهسا (ژینا) امینی نامگذاری شد. خانم هیدالگو شهردار پاریس طی سخنرانی خود ضمن گرامیداشت سالگرد جان باختن مهسا ژینا امینی و ابراز همدردی با تمامی خانواده های قربانی توسط رژیم جمهوری اسلامی به دیكتاتوری در دو حكومت پهلوی و جمهوری اسلامی اشاره نمود كه مورد تشویق حضار قرار گرفت. کانون هنرمندان بُرونمَرز در سالگرد مهسا امینی: در کنار «دل سوختگان راه ژینا» ایستاده ایم در سالگرد قتل مهسا امینی توسط گشت ارشاد، کانون هنرمندان ایرانی فیلم و تئاتر بُرونمَرز بیانیه ای را منتشر کرد. در بیانیه کانون آمده است: «آنچه در یک سال گذشته بر مردم ایران رفت، در تاریخ معاصر آن مرز و بوم به خط خون نوشته خواهد شد. کشته شدن معصومانه مهسا ژینا امینی به دست مجریان گشت ارشاد اسلامی موجی از اعتراضها را دامن زد که از کردستان شروع شد و در سیستان و بلوچستان ادامه یافت.» این بیانیه میافزاید: «موجی که به تعبیر آلن بدیو، نامی به جز رخداد نمی توان بر آن نهاد. رخدادی که لحظه به لحظه اش در ذهن میلیونها انسان آزاده ثبت گشت تا بازتاب دهنده صدای مظلومیت مردم به گروگان گرفته شده به دست نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی در گوش جهانیان باشد.» کانون می گوید: «مردمی که شعار زن، زندگی، آزادی سر دادند و به وحشیانه ترین شکل ممکن مورد تهاجم و سرکوب قرار گرفتند، مادرانی که فرزندان خود را از دست دادند، فرزندانی که چشمهای خود را از دست دادند و کودکانی که مظلومانه به خاک افتادند تا رنگین کمانی از ایثار و از خودگذشتگی را برای ماندن نام ایران و فرهنگ ایرانی شکل بدهند.» ژینا امینی، نامزد دریافت جایزه ساخاروف بیش از یک سال از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی می گذرد. روز شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۲ نخستین سالگرد او برگزار شد. قرار است اکنون در پارلمان اروپا از این زن جوان کرد ایرانی به صورت نمادین تجلیل شود. پارلمان اروپا در ایکس (توییتر سابق) خبر داده که سه فراکسیون عمده پارلمان روز چهارشنبه ۲۹ شهریور مهسا ژینا امینی را نامزد دریافت جایزه معتبر ساخاروف برای حقوق بشر کردند. این جایزه قرار است در ماه دسامبر ۲۰۲۳ اهدا شود. جایزه ساخاروف از سال ۱۹۸۸، هرساله به افراد و سازمانهایی اهدا میشود که از حقوق بشر و آزادی دفاع میکنند. این جایزبه یاد آندره ساخاروف، فیزیکدان و مخالف سیاسی شوروی، نامگذاری شده است. سینما ... کارگردان «آیه های زمینی»، ممنوع الخروج و از فعالیت سینمایی منع شد( علی عسگری، سینماگر ایرانی، که با فیلم جدید خود «آیه های زمینی» در جشنواره فیلم کن درخشید، از سوی مقامهای جمهوری اسلامی ممنوع الخروج شده و حق فعالیت سینمایی ندارد. به گزارش «ورایتی»، گذرنامه علی عسگری پس از بازگشت به ایران ضبط شد. به نوشته ورایتی، مقامهای ایرانی می خواهند تا از حضور علی عسگری در جشنواره های بینالمللی جلوگیری کنند و در تلاش برای ساکت کردن این سینماگر جوان، او را با مجازات زندان تهدید کردند. «آیه های زمینی» اثری طنزآمیز درباره حکومت ایران است و زندگی روزمره مردم از همه اقشار را دنبال می کند. این فیلم به شیوه جذابی محدودیتهای فرهنگی، مذهبی و سازمانی تحمیل شده بر مردم توسط مقامهای مختلف از مدرسه تا بوروکراسی را به تصویر می کشد.
فیلم «هزاران زن» در جشنواره تورنتو چهارمین «جشنواره فیلم زنان» تورنتو کار خود را با آثاری از کانادا، فرانسه و ایران آغاز کرد. در بخش ویژه این جشنواره، فیلم «هزاران زن» ساخته مژگان ایلانلو اکران شد. خانم ایلانلو به دلیل مخالفت با حجاب اجباری و انتشار عکسهای بدون حجاب اجباری، چندین بار بازداشت شده است. حضور سینماگران در «فلشماب» جشنواره ونیز برای حمایت از مردم ایران ( جمعی از سینماگران جهان، روز شنبه ۱۱ شهریور در مراسم فرش قرمز نمایش فیلم «تاتامی» در جشنواره فیلم ونیز با حضور در «فلشماب» (حضور ناگهانی و هدفمند) از جنبش «زن زندگی آزادی» و هنرمندان در ایران حمایت کردند. در این «فلشماب» شرکت کنندگان، از جمله زر امیرابراهیمی و الهام عرفانی، خواستار توقف سرکوب مخالفان و فیلمسازانی شدند که به خاطر آثار و اعتقادات شان تحت «ظلم و ستم» و بازداشت جمهوری اسلامی قرار گرفته اند. شماری از اعضای هیات داوران جشنواره ونیز، از جمله «جین کمپیون»، «صالح بکری»، «دیمین شزل» و نیز «آلبرتو باربرا»، رییس این جشنواره، با به تن داشتن تی شرتهایی با نوشته «زن، زندگی، آزادی»، بازو در بازوی دیگر حاضران در این برنامه شرکت کردند. به این برنامه همچنین شماری از ایرانیان مقیم ونیز هم با در دست داشتن تصاویر جانباختگان انقلاب ژن زیان آزادی، جلوه دیگری بخشیده بودند.
فیلم «دشمن» با بازی پیمان معادی، نماینده سوئد در اسکار فیلم «دشمن» ساخته میلاد اعلامی، کارگردان ایرانی سوئدی، به عنوان نماینده سینمای سوئد به آکادمی اسکار معرفی شد. این فیلم دراما با بازی پیمان معادی، بازیگر سرشناس ایرانی، در بخش بهترین آثار بینالمللی یا غیرانگلیسی زبان رقابت خواهد کرد. «دشمن»، ماجرای ایمان، یک کشتیگیر ایرانی، است که همراه با همسر و دو دخترش به سوئد پناهنده میشود. او برای سرعت بخشیدن به روند تأیید درخواست پناهندگی تصمیم میگیرد تا دوباره کشتی بگیرد و برای تیم ملی سوئد انتخاب شود. «دشمن» بر مقوله مهاجرت تمرکز دارد و گوشه هایی از مشکلات پناهندگان در کشورهای اسکاندیناوی را به تصویر می کشد. این فیلم همزمان به چالشهای شخصی و خانوادگی، دوگانگی احساسی، و سردرگمی ایمان در مواردی مانند همجنسگرایی میپردازد که یکی از معماهای اصلی داستان و دلیل خروج او از ایران است. «نگهبان شب» توسط نهاد دولتی به اسکار می رود در پی معرفی فیلم «نگهبان شب» بهعنوان نماینده سینمای ایران به اسکار، کانون فیلمسازان مستقل ایران در نامه ای به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اعلام کرد این فیلم نماینده «سینمای دولتی ایران» است که از طرف بنیاد سینمایی فارابی، نهاد دولتی وابسته به «رژیم سرکوبگر ایران» انتخاب و معرفی شده است. کانون فیلمساران مستقل ایران، «ایفما»، در نامه خود به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی یادآور می شود که بنیاد سینمایی فارابی در سال جاری از جانب جشنواره های کن، برلین، ونیز و چندین فستیوال مهم جهانی دیگر به دلیل همکاری با جمهوری اسلامی در کشتار معترضان آزادیخواه ایران، تحریم شده است. کانون در نامه خود به آکادمی می گوید: «سال گذشته رژیم ایران صدها نفر را به قتل رسانده است و فیلمسازان مستقل ایران در یک سال گذشته در زندانها و زیر فشار بازجویی و تهدید بوده، و در خفقان شدیدی که بنیاد سینمایی فارابی یکی از عوامل اجرایی آن است، قرار داشتهاند. ادبیات... «آوای تبعید» شماره ۳۵ منتشر شد سی و پنجمین شماره «آوای تبعید» در ۲۴۰ صفحه و با همکاری بیش از شصت شاعر و نویسنده و پژوهشگر منتشر شد. این نشریه در معرفی خود می نویسد: «تبعیدی فقط آن کس نیست که از زادبوم خویش تارانده شده باشد. تبعیدی می تواند از زبان، فرهنگ و هویتِ خویش نیز تبعید گردد. آنکَس که شعر، داستان، هنر، فکر و اندیشه اش در کشور خودی امکان چاپ و نشر نداشته باشد، نیز تبعیدی است. این نشریه می کوشد تا زبان تبعیدیان باشد. تبعید را نه به مرزهای جغرافیایی و تعریف کلاسیک آن، بلکه در انطباق با جهان معاصر می شناسد.» تازه ترین شماره «آوای تبعید» همچون شماره های پیش، مجموعه ای از شعر، داستان، نقد و بررسی ادبیات و فرهنگ است.
بخش
ویژه این شماره به رمان «چیزی رخ نداده است» اثر نسیم خاکسار اختصاص
دارد.
شاپور جورکش در سپهر ادبیات ایران کانون شعر فارسی خانه فرهنگ ایران به تاریخ نوزدهم شهریور ماه نشستی در نقد و بررسی آثار زنده یاد شاپور جورکش برگزار کرد. در این نشست، دکتر علی رضا نیکویی در باره دیدگاههای انتقادی او و آرمان میرزا نژاد در باره صراحت لهجه و خشونت پرهیزی اش سخنرانی کردند.
خندند بر آن دیده، کین جا نشود گریان سعید حدادیان، مداح بدنام، استاد ادبیات دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد شد. ادبیات در کارشناسی ارشد شامل چند شاخه می شود از جمله: ادبیات حماسی، ادبیات غنایی و ادبیات پایداری. حدادیان قرار است درس «تحلیل متون نظم پایداری» را تدریس کند.
ادامه فشار حکومت بر هنرمندان؛ لیلا نقدی پری بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد لیلا نقدیپری، از طراحان صحنه سینما و عضو هیات مدیره انجمن طراحان سینمای ایران، روز یکشنبه ۲۶ شهریور از سوی ماموران حکومتی جمهوری اسلامی بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد. هنوز دلیل بازداشت این هنرمند مشخص نیست.
خبرهای دیگر از جهان هنر اهدای جایزه زنان خبرنگار وین به عالیه مطلب زاده انجمن روزنامه نگاری زنان وین جایزه امسال خود را در بخش «شبکه رسانهای زنان» به عالیه مطلب زاده، عکاس، خبرنگار و نایب رییس «انجمن دفاع از آزادی مطبوعات» در ایران اهدا کرد. غزل عبداللهی، دختر خانم مطلبزاده ضمن اعلام این خبر، در اینستاگرام نوشت که به نمایندگی از او این جایزه را دریافت کرده است. این پیام اینستاگرامی همچنین حاوی نامه ای از عالیه مطلبزاده است که در این مراسم قرائت شده است. خانم مطلب زاده در این نامه نوشته است: «دیگر چیزی به نام خبرنگاری در ایران وجود ندارد.» سر خم قدغن! در شبکه های اجتماعی ویدئویی از مهدی یراحی، خواننده ای که در بازداشت به سر می برد، منتشر شده که وی در آن می گوید: «ممنوع الکاری برای من عادی و شوخی شده، اتفاقات بدتری هم بخواد بیفته پاش هستم.». آقای یراحی در بخش دیگری از سخنانش میگوید: «این حرفها رو هم دارم توی همین مملکت می گم، خورده برده ای هم ندارم که بخوام بترسم، کار بدی هم نکردم که بخوام خودمو عوض کنم.» او قبلا در لایو اینستاگرامی خود گفته بود: «من عاشق زندگی ام و خیلی جون دوستم؛ اما در راه عقیده ام و نوع دوستی از همه چی میگذرم، از جونم هم میگذرم و ارزشش به اینه که جون دوست باشی و بگذری... همه زیر سقف آسمون ایران داریم زندگی می کنیم... من نمی توانم بیتفاوت باشم... .» اهدای اولین جایزه آلمانی «هنر در تبعید» به یک هنرمند ایرانی: با رای هیات داوران، نخستین جایزه «هنرهای تجسمی در تبعید» در سال جاری ۲۰۲۳ به فرخنده شاهرودی، هنرمند ایرانی آلمانی، تعلق گرفت. فرخنده شاهرودی ۶۱ سال دارد و در حال حاضر در شهر برلین زندگی می کند. این هنرمند در آثارش بیشتر به مسائل پیچیده تبعید، انقلاب، جنگ، جدایی، فرار و پناهندگی پرداخته است. یکی از آثار خانم شاهرودی که اولین جایزه آلمانی هنرهای تجسمی در تبعید را به دست آورده «ماکس بکمن اینجا نبود» نام دارد. «ماکس بکمن» یکی از هنرمندان سرشناس آلمان در دوران حکومت نازیها بود که مجبور به فرار به نیویورک شد و ۷۳ سال پیش در آنجا درگذشت. کاروانسراهای باستانی ایران با ثبت در یونسکو جهانی شدند سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، روز یکشنبه ۲۶ شهریور، ۵۶ کاروانسرای باستانی ایران را به «فهرست میراث جهانی یونسکو» افزود. حاضران در چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض (عربستان سعودی)، با درخواست رژیم ایران برای ثبت ۵۶ کاروانسرای باستانی موافقت کردند. بر پایه این گزارش، ایران دارای بیش از ۲۰۰ کاروانسرا در مسیرهای تجاری تاریخی است که آسیا و اروپا را از جمله از طریق جاده ابریشم به هم متصل میکرد. وبسایت یونسکو این ۵۶ کاروانسرا را تاثیرگذارترین و ارزشمندترین نمونه از مجموعه کاروانسراهای ایران برشمرد و اضافه کرد که این اماکن، کاربرد طیف وسیعی از سبکهای معماری، سازگاری با شرایط اقلیمی و مصالح ساختمانی را نشان می دهند که در طول هزاران کیلومتر از سرتاسر ایران گسترش یافته اند. یونسکو در این گزارش «کاروانسرای قصربهرام» در نزدیکی شهر سمنان، «کاروانسرای دیرگچین» در نزدیکی قم و «کاروانسرای سنگی انجیره» در نزدیکی یزد را از جمله کاروانسراهای قابل توجه در ایران معرفی کرده است. (منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: رادیو فردا، جنگ خبر، رویداد ۲۴، صدای آمریکا، دویچه وله، فیس بوک: آرمان میرزانژاد و مهرداد خامنه ای)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۶۸، شنبه یکم مهر ۱۴۰۲ - ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۳
|