زنان در مسیر رهایی (خرداد ۱۴۰۲) اسد طاهری
سحر زکریا تهدید به مرگ شد سحر زکریا بازیگر و هنرمند سینما و تلویزیون ایران با انتشار پستی در اینستاگرام از تهدید بە مرگ خود خبر داد. وی بعد از ترانە علیدوستی و تهمینە میلانی در انتقاد از اعدام سە معترض خیزش انقلابی چند ماە اخیر، توسط عوامل جمهوری اسلامی بە مرگ تهدید شدە و در پست اینستاگرام خود نوشتە است: دوستان عزیز برای پستی کە گذاشتم تهدید بە مرگ شدم فقط می خواهم اعلام کنم هر بلایی سر بندە بیاورند من نە مریض بودم نە چیز دیگری. بسیاری از هنرمندان مردمی بە اعدام جوانان معترض واکنش نشان دادە و هر کدام از آنها توسط عوامل حکومتی بە مرگ تهدید شدند. یکی از نمایندگان پیشین مجلس نیز برای ترانە علیدوستی درخواست حکم اعدام کردە است.
چهار فضانورد جدید طی مأموریتی موفق به ایستگاه بینالمللی فضایی اعزام شدند. در این سفر ریحانه برناوی، محقق عربستانی حضور داشت که اولین زن در تاریخ این کشور محسوب می شود که به فضا سفر کرده است. علاوه بر ریحانه برناوی سه فضانورد دیگر با نامهای علی قرنی از عربستان سعودی، پگی ویتسون، فضانورد سابق ناسا که پیشتر نیز سه بار به ایستگاه فضایی بینالمللی رفته است و فرماندهی این مأموریت را بر عهده دارد و همچنین جان شافنر، کارآفرین آمریکایی به عنوان خلبان در این مأموریت حضور دارند. ریحانه برناوی در یک کنفرانس مطبوعاتی پیش از اعزام به مدار زمین اعلام کرد: به عنوان اولین زن فضانورد عربستانی که نماینده منطقه هستم، بسیار خوشحالم و این فرصت را برای خود ارزشمند می دانم. وی افزود: جدای از هیجانی که برای تحقیقات پیش رو در ایستگاه فضایی دارم، مشتاقانه منتظر به اشتراک گذاشتن تجربیات خود با دیگران از جمله کودکان هستم.
گراسا ماشل، فعال حقوق زن در آفریقا، سرکوب زنان افغانستان از سوی طالبان را آپارتاید جنسیتی دانست و اظهار داشت: جهان باید با همان عزمی که در برابر حکومت نژادپرستانه سفیدپوستان در آفریقای جنوبی اقدام کرد، با سرکوب زنان در افغانستان نیز باید مبارزه کند. گراسا ماشل، بر تحت فشار قرار دادن طالبان تاکید کرده و اعلام کرد: جهان تاکنون نسبت به شورشیانی که تبدیل به حاکمان افغانستان شدند و محدودیتهای شدیدی را بر زنان اعمال کرده اند، بسیار نرم رفتار کرده است. وی با اشاره به حذف زنان از زندگی عمومی، ممنوعیت تحصیلی زنان در تمام مقاطع تحصیلی، ممنوعیت اشتغال زنان در ادارات دولتی و غیردولتی، اجبار زنان در پوشاندن چهره در مکانهای عمومی و عدم حضور زنان در خیابانها و جادهها بدون همراه داشتن مرد، این اقدام علیه زنان را «آپارتاید جنسیتی» دانست و اعلام کرد که در برخورد با طالبان، رهبران جهان باید «از ذهن خود با خلاقیت و نوآوری کار بگیرند». این فعال حقوق زنان، با تاکید بر اینکه طالبان اکنون باید درک کنند که جهان سرکوب زنان را غیرقابل قبول می داند، خاطرنشان کرد: مبارزه جامعه جهانی در برابر آپارتاید نژادی در افریقای جنوبی چند دهه طول کشید؛ اما سرانجام به ثمر نشست. دولت وقت آفریقای جنوبی مجبور شد با استفاده از روشهای مختلف تغییر رویه بدهد. روشهای بسیار زیادی مورد استفاده قرار گرفت تا دولت را به جایی برساند که تغییر را بپذیرد. در حالی که مبارزات زنان در افغانستان علیه طالبان همچنان ادامه دارد، این گروه همواره محدودیتهای تازه ای در رابطه با فعالیتها و حقوق زنان وضع می کند و در واکنش به محکومیتهای جامعه جهانی و سازمانهای مدافع حقوق بشری، جنایت و تبعیض صورت گرفته در مورد زنان را یک موضوع داخلی عنوان کرده است.
برای اولین بار در تاریخ، چندین زن در یک حزب سیاسی بزرگ در ایالات متحده، آمادگی خود را برای فعالیت به عنوان نامزد ریاست جمهوری حزب خود اعلام کرده اند. کارشناسان تلویزیونی این سوال را مطرح کردند که باوجود پیشرفت چشمگیر زنان برای ورود به کنگره در پاییز گذشته، آیا ایالات متحده هرگز حاضر خواهد بود یک زن را برای بالاترین مقام رهبری کشور انتخاب کند یا خیر؟ این مساله در تحقیقات بسیار نمایان شد. دو مقاله از سال ٢٠١٢، یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل بررسیهای ٣۶٠ درجه (همه جانبه) را مورد بحث قرار داده و به این نتیجه رسیدند که زنان همواره در پستهای رهبری به اندازه مردان مؤثر واقع شده اند. در واقع، با وجود تفاوت اندک، زنان به طرز محسوسی در اکثریت قریب به اتفاق شایستگیهای رهبری که مورد اندازه گیری قرار گرفت، به لحاظ آماری امتیاز بالاتری از مردان کسب کردند. این تحقیقات اخیراً بهروزرسانی شد و پایگاه داده بررسیهای ٣۶٠ درجه ای مرور شد. در این به روز رسانی از افراد درخواست شد اثربخشی هر یک از رهبران را به طور کلی رتبه بندی کرده و میزان قدرت آنها در شایستگیهای خاص را مورد قضاوت قرار دهند. یافته ها مشابه بودند: زنان در پستهای رهبری همتراز همتایان مرد خود ظاهر شده و به اندازه آنها صلاحیت نشان داده اند.
زنانی که برای آزمون آییننامه رانندگی می روند باید از فیلتر قوانین ضد زن عبور کنند، آنها باید چادر بپوشند و مانتوهای معمولی و کوتاه و لباسهای رنگی قابل قبول نیست و کسی که چادر همراه نداشته باشد باید ساعتها منتظر بماند تا چادرهای خودشان را که زنان دیگر با خود به آزمون برده اند به دست شان برسد. این در حالیست که قبلا آزمونها در خود آموزشگاه برگزار می شد و چنین گیر و بندهایی وجود نداشت و با پوشش معمولی می توانستند در آزمون حضور یابند اما اکنون در راهنمایی و رانندگی و با قوانین سفت و سخت برای زنان انجام می شود.
افشاگری فریبا فریدونی و رضوانه احمدخان بیگی از آزار جنسی در زندان تعداد زیادی از زندانیان سیاسی سابق با روایت دوران بازداشت یا زندانی شدن خود شرح داده اند که چگونه نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی آنان را مجبور کرده که جلوی چشم مأموران یا مقابل دوربینها کاملاً برهنه شوند. رضوانه احمدخان بیگی، فعال مدنی و زندانی سیاسی پیشین نیز در روایتی از آزار جنسی نیروهای امنیتی و مأموران زندان خبر داده و نوشت: «چهار بار لختم کردن قبل شروع بازجویی و بعد از بازجوییها برای مثلاً تفتیش!! نزدیک یک ماه تو انفرادی بودم و اونجا از هر زاویه دوربین داشت حتی جلوی دستشویی اش!! و من مجبور می شدم بعضی روزها برای حمام نصفه نیمه با آب صرفاً سرد دوش بگیرم و خب بارها این صحنه رو سپاهیها دیدند!!! دستشویی رفتن و ... که بماند!! اونجا هر یک ساعتش یک هفته برات طول می کشه و زجرآور و معنای تجاوز به تمام وجودت رو با تمام جسم و مغزت حس می کنی و می چشی!! وقتی وارد زندان می شی قبل ورود به بند به طور عادی که روال همیشگی شون هست (به قول خودشون اونجا به همه می گن باید لخت بشن و بگردنشون و ببینن بدنش آسیب دیده و زخم نباشه و ... و مسئولیت دارند) ما رو داخل یک اتاق می برند و می گفتن کامل لخت بشیم. با من بعد بازجویی و انتقالم به زندان دوبار اینکار رو کردند یک بار در بهداری که چند دوربین دارد و دیگر در اتاقهای پیش از ورود به بند به بهانه گشت و دستور تفتیش گفتند لخت شو و سه بار بشین پاشو کن!!! که آنجا دو زن ایستاده بودند و بدنم را می دیدند. و اینها همه به اجبار بود و اگر امتناع می کردی مجازات می شدی یا کتک می خوردی! من بارها شاهد این بودم که دوستانم در زندان بر سر این که نگذاشتند به آنها دست بزنند یا تن به لخت شدن ندادند مورد ضرب شتم قرار می گرفتند و آثار ضرب و شتم گاهی روی بدن آنها بود یا لباس شان در درگیری پاره شده بود و بعد هم در طول ابتدای حبس سر همین درگیری مجازاتی برایشان تعیین می کردند. و من برایم عجیب بود که اگر به قول خودتان نگران هستید به بدن ما صدمه خورده باشد یا زخم و جراحت دیده باشیم و با لخت کردنمان می خواهید ببینید سالم هستیم یا نه تا خیالتان راحت شود، پس آن کتک و ضرب شتم و درگیری و فحاشی بعدش در صورت سرپیچی از این دستور و مقاومتمان در لخت نشدن دیگر چیست که اگر هم زخم و جراحتی ندیده باشیم با یک مقاومت ما تبدیل می شود به ضربه و صدمه به بدنمان؟؟؟!! پس موضوع این نبوده و آنها جز اهداف جنسی و آزار جنسی هدف دیگری نداشتند.» همچنین فریبا فریدونی، فعال مدنی و زندانی سیاسی پیشین از آزار جنسی در زندان خبر داده و نوشت: «گفتند لخت شو فکر کن رفتی استخر. در آبان ۹۸ تقریباً سه شبانه روز که تو اداره اطلاعات سپاه خمین و سپاه روح الله اراک بودم، منتقل شدم زندان مرکزی اراک ساعت حدوداً ۱۰ و نیم شب بود که من وارد بند زنان شدم. تو اتاق افسرنگهبانی چند تا مأمور زن بودن با چند تا زندانی چند تا هم پشت پنجره وایساده بودن داخل و نگاه می کردن. یکیشون اومد جلو و اول گفت موهاتو باز کن موهام تقریباً گره خورده بودن با حالتی که مثلاً از چرب شدن موهام و کثیفی شون بدش اومده گفت چقدر موهات کثیفه حموم ندارید خجالت زده گفتم هتل نبودم که سه روزه آب نبوده صورتمو بشورم. سه روزه باید تو توالت از آفتابه استفاده می کردم. انتظار داری چه شکلی باشم. یکی از زندانیها با یه تشت پر از آب اومد، یکی دیگشونم با یه دست لباس درب و داغون. مأموره گفت لباساتو در بیار بنداز تو تشت آب. اونایی هم که خانواده ام تحویل اطلاعات خمین داده بود، خودشون بعد بازرسی انداختن تو تشت، کتابا و عینکم گرفتن گفتن نمی تونی ببری. عینکم چون فرم نداشت ورودش ممنوع بود نگاه کردم به اون همه آدمی که زل زده بودن برای لخت شدنم و گفتم من جلو یه گردان آدم لخت نمی شم گفت در بیار بابا فکر کن رفتی استخر زود باش نصف شب شد. بلوز و شلوارمو در آوردم. گفت سوتین وشورتتو دربیار، چشمام گرد شده بودن نگاه کردم به دوربین بالای سرم و بهش گفتم استخر مختلط تا حالا نرفتم یکی شون با عصبانیت گفت اون دوربینا رو خودمون چک می کنیم قسمت مردان دسترسی ندارن. می دونستم دروغ می گه گفتم من اینجا لباسی در نمی ارم مگه اتاقی ندارید که دوربین نباشه. با حالت داد گفت نه نداریم گفتم پس برن بیرون همشون گفت اینا اینجا اگر در نیاوردی بزور دربیارن، یکی از زندانیا گفت این واسه این که مواد جاساز نکرده باشی گفتم مواد کجا بوده مگه قاچاقچی گرفتید بعدم من سه روزه بازداشت اطلاعات سپاهم چطوری مواد همراهمه، یکی از زندانیا گفت مگه چک برگشتیا رو هم اطلاعات می گیره (قبل ورودم به بند زنان افسر نگهبانها گفته بودن اتهامم چک برگشتیه، به خودمم وقتی تو افسرنگهبانی مردان بودم گفتن نمیگی اتهامت سیاسیه و تو اعتراضات بازداشت شدی می گی چک برگشتی داری). افسر نگهبانه با داد گفت دربیار چقدر حرف مفت می زنی زود باش وگرنه مجبوریم به زور متوسل بشیم، خنده زشت بقیه مأمورا و زندانیا هنوز تو ذهنمه… بعد هم مجبورم کرد جلو دوربین و چشمای اون تعداد زندانی و مأمور بشین پاشو برو و حمام اجباری با حضور یه زندانی دیگه که زل زده بود به بدنم در آخر هم منجر به درگیری و داد و فریاد من شد. عذاب بعدی هم پوشیدن بلوز و شلوار کهنه و زشتی که فردای اون شب منو با همون لباسا و البته یه دامن بلند مشکی روی شلوار، جورابای کلفت، مقنعه، چادر و ساق دست و دمپایی پلاستیکی منو برای انگشت نگاری و کارت عکس فرستادن قسمت اداری و اجازه ندان لباسای خودمو بپوشم.»
یک نماینده زن در مجلس ملی کویت یک کاندیدای زن به عضویت مجلس ملی کویت متشکل از ۵٠ نماینده درآمد که براساس سیستم رأی واحد انتخاباتی انتخاب شده بودند. باوجود توسعه تمدنی که کویت به آن دست یافته است، روز چهارشنبه ١٧ خرداد (٧ ژوئن)، نتایج انتخابات مجلس ملی سال ٢٠٢٣ متشکل از ۵٠ نماینده اعلام شد و یک معاون زن به نام جنان محسن رمضان، معاون وزیر سابق با کسب ۵٠۴٨ رأی از رأی دهندگان حوزه سوم انتخاب شد، تا تنها زنی باشد که در سال جاری عضویت مجلس ملی را کسب کرده است. جنان محسن رمضان اولین کاندیدای انتخابات شورای شهر در سال ٢٠٠۶ پس از تلاش طولانی برای اعطای حق سیاسی زنان در کشور برای شرکت در انتخابات و رأی دادن بود. این درصد اندک به دست آمده توسط زنان در مجلس گواه اقدامات اندکی است که زنان در کویت در زمینه های مختلف امور عمومی، مناصب پیشگامی و رهبری، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، قضایی، توسعه، اداری و غیره مجاز به انجام آن بودند.
هانا کامکار: «تحریم تا رهایی» هانا کامکار، بازیگر، عکاس، فعال محیط زیست، کارگردان، خواننده و یکی از نوازندگان دف گروه کامکارها، با انتشار پست و استوری در اینستاگرام خود با عنوان «تحریم تا رهایی» اعلام کرد که دیگر در «هیچ کنسرتِ خواننده مرد محور» شرکت نخواهد کرد. وی نوشته است: از امروز و از این صفحه شخصی، به گوش همگی می رسانم؛ تا برطرف شدن ممنوعیت صدای زنان کشور، هرگز پای به هیچ کنسرتِ خواننده مرد محور، نخواهم گذاشت. کنسرت مسخرهی بانوان هم که سالیان است تحریم نموده ام… همین و بس!
ناپدید شدن بیش از٣۴٠٠ زن در پرو طی چهار ماه روز یکشنبه ٢١ خرداد (١١ ژوئن)، دفتر بازرسی ویژه پرو، کشوری که دارای بیشترین آمارهای خشونت و ربایش زنان در جهان است، در گزارشی با عنوان «چه اتفاقی برای آنها افتاده» از مفقود شدن و ناپدید شدن ٣ هزار و ۴٠۶ زن در چهار ماه نخست سال ٢٠٢٣ خبر داد و گفت که این دفتر از ابتدای ماه ژانویه تا ماه آوریل سال جاری، سه هزار و ۴٠۶ مورد شکایت درباره مفقود و ناپدید شدن زنان ثبت کرده که از این تعداد یک هزار و ٩٠٢ مورد از آنان پیدا شده و ١۵٠۴ تن هنوز مفقود هستند. ایزابل اورتیز، معاون دفتر بازپرسی ویژه پرو گفت که «وضعیت پرو در مورد مفقودی افراد به ویژه ناپدید شدن زنان به عنوان وضعیت قریب الوقوع طیقه بندی شده است. این در حالی است که دولت پرو برای جلوگیری از ناپدید شدن مداوم و هر ساله هزاران زن در این کشور ٣٣ میلیون نفری هیچ اقدام قابل توجهی انجام نداده است.» بسیاری از موارد ناپدید شدن زنان در پرو با «آدم ربایی» و «خشونت علیه زنان» در ارتباط است اما دولت این کشور حاضر نیست این موضوع را در اولویت و دستور کار خود قرار دهد، زیرا معتقدند زنان به میل خود از خانه فرار کرده اند.
ممنوع شدن موسیقی و محدودیت حضور زنان در تالارها وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان از مالکان تالارهای عروسی در کابل و هرات درخواست کردە تا از «پخش موسیقی و انجام کارهایی که با قوانین اسلامی در تضاد است» خودداری کنند. این دستورات حضور زنان در مراسم شادی را محدود کردە است. بر این اساس زنان اجازە ندارند تا ساعت ١ و نیم پس از ظهر وارد تالارها شوند. فیلمبرداری از مجلس زنان ممنوع اعلام شدە و زنان باید با لباسی کە طالبان شرعی خواندە است وارد عروسی شوند و حتی در داخل تالار نیز حق ندارند لباسهای خود را عوض کنند. براساس این گزارش امربە معروف طالبان بە مالکان دستور دادە است هنرمندان و خوانندگان حق شرکت در مراسم عروسی را ندارند در غیر این صورت با آنان برخورد جدی می شود.
تظاهرات هزاران نفر در لهستان علیه قانون سقط جنین در پی مرگ یک زن ٣٣ ساله به نام دوروتا لالیک در ماه پنجم بارداری بر اثر شوک سپسیس هزاران نفر از مردم لهستان در اعتراض به قوانین سقط جنین در این کشور در ورشو پایتخت و دیگر شهرهای کشور به خیابان آمدند. از زمان تشدید قوانین سقط جنین در این کشور در سال ۲۰۲۱ شش زن به دلیل عدم دستور پزشک برای ختم دوران بارداری، جانشان را از دست داده اند. «دوروتا لالیک» ۳۳ ساله آخرین قربانی سختگیریها درباره سقط جنین در لهستان است. دوروتا لالیک ماه گذشته در بیمارستان دولتی «جان پل دوم» در شهر نووی تارگ در جنوب لهستان جان سپرد. بیشتر مردم لهستان کاتولیک اند و ساکنان مناطق جنوب این کشور مذهبی هستند. رسانه های لهستان مذهبی بودن این بیمارستان را باعث مرگ این زن جوان اعلام کرده و اعلام کردند که این بیمارستان هرگز و در هیچ شرایطی سقط جنین انجام نمی دهد.
تظاهرات زنان در سوئیس با شعار «زن، زندگی، آزادی» یک اعتراض فمینیستی در ١۴ ژوئن در سوئیس برگزار شد و صدها هزار زن در سراسر این کشور در آن شرکت کردند و شعار «زن، زندگی، آزادی» سر دادند. طبق اعلام کنفدراسیون اتحادیه های کارگری سوئیس (USS)، صدها هزار نفر در شهرهای بزرگ سوئیس برای اعتراضات زنان با هدف حفظ حقوق شان به خیابانها آمدند و اصلیترین درخواست آنها، دستیابی به حقوق و دستمزد برابر بود. این اتحادیه روز چهارشنبه ١۴ ژوئن در بیانیه ای اعلام کرد که بیش از ٣٠٠ هزار نفر در این اعتصابات شرکت کرده اند. طبق اظهارات پلیس، ٢۵ هزار نفر در اعتصابات فمینیستی در لوزان شرکت کردند و برگزارکنندگان اعلام کردند که ۴۰ هزار نفر در این تظاهرات شرکت داشته اند.
زنان معترض افغان: بیا حقوق بشر جنازه ات را ببر گروهی از زنان معترض در افغانستان روز دوشنبه ٢٩ خرداد ، با تجمع در یک مکان سربسته در افغانستان از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستند که بر اساس ارزشهای حقوق بشری در کنار زنان افغانستان بایستد. آنها با انتشار یک ویدیو تاکید کردند که «در نزدیک به دو سال گذشته مردم افغانستان توسط یک گروه تروریستی بنام طالبان به گروگان گرفته شده اند و این گروه تمامی چارچوبهای قانونی برای حمایت از زنان را از بین برده است». این زنان همچنین اعلام کردند، شماری از سازمانهای بینالمللی این اقدامات طالبان را نادیده گرفته و از طالبان به نفع منافع خود استفاده می کنند و افزودند: جهان نباید از یک گروه تروریستی حمایت و آنرا به ابزاری برای رسید به منافع خود استفاده کند. آنها همچنین شعارهای «هشدار هشدار، جهان فراموشکار»، «جامعه جهانی، نه نامی، نه نشانی»، «بیا حقوق بشر جنازه ات را ببر» و... سر دادند. طالبان پس از به دست گرفتن قدرت در افغانستان، محدودیتهای بسیاری را برای زنان اعمال کرده است و سعی دارد به طور کلی آنها را از حضور در جامعه حذف کند.
منبع: نبرد خلق شماره ۴۶۵، پنجشنبه یکم تیر ۱۴۰۲ - ۲۲ ژوئن ۲۰۲۳
|