|
رویدادهای هنری ماه (بهمن ۱۴۰۱) گردآوری و تنظیم: فتح الله کیائیها
عادی سازی ام القرای مسلمین به قیمت سقوط در انحطاط اما از مقام عظمای ولایت چنین روایت شده است که وقتی کفگیر «بزن، بکش، و دار و شکنجه و زندان و شلاقش» نتوانست ولایتش را قرین آرامش کرده و خیالش را رهنمون آسایش گرداند و ایضا بساط شامورتی بازی دهه ی فجرش را ( تو بخوان دهه ی زجر) با بالماسکه هنر اسلامی و اهدای جوایز و بر گزاری فستیوالهای رنگارنگ هنری ، رنگ و جلایی دگرگون دهد، دست به دامان خواننده ای جوان، بی تجربه و درجه چندم شد که شاید بدین خیال خام، سوختگان و بریدگان ولایتش را دلداری دهد که: ای امت ترسان بدانید و آگاه باشید که ولایت ابد دوام ما و بیت العنکبوت مبارکه قرین صحت و سلامت است و ام القرای مسلمین (تو بخوان متخلسان) در امن و امان. همانا که شحنه ها و پاسداران ولایتمدار، خس و خاشاک از خیابان و معبر رُفته و جمیع معترضان را به سزای اعمال رسانده و شما را آن نکوست که به خوشی و میمنت روزگار گذرانده و همچون گذشته، امت در صحنه (البته این بار در صحنه کنسرت موسیقی پاپ ولایی) بوده و غم بر خود راه ندهید که ولایت ما را غم از آسیب دهر نیست. پس ملازمان و منادیان به گوشه و اکناف گسیل کرده تا کنسرت پاپ اش را بشارت دهند و خواننده جوان و ناپخته اش (زانکو) را در دنیای موسیقی پاپ به مقامی شامخ و شایسته تبلیغ نمایند. اما از بد روزگار و نفرین ساحران و جادو جنبل کنندگان، این بار هم مثل همیشه تیرش به سنگ و آبروی نداشته اش بر باد و امت مجذوب ولایتش ناامید و سرافکنده و سر به جیب غم و اندوه فرو برده که اینها همه «از ید بیضای جوانان و شورشگران و براندازان بر آمده است و بس.» به گزارشی کوتاه در این باره توجه کنید:
پاپ به روایت دستگاه امنیتی و وزارت ارشاد در شرایطی که در ماههای اخیر بسیاری از خواننده ها یا گروههای موسیقی به صورت علنی یا غیر علنی در حمایت از معترضان حاضر به اجرای برنامه های هنری نبوده اند، رسانه های حکومتی برگزاری کنسرت خواننده گمنامی به نام «زانکو» را با عناوینی چون «نقطه عطفی در تاریخ موسیقی ایران» و «موفقیتی بزرگ» توصیف کردند. این در حالی است که حتی این رسانه ها نیز اذعان دارند که دستپخت وزارت ارشاد از نظر کیفیت و اجرا ضعیف بود و سطح نازلی داشت. «خبرگزاری تسنیم» وابسته به سپاه، در این مورد نوشت: «واقعیت اینکه زانکو نه خواننده ای با استانداردهای جهانی است و نه کنسرتش از نظر هنری سطح بالایی دارد.» لازم به ذکر است که زانکو، از خوانندگان گمنام موسیقی پاپ ایران محسوب می شود که تا پیش از این اجرا، بسیاری نام او را نشنیده بودند. این خواننده آثار زیادی منتشر نکرده است. او در شرایطی در نخستین کنسرت دوران حرفه ای خود روی صحنه رفت که پیش از این به دلیل اجرای آثار «مبتذل» و «نامناسب» اجازه اجرا نداشت و به همین دلیل صدور ناگهانی مجوز کنسرت برای او نشان از تحریم گسترده هنرمندان و تنگنای حکومت برای عادی نمایی شرایط از طریق کنسرت گذاری دارد.
گرمی و جایزه به شروین حاجی پور برای ترانه «برای» «گرمی» یک جایزه موسیقی است که از سوی آکادمی ملی علوم و هنرهای ضبط آمریکا برای شناسایی دستاوردهای «فوق العاده» صنعت موسیقی اهدا می شود. به اعتقاد بسیاری، گرمی معتبرترین و مهم‌ترین جایزه موسیقی جهان است. این جایزه در ابتدا گرامافون طلایی نامیده می شد، به این دلیل که نشان آن یک گرامافون طلاکاری شده است. تحت تاثیر انقلاب نوین مردم ایران با نام رمز مهسا امینی، جشنواره امسال گرمی، شروین حاجی پور را به خاطر ترانه «برای» که با الهام از نوشته های معترضان در توییتر سروده، تنظیم و اجرا کرده بود، برنده جایزه در بخش «بهترین آهنگ برای تغییر اجتماعی» معرفی کرد.
سخنرانی «راجر واترز» در شورای امنیت سازمان ملل علیه جنگ افروزی «راجر واترز»، بنیانگذار گروه «پینک فلوید»، به دعوت روسیه در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد حاضر شد. او در سخنرانی خود کرملین را سورپرایز کرد و گفت: «اشغال اوکراین از سوی روسیه غیرقانونی است. من آن را به قوی ترین شکل ممکن محکوم می کنم. هر چند، لشکرکشی روسیه به اوکراین بدون تحریک هم نبود و من تحریک کنندگان را هم به قوی ترین شکل ممکن محکوم می کنم.» او در این سخنرانی ویدیویی گفت که موضع مسکو را نمایندگی نمی کند بلکه به نمایندگی از «۴ میلیارد نفر از خواهران و برادران» ساکن کره زمین که اکثریت ساکنان آن را تشکیل می‌دهند، در این جلسه شورای امنیت سخن می گوید. او گفت: «سخن این میلیونها نفر که صدایی ندارند چیست؟ آنها از شما برای شنیدن حرف شان امروز در اینجا متشکرند. ما که تعدادمان هم خیلی زیاد است همانهایی هستیم که از صنعت جنگ منفعت نمی بریم. ما دختران و پسرانمان را با این نیت که جلوی توپهای شما لت و پار شوند، به دنیا نیاورده و بزرگ نکرده ایم.» راجر واترز در ادامه افزود: «به عقیده من، تنها اقدامی که امروز عقلانی به نظر میرسد، آتش بس فوری در اوکراین است. نباید حتی یک اوکراینی یا روس دیگر خونش ریخته شود، همه این جانها ارزشمند است.» سخنرانی واترز با واکنش ریچارد میلز، جانشین سفیر آمریکا در سازمان ملل روبرو شد. او گفت «او صلاحیت سخن گفتن درباره مسایل تسلیحاتی، امنیت اروپا و موضوعاتی از این قبیل را ندارد.» سرگئی کیسلیتسیا، سفیر اوکراین در سازمان ملل متحد نیز اظهارات راجر واترز را «آجر دیگری» در خدمت بنای «دیوار حاشا و اطلاعات جعلی» روسیه ارزیابی کرده است.
هنرهای تجسمی
«سرپیچی روزانه» نماد نبرد مردم ایران در اینکه تب و تاب انقلاب جانانه مردم فروکش نکرده و جوانان مبارز در گوشه و کنار ایران به عملیات ایذایی و اعتراضی مشغولند، شکی نیست و از همین روست که هر روز و هر هفته شاهد نمایشگاهها و اکسیونهای اعتراضی ایرانیان آزاده خارج از کشور در اکناف جهان هستیم؛ حرکاتی پر شور که جهانیان را بیش از پیش با جنایتهای رژیم ملاها در ایران آشنا کرده و می کند. در این رابطه، جمعی از هنرمندان در هلند نمایشگاهی برگزار کردند تا شمه ای از هنر اعتراضی جنبش مردم ایران را با مردم هلند به اشتراک بگذارند. نمایشگاه «سرپیچی روزانه» بازتاب هنر اعتراضی ایران، از ۲۶ تا ۲۹ ژانویه در شهر لاهه هلند، گالری KV02 - Korte Vijverberg 2 برقرار است. این نمایشگاه شامل نقاشی، مجسمه، ویدئو و هنر دیجیتال، فیلم کوتاه و سخنرانی است.
سینما
علی نصیریان هم به جمع بایکوت کنندگان دهه فجر پیوست به دنبال بایکوت جشنواره حکومتی «فجر» از سوی شمار زیادی از هنرمندان، علی نصیریان هم به جمع آنها پیوست و در نامه خود که در فضای مجازی منتشر شد، به دبیرخانه جشنواره، نوشت: «نظر به مشکلات جسمی، سنی و عوارض روحی که اخیراً بر من عارض شده است، از حضور معذورم.» او از برگزار کنندگان خواست نامش را از حضور «در هرگونه مراسمی در این جشنواره» حذف کنند. پیش از این مانی حقیقی در پیامی نوشته بود که او، هانیه توسلی، فرشته حسینی، باران کوثری، نهال دشتی و امیرحسین فتحی، بازیگران فیلم «چرا گریه نمی کنی»، در جشنواره فیلم فجر حاضر نخواهند شد. این کارگردان و بازیگر با ذکر این که شرکت فیلم در رویداد حکومتی خارج از اختیار او و بازیگران بود، گفت: «از دیدن نام خود در جشنواره ننگ داریم.» در همین رابطه جالب است که بدانید: مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، به طور تلویحی به تحریم جشنواره فجر از سوی گروهی از هنرمندان واکنش نشان داد و آن را «اداها و فضا آفرینیهای مختص به یک صنف» خواند و گفت: «جشنواره فیلم فجر امسال مردمی تر از دوره های قبل خواهد بود.» در جشنواره تئاتر فجر، تاکنون از مجموع ۹ نمایش خارجی که قرار بود در بخش «صحنه ای» این جشنواره اجرا شود، سه نمایش از کشورهای عراق، اردن و روسیه لغو شده است.
جشنواره فجر؛ ترس از اعلام فیلمهای خارجی و سالنهای خالی به گزارش رسانه های حکومتی، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدعی شده است: «در همه بخشهای جشنواره فجر استقبال بسیار خوب بوده حتی بهتر از سالهای گذشته.» این عضو کابینه دولت جمهوری اسلامی همچنین لاف زد مردم برای تماشای فیلمهای جشنواره فجر «به سختی» بلیط پیدا می کردند و «صفهای طولانی» برای خرید بلیط تشکیل شده بود. این ادعا در شرایطی مطرح می شود که در طول برگزاری این جشنواره، کاربران بسیاری در شبکه های اجتماعی با انتشار تصاویر و فیلمهایی از مقابل سینماهای منتخب جشنواره، از نبود صف و بی رونقی آن گزارش داده بودند. اما ماجرا به همین جا هم ختم به خیر نشد، بعضی خبرگزاریها از وحشت گردانندگان بالماسکه کمدی جشنواره فجر خبر داده اند. در این راستا «بی بی سی» مطلب بلندی را منتشر کرده که خلاصه ای از آن را می خوانید: پر واضح است که جشنواره فیلم فجر در بیشتر سالهای برگزاری، رویداد جهانی یا حتی منطقه ای چندان معتبری به شمار نمی آمد، اما تا این حد هم دچار سرافکندگی نشده بود. این که جشنواره ای سینمایی با لقب «بین‌المللی» به دلیل ترس از انصراف شرکت کنندگان حتی توانایی اعلام نام فیلمهای بخش رقابتی یا داوران بخش بین المللی را نداشته باشد، به روشنی شرایط ویژه برگزاری آن را نمایان می کند. این در حالی است که پیش از این، همراهی سینماگران ایرانی – به خصوص بازیگران مشهور- با معترضان و کشته‌شدگان، فشارهای امنیتی و قضایی به آنها، آغاز زودهنگام درخواست برای تحریم جشنواره های سینمایی دولتی و توقف تولید فیلمهای بخش خصوصی در نیمه دوم سال خیلی زود نشان داده بود که بخش ملی این جشنواره نیز، رویدادی استثنایی خواهد بود.
یک فیلم برای دیدن: گفتگوهای زنانه «گفتگوهای زنانه» یک درام آمریکایی محصول سال ۲۰۲۲ به کارگردانی «سارا پولی» است. این درام بر اساس رمانی به همین نام اثر «میریام تووز»، روایتگر دیدار مخفیانه زنان مختلف در یک جامعه منزوی است. زنان همه قربانیان تجاوز جنسی اند. این داستان بر اساس رویدادهای واقعی در بولیوی شکل گرفته است. این فیلم برای اولین بار در جشنواره فیلم «تلوراید» در ۲ سپتامبر ۲۰۲۲ به نمایش درآمد و در سینماهای اروپا در فوریه سال جاری به نمایش درمی آید. سارا پُلِی (Sarah Polley)، هنرپیشه، کارگردان و فیلمنامه نویس، از چهره های موفق سینمای مستقل در جهان است. فیلم «آخرت شیرین» او در سال ۱۹۹۷ نامزد اسکار شد و وی را نام آور کرد. او سپس در فیلمهایی از «دیوید کراننبرگ»، «مایکل وینترباتم»، «ایزابل کوکست» و «ویم وندرس» ظاهر شد. «طلوع مردگان» (۲۰۰۴) اولین فیلم مهم هالیوودی او بود. در سال ۲۰۰۶، پلی با فیلم سینمایی «دور از او» که فیلمنامه آن را هم خودش نوشته بود در جشنواره فیلم برلین تحسین شد. در همان سال او به عنوان داور مسابقه شصتمین جشنواره فیلم کن منصوب شد.
میراث ملی
تاریخ شیراز زیر هجوم قبر سازها، لودرها در ادامه هجوم سازمانیافته زمینخواران به بافت تاریخی شیراز به بهانه توسعه حرم شاهچراغ، تخریبها روند شتابنده‌ای گرفته است. لودرها و بولدوزرها از دوشنبه ۱۷ بهمن در حال تخریب و آواربرداری بناهای تاریخی‌اند. هدف از این تخریبها گسترش حریم شاهچراغ، به عنوان مرکز رواج شیعه‌گری در جنوب ایران است. طرحی که در دستور کار هیات امنای این دو بقعه است از دهه ۶۰ و به بهانه ایجاد بین الحرمین میان این آرامگاه شاهچراغ و سیدعلأالدین حسین آغاز شد. در دهه ۷۰ بخش وسیعی از بافت با ارزش میان این دو مجموعه تخریب شد و در سال ۹۳ حجمی وسیع تری از این بافت که در آن میان چند بنای شاخص قاجاری و زندیه نیز دیده می شد به کام لودرها فرو رفت. به تازگی ابراهیم رئیسی در سفر استانی به شیراز این پروژه را که به «طرح ۵۷ هکتاری» مشهور است و مدتی متوقف شده بود، دوباره به جریان انداخت. بنا به گزارش رسانه های حکومتی، دو چهره پشت پرده پروژه، محمدرضا رضازاده، همسر انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رییسی و عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، هستند. محمد مهدی کلانتری که «فارس» از او به عنوان «پژوهشگر دکترای مرمت و احیای بنا‌ها و بافتهای تاریخی» نام برده، می گوید تخریب بافت تاریخی شیراز با توجیه «مناسب کردن حرم شاهچراغ برای ظهور امام زمان» صورت می گیرد. به گفته وی، دلیل واقعی اما ساخت و ساز قبر، پاساژ و فضای تجاری است. در همین رابطه ۲۰۰ تن از فعالان حوزه هاى معمارى، شهرسازى و میراث فرهنگى، در بیانیه ای خواستار توقف تخریب بافت و بناهای ارزشمند تاریخی شهر شیراز شده اند. آنها نوشته اند: «بافت تاریخی شیراز، با معماری منحصر به فرد که از زمان زندیه تا به امروز تاریخ گویای حیات اجتماعی و سیاسی مردم شیراز بوده، هسته نخستین تکوین این شهر زیبای ایران زمین است.» این فعالان خواستار شده اند: « کلیه بناهای ارزشمند تاریخی شهر شیراز فورا توسط وزارت میراث فرهنگی ثبت ملی شود تا مطابق با وظیفه ذاتی خود، در صیانت و پاسداری از این آثار ارزشمند قدم بردارد و همچنین از تداوم تخریب بافت تاریخی شیراز جلوگیری به عمل آید.»
اخبار کوتاه هنری
*ماهنامه ادبیات داستانی چوک منتشر شد. در این شماره ماهنامه که به سردبیری مهدی رضایی تهیه شده، علاقمندان می توانند با دوره های داستان نویسی، ویراستاری، نویسندگی خلاق و تولید محتوا، داستان نویسی نوجوان و فن بیان آشنا شوند. *جعفر پناهی، کارگردان نامدار سینمای ایران، کمی پس از اعلام اعتصاب غذا به قید وثیقه از زندان آزاد شد. آقای پناهی هنگام آزادی در برابر زندان اوین مورد استقبال نزدیکانش قرار گرفت. او روز ۱۱ بهمن در اعتراض به وضعیت پرونده‌اش اعلام اعتصاب غذای خشک کرد. این اعتصاب غذا ابراز نگرانی بسیاری از چهره های و نهادهای فرهنگی را به دنبال داشت. *سلمان رشدی ماجرای سو قصد نافرجام به جان خود را به صورت داستان منتشر می کند. رشدی آگوست پارسال در حالی که قصد داشت در یک مرکز آموزشی در شرق نیویورک سخنرانی کند، مورد سووقصد قرار گرفت و چندین ضربه چاقو در بدن و گردن و سر و صورت دریافت کرد، شدت جراحات وی به حدی بود که مدتها تحت مراقبت ویژه قرار داشت. *محمد رسول اف، کارگردان مطرح مخالف جمهوری اسلامی، پس از آزادی از زندان اوین، اعلام کرد که پایان حبس او «آغاز آزادی» نیست. او روز دوشنبه ۲۴ بهمن در حساب توییتر خود نوشت: «هنوز در مرخصی درمانی بودم که ساعتی پیش آزادیم به من ابلاغ شد.» رسول اف با آرزوی رهایی دیگر زندانیان افزود: «آنها که از زندان بیرون می آیند، می‌دانند قسمتی از خود را کنار همراهان و همبندان مانده در حبس جا می‌گذارند.» *فصلنامه تاتر بزودی منتشر می شود. این فصلنامه که به همت «گروه تاتر اگزیت» تهیه می شود ، «زن، زندگی آزادی» نام دارد که در آن با «نگرشی به فردا» آشنا خواهیم شد. در این شماره فصلنامه که به سردبیری شیرین میرزانژاد تهیه می شود، افشین شمس قهفرخی، علی کاکاوند، محسن عظیمی، سروش صادقی، مهرداد خامنه ای، سامان ارسطو، نفیسه عقیلی، نادیا باوند، هلنا پرورش، ابوسعید اسدی، نیز همکاری می کنند. *شبکه پخش اینترنتی «اپل تی وی» تولید فصل سوم سریال اسرائیلی «تهران» را تایید کرد؛ به این ترتیب ماجراهای «تامار»، جاسوس اسرائیلی در ایران، ادامه خواهد داشت. این شبکه در بیانیه خود ضمن ابراز شادمانی از تولید فصل سوم که «فراموش نشدنی» خواهد بود، این مجموعه را «سفر هیجان انگیز بی وقفه ای» توصیف کرد که موفق به جذب طرفداران زیادی در جهان شده است.
(منابع: جنگ خبر، رادیو زمانه، بی بی سی، صدای آمریکا، ایران اینترنشنال، العربیه، کانال تلگرامی تاتر اگزیت)
نبرد خلق شماره ۴۶۱ - اول اسفند ۱۴۰۱- ۲۰ فوریه ۲۰۲۳
|