حماسه پُر شور پیشمرگان فدایی در بهمن ۱۳۶۱

مهدی سامع

 

 

منبع: وبسایت سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران*

هوا هنوز به طور کامل روشن نشده بود که رفیق زاهد، از پیشمرگان سازمان چریکهای فدایی خلق ایران، با چهره ای پُر از اندوه به دفتر شاخه کردستان آمد و قبل از هر حرفی مرا در آغوش گرفت و گفت، رفقا شهید شدند. پس از لحظاتی از او پرسیدم کدام رفقا و او جواب داد یازده رفیق و جسدهای آنها هم دست دشمن است. این اولین گزارش از عملیات حماسی ۲۳ بهمن سال ۱۳۶۱ بود که به مناسبت گرامیداشت رستاخیز سیاهکل (۱۹ بهمن ۱۳۴۹) صورت گرفت.

برای چند دقیقه نمی توانستم فکرم را متمرکز کنم. بالاخره بر احساس اندوه مسلط شدم و ابتدا اعلامیه کوتاهی پیرامون این عملیات حماسی نوشتم که همان روز منتشر شد و سپس در شور و مشورت با برخی از رفقا، به دنبال پیدا کردن راهی برای تحویل گرفتن پیکر رفقا بودم.

 

عملیات ۲۳ بهمن ۱۳۶۱ در جاده بین بوکان و سقز صورت گرفت. کمیته نظامی شاخه کردستان سازمان تصمیم گرفته بود که به مناسبت سالگرد رستاخیز سیاهکل دو عملیات نظامی انجام شود. یکی در جاده سقز به بوکان و دیگری در جاده بوکان به میاندوآب. چند روز پیش از حرکت رفقای پیشمرگه، در جلسه مشترک کمیته کردستان و کمیته نظامی، اوضاع بحرانی سازمان را برای آنها تشریح کردم. آنها از وجود بحران در سازمان اطلاع داشتند. پاسخ رفقا به اتفاق این بود که سازمان از تابستان تاکنون عملیاتی نداشته و لازم است هم به دلیل بی عملی طولانی مدت و هم به دلیل سالگرد حماسه سیاهکل عملیات انجام شود.

 

در مدتی که مسئول شاخه کردستان بودم هیچوقت در مورد چگونگی عملیات نظامی نظر نمی دادم و تنها مصلحت کلی سازمان از نظر سیاسی را وظیفه خود می دانستم. در این مورد هم همین روش، البته با کمی پرسش در مورد چند و چون حرکت، رعایت شد. عملیات در محور بوکان میاندوآب عملی نشد، اما عملیات در محور بوکان سقز ابتدا با موفقیت انجام گرفت ولی در مرحله عقب نشینی رفقا به محاصره نیروی بزرگی درآمدند و یازده تن از رفقا به شهادت رسیدند.

پیشمرگان فدایی که در این نبرد حماسی به شهادت رسیدند؛ رفقا مسعود رحمتی (فرمانده پیشمرگان)، حسن محمدپور، علی نوذری، بهنام (شهرام) قاسم زاده رضوی، جعفر (حر) رضایی، ابراهیم (شریف) كردی، مراد (حیدر) میرزایی، اسد (شاهو) یزدانی، اسماعیل برزگر، فریدون بانه ای و محمود امین زاده بودند.

 

در مورد اجساد رفقا و در مشورت با معتمدان محل راه حلی پیدا شد. معاوضه هر جسد با یک زندانی. تعدادی سرباز در عملیات پیشین دستگیر شده بودند. بر طبق توافق باید سربازان زندانی را به یکی روستای نزدیک شهر منتقل می کردیم. آن سال برف سنگینی در کردستان باریده بود به طوری که تا بالای زانو در برف فرو می رفت. در سال ۱۳۴۹ و در عملیات حماسه سیاهکل هم برف سنگینی در منطقه دیلمان باریده بود. در طی مسیر و همراه با سربازان زندانی افکارم میان دو حماسه رفت و آمد می کرد. ما به همراه سربازان زندانی در یک ستون یک نفره و در کوره راههای پربرف حرکت می کردیم. به دهکده محل قرار رسیدیم و عملیات معاوضه شروع شد. یک سرباز از جانب ما به رابط معتمد تحویل داده می شد و آن رابط یک جسد تحویل می گرفت. فاصله بین ما و نیروهای دشمن زیاد نبود و مسیر رد و بدل کردن با تراکتور انجام می گرفت. پیکر همه رفقا را تحویل ندادند، پس از مبادله آخرین جسد، رابط به ما اطلاع داد که دیگر جسدی در اختیار ارتش نیست. ما چاره ای نداشتیم جز قبول این ادعا. اما از سربازان یک نفر مانده بود که نام او «محمد» بود. نگاه غم انگیز و مایوسانه ای پیدا کرد، طاقت نگاه به چهره اش نداشتم. رفقای در صحنه توافق کردند که او هم برود. غرق شادی شد و رفت. سالها پیش او را در فرانکفورت دیدم. با خانواده اش پناهنده آلمان شده بود. آن لحظه را برایم تشریح کرد و از خاطرات خوش با پیشمرگان فدایی که زندانی آنان بود برایم حرفهای بسیار زد.

پیکر رفقای شهید را در میان اندوه فراوان به خاک سپردیم و پس از آن بحران موجود در سازمان که به شاخه کردستات تزریق شده بود، بروز آشکار پیدا کرد.

 

از آنجا که هدف اصلی نوشتن اين سطور، گراميداشت خاطره رفقای شهيد در چهلمين سالروز حماسه بهمن ١٣٦١ بود، از بيان ديدگاه خود در باره بحران ياد شده و مواردی که از طرف گرايشهای متفاوت از آنزمان و تاکنون طرح شده‌اند، خودداری می‌کنم و فقط اضافه کنم که دیدگاه خود پیرامون بحران در سازمان چریکهای فدایی خلق ایران را در مقاله ای با عنوان «بحران در جنبش کمونیستی ایران، راه حل برون رفت از آن و نقش ما» به تاریخ اول مرداد ۱۳۶۲ نوشتم و در جزوه ای با دو مقاله دیگر منتشر کردم. چند سال پیش هم در مجموعه ای که در شماره صد مجله آرش منتشر شد به طرح نکاتی پرداختم.

ياد و نام شهدای حماسه ٢٣ بهمن در کردستان گرامی و زنده است!

بهمن ‌ماه ١٤٠١

 

*این مقاله بخشی از گزارش پیرامون حماسه پیشمرگان فدایی در 23 بهمن سال 1361 است. گزارش کامل در آدرس زیر منتشر شده است.

https://efiran.org/10186/

 

نبرد خلق شماره ۴۶۱  - اول اسفند ۱۴۰۱- ۲۰ فوریه ۲۰۲۳

 https://t.me/nabard_khalgh

بازگشت به صفحه اول