|
اسد طاهری
بازداشت دو زن در جزیره کیش و پخش اعترافات اجباری آنان روز سه شنبه ۶ تیر، دو زن جوان در جزیره کیش به دلیل «عدم رعایت پوشش اجباری» بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند و اعترافات اجباری این زنان در غالب یک ویدیو در رسانه های داخلی وابسته به نهادهای امنیتی پخش شد. در ویدئوی پخش شده که مشخص نیست تحت چه شرایطی این اعترافات اجباری اخذ شده این زنان از نحوه پوشش خود ابراز پشیمانی کردند. لازم به ذکر است از تاریخ ٢۶ فروردین سال جاری بعد از اجرایی شدن طرح «حجاب و عفاف» فشارهای نهادهای امنیتی برای سرکوب زنان در حال افزایش است و زنان نیز متقابلاً در مقابل این موج از فشارها با پخش ویدیوهای متعدد بدون «پوشش اجباری» در فضای مجازی مقاومت و ایستادگی می کنند.
مسالە حجاب در ترکیه! موضوع حجاب زنان که از دهه ۱۹۶۰ در ترکیه مطرح شده است، همچنان موضوعی سیاسی است. اگرچه هیچ مقرراتی برای تضمین آزادی زنان وجود ندارد، اما زنانی که نمی خواهند در برابر این سیاست تسلیم شوند به مبارزه برای آزادی خود ادامه می‌دهند. این موضوع در هر فرآیندی مورد بحث قرار می‌گیرد. در عرصە اجتماعی و سیاسی تصمیمات برای تنظیم حجاب و پوشش به تدریج نمایان شده است. برخی برداشتن محدودیتها را مخالف سکولاریسم می دانستند، در حالی که برخی دیگر معنای ایدئولوژیک حجاب را خارج از اعتقاد دینی زیر سؤال می بردند. اخیراً با سخنان کمال قلیچدار اوغلو، رهبر CHP در ویدیویی که در حسابهای رسانه های دیجیتال منتشر کرد، موضوع حجاب را بار دیگر در دستور کار قرار داد. کمال قلیچداراوغلو اعلام کرد؛ در ۴ اکتبر ٢٠٢٢ پیش نویس طرح «زنان نباید در چارچوب اجرای حقوق زنان با خشونت مواجه شوند» که مشتمل بر ٣ ماده است را به ریاست پارلمان ترکیه تقدیم کرده که پس از ۶ روز از سوی ریاست مجلس به کمیسیون ارجاع شد. این لایحه که به امضای ١٣٢ نماینده پارلمان رسیده است، هدف آن حذف کامل موضوع حجاب از دستور کار ترکیه است. در این قانون که مشتمل بر سه ماده است، آمده است: «ترجیح فردی در مسائل دینی و نحوه زندگی مردم خارج از دخالت دولت است، آزادی بیان با ماده ١٩ اعلامیه جهانی حقوق بشر تحت ضمانت قرار گرفته است، همچنین شامل آزادی انتخاب لباس می شود.» در ادامه این متن آمده است: «برخی از اعمال فشار تجربه شده در گذشته آثار منفی در حافظه اجتماعی ما به جا گذاشته و به ابزار سیاسی تبدیل شده است. در گذشتهِ نه چندان دور ما، حق تحصیل با حجاب برای دانشجویان محدود شده بود و زنان اجازه نداشتند در اماکن عمومی با حجاب کار کنند. وظیفه مجلس و دستگاههای دولتی این است که هر نوع تدابیری را اتخاذ كنند تا دیگر چنین موانع و محدودیتهایی تکرار نشود، این پیشنهاد با هدف پایان دادن به ظلم و ستم پوشیدن و نپوشیدن زنان و تضمین آزادی انتخاب زنان از طریق مقررات عمومی و دستورالعملها یا سایر مقررات اداری و دستورات سلسله مراتبی تهیه شده است.»
لغو نمایشگاه دانشجویان دختر به بهانە «عکسهای با پوشش آزاد» نمایشگاه عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه هنر تهران با دستور ریاست و حراست دانشگاه هنر «عکسهای با پوشش آزاد» سانسور شد. روز پنجشنبه ۱۵ تیر، باربد گلشیری هنرمند هنرهای تجسمی در توییتر خود از لغو نمایشگاه آثار دانشجویان عکاسی به بهانهِ «عکسهای با پوشش اختیاری» توسط ریاست دانشگاه و حراست خبر داد. این نمایشگاه که برای نمایش پروژه های دانشجویان رشته عکاسی مقطع کارشناسی از روز سه شنبه ١٣ خرداد آغاز شد و قرار بود تا ١٩ تیر برقرار باشد روز پنجشنبه ۱۵ تیر، به بهانه عکسهای بدون پوشش به دستور ریاست دانشگاه و حراست لغو گردید. النا حاجیان، الهه روح الامینی، شمیم مرشدی، شیدا احمدی، عاطفه عباسی، فاطمه فقیهی، مهرالنسا و محیا کشاورز ، ایمان پروین دانشجویان صاحب عکس هستند که قرار بود در این نمایشگاه پروژە های دانشجویی شان را در معرض نمایش بگذارند ولی به بهانه‌های واهی از سوی حراست سانسور شد. حراست دانشگاهها که این روزها ابتکار سرکوب علیە دانشجویان را دست گرفتە، آنها را از بدیهی ترین حقوق محروم می کنند و این طور که به نظر می رسد هیچ نهاد رسمی و قانونی نیز قصد ندارد برای مقابله با این رفتارهای ضد انسانی اقدامی انجام دهد.
«زنان درهای برابری و آزادی را باز خواهند کرد»! اوزگول کاپدان، یکی از داوطلبان EŞİK (پلتفرم زنان برای برابری) با اشاره به اینکه نابرابری جنسیتی در ترکیه به نقطه خصومت با زنان رسیده است، گفت: «زنان درهای برابری و آزادی را باز خواهند کرد.» مجمع جهانی اقتصاد (WEF) آخرین گزارش خود در مورد نابرابری جنسیتی در سطح جهان که از سال ٢٠٠۶ هر ساله تهیه می شود را در ماه ژوئن منتشر کرد. در گزارش نابرابری جنسیتی جهانی در سال ٢٠٢٣، ترکیه در بین ١۴۶ کشور در رتبهِ ١٢٩ قرار گرفت. افغانستان در رتبهِ آخر قرار دارد و پس از افغانستان چاد، الجزایر، ایران و پاکستان قرار دارند. تخمین زده می شود که نابرابری عمیق جنسیتی که با رشد ٠.٣ درصدی به ثبت رسیده است، به نقطه توقف رسیده و طی ١٣١ سال قابل رفع است. در این گزارش، تغییر نابرابری جنسیتی اجتماعی در ۴ بخش اصلی «مشارکت و فرصت اقتصادی»، «دستاوردهای آموزشی»، «سلامت و بقا» و «توانمندسازی سیاسی» سنجیده شده است. با توجه به این؛ ترکیه در شاخص مشارکت اقتصادی و فرصتهای برابر بین دو جنس در رتبهِ ١٣۴، در شاخص برابری جنسیتی در سطح آموزش رتبه‌ی ١٠١، در شاخص برابری جنسیتی در سیاست رتبهِ ١١٢ و در شاخص برابری جنسیت و شرایط سلامت و امید به زندگی در رتبهِ ٩٩ قرار دارد.
از ٣٢ میلیون زن در ایران، تنها ٣ میلیون و ٨۶۶ هزار نفر شاغل اند نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران ١۴.١ درصد و نرخ مشارکت مردان ۶٨.٣ درصد است به عبارتی « زنان ۵۴.٢ واحد درصد کمتر از مردان شاغل هستند. بر اساس اعلام مرکز آمار که روز شنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۲، منتشر شد، اگرچه جمعیت زنان ١۵ ساله به بالا در بهار ١۴٠٢ حدودا ٧۴ هزار و ٩٧٧ نفر بیش از جمعیت مردان در همین بازه سنی بوده، اما نرخ مشارکت اقتصادی زنان ١۴.١ درصد و نرخ مشارکت مردان ۶٨.٣ درصد بوده است. به عبارتی از جمعیت ٣٢ میلیون و ١٧٠ هزار نفری زنان تنها «٣ میلیون و ٨۶۶ هزار نفر مشغول به کار هستند». این یعنی با یک اختلاف جمعیت نزدیک به ٧۵ هزار نفری نرخ بیکاری زنان ٨ واحد درصد بیشتر از مردان است. نیمی از جمعیت ایران را زنان تشکیل می‌دهند اما طبق آمارهای رسمی این گروه سهمی اندکی از بازار اشتغال و کار دارند و طبق آمارهای منتشر شده جمعیت زنان بیکار حدود ٢.۵ برابر مردان بیکار است. برخی از فعالان اجتماعی و سیاسی علت کاهش سهم زنان از اشتغال را «سیاستهای جدید و شکاف جنسیتی» می دانند که باعث شده سهم زنان از اشتغال کشور کاهش پیدا کند و این یعنی خانه نشین کردن بیشتر زنان و ترویج حس وابستگی و نیاز مالی به مردان که باعث بیشتر شدن عدم استقلال مالی در بین زنان می شود. کاهش سهم زنان از اشتغال کشور می تواند روی اقتصاد خانوارها نیز تاثیرگذار باشد چرا که بسیاری از این زنان یا سرپرست خانواده هستند یا اینکه نقش مهمی در تامین هزینه های خانوار خویش دارند.
انتخاب یاسمین مقبلی بە عنوان فرمانده فضایی ناسا سازمان فضانوردی آمریکا، ناسا، روز چهارشنبه ۱۴ تیر (۵ ژوئیه ۲۰۲۳)، در گزارشی اعلام کرد «یاسمین مقبلی» فضانورد ایرانی- آمریکایی فرماندهی هفتمین مأموریت اعزام فضاپیمای «اسپیس ایکس» به ایستگاه فضایی بین‌المللی را برعهدە دارد. در این سفر فضایی چهار خدمە کە نماینده چهار آژانس فضایی مختلف هستند یاسمین مقبلی از ناسا فرماندە، آندریاس موگنسن از آژانس فضایی اروپا خلبان، ساتوشی فوروکا از سازمان فضایی ژاپن و کنستانتین بوریسوف از آژانس فضایی روسیە متخصصان پرواز در این مأموریت هستند و قرار است این سفر فضایی حدود چهل روز دیگر در ۱۵ اوت انجام شود. این نخستین پرواز فضایی برای زن فضانورد ایرانی است کە در سال ٢٠١٧ بە عنوان یکی از فضانوردان ناسا برگزیدە شد. یاسمین مقبلی چهل سالە دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا از مؤسسە فناوری ماساچوست بودە و در دانشکدە تحصیلات تکمیلی نیروی دریایی در مونتری کالیفرنیا نیز تحصیل کردە است.
هانا دینگلی اولین سرمربی تیم فوتبال مردان انگلیس باشگاه فارست گرین روورز به اولین باشگاه تاریخ فوتبال حرفه ای انگلیس تبدیل شد که یک مربی زن را برای هدایت تیم مردان خود انتخاب کرده است . باشگاه فارست گرین که یکی از تیمهای حاضر و فعال در دسته چهارم فوتبال انگلستان است «هانا دینگلی» بازیکن سابق و مربی جوان و چهل ساله انگلیسی را برای هدایت این تیم انتخاب کرده است. هانا دینگلی یک مربی فوتبال ولزی است که در حال حاضر مدیر موفق باشگاه «لیگ دو فارست گرین روورز» است که از چهار سال پیش در کادر فنی باشگاه به عنوان مربی حضور داشته که از این پس به عنوان سرمربی تیم مردان این باشگاه فعالیتش را ادامه می دهد. باشگاه فارست گرین روورز توسط فیفا و سازمان ملل متحد به عنوان سبزترین باشگاه در دنیا انتخاب شده است
ملاله یوسف زی: افغانستان تنها کشوری است که زنان از حق آموزش محروم هستند ملاله یوسف زی، فعال حقوق زنان و برندهِ جایزهِ نوبل در نشستی کە به مناسبت بزرگداشت روز «ملاله» برگزار شده بود، با انتقاد از سیاستهای گروه افراطگرای طالبان، گفت که میلیونها دختر افغان خانه نشین شده و امید به آینده را از دست داده اند. بزرگداشت روز «ملاله» روز جمعه ۲۳ تیر (۱۴ ژوئیه ۲۰۲۳) از سوی سازمان ملل در شهر آبوجای نیجریه برگزار شد. در این نشست ملاله یوسف زی با اشاره به این که ١٢٠میلیون زن در سراسر جهان به دلایل فقر، مردسالاری، اقلیم و منازعات از آموزش محروم شده اند، گفت که افغانستان تنها کشوری در جهان است که زنان از حق آموزش محروم هستند. این فعال حقوق زنان با اشاره به این که ده سال پیش از هر سه زن جوان در افغانستان، یکی از آنان وارد دانشگاه می شد، از عقبگرد کامل افغانستان در حوزهِ آموزش و پرورش زنان انتقاد کرد و گفت که میلیونها دختر افغان خانه نشین شده و امید به آینده را از دست داده اند. ملاله یوسف زی به تجربه تلخ خود در زیر حاکمیت طالبان پاکستانی اشاره کرد و گفت که «دو سال از کودکی ام در زیر سلطهِ تروریسم طالبان گذشت، از خانه ام آواره شدم و حق رفتن به مدرسه را نداشتم.» ملاله یوسف زی (متولد۱۲ ژوئیه ۱۹۹۷) فعال حقوق بشر و حقوق کودکان اهل پاکستان است. وی همچنین عضو کمپین تحصیل دختران اهل پاکستان است که در اکتبر ۲۰۱۲ توسط گروه طالبان (گروههای تندرو مذهبی) و در راه بازگشت از مدرسه ترور نافرجام شد. این ترور با واکنشهای شدید جهانی مواجه شد.
برقراری مجدد «گشت ارشاد» به گزارش رسانه های حکومتی، سعید منتظرالمهدی، سخنگوی سرکرده انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) روز یکشنبه ۲۵ تیر (۱۶ ژوئیه) از استقرار گشتهای خودرویی و پیاده برای برخورد با کسانی که «بدون توجه به تبعات و عواقب پوشش خارج از عرف همچنان بر هنجارشکنی خود اصرار دارند» خبر داد. او دلیل استقرار این گشتها را «مطالبات مردمی و خواست گروهها و نهادهای مختلف اجتماعی» و «تاکید رئیس جمهوری و قوه قضائیه» با هدف «بسط و گسترش امنیت عمومی و تحکیم بنیان خانواده» اعلام کرد. یک روز پیش از اعلام این حرکت سرکوبگرانه ویدیویی در شبکه های اجتماعی مبنی بر تنش بر سر عدم رعایت حجاب اجباری بین یک زن و فردی که به نظر می رسد مامور پلیس باشد در یکی از محلات تهران منتشر شده بود. در این ویدیو صدای زنی که به نظر می رسید مامور پلیس به دنبال بازداشت او است شنیده می‌شود که می‌گوید: «من نمی آیم خانم». او در ادامه فریاد «کمک» سر می دهد. (منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: ژِنها، یورونیوز)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۶۶، یکشنبه یکم مرداد ۱۴۰۲ - ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۳
|