زنان در مسیر رهایی (دی ۱۴۰۱) اسد طاهری
انتخاب سە زن بە عنوان اعضای اصلی کمیتە حقیقت یاب سازمان ملل شورای حقوق بشر سازمان ملل روز سه شنبه ۲۹ آذر سه حقوقدان زن را به عنوان اعضای اصلی کمیتە حقیقت یاب سازمان ملل برای تحقیق در مورد جنایتهای جمهوری اسلامی در نقض حقوق بشر انتخاب کرد. هویت سارا حسین وکیل اهل بنگلادش و رئیس این کمیتە، شهین سردارعلی استاد حقوق اهل پاکستان و یویانا کرستیسویک حقوقدان اهل آرژانتین اعضای اصلی این کمیتە هستند. نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی نقض حقوق بشر و تشکیل کمیتە حقیقت یاب با حمایت ١۶ کشور همراە شد و قطعنامە ای کە توسط آلمان و ایسلند ارائە شد با کسب ٢۵ رأی مثبت بە تصویب رسید. انتخاب این سە زن بە عنوان اعضای اصلی کمیتە حقیقت یاب می تواند روندی مثبت برای جنبش «زن زندگی آزادی» کە بعد از قتل حکومتی ژینا امینی شعلەور شد، باشد.
طالبان ادامه تحصیل زنان در دانشگاهها را تعلیق کرد وزارت تحصیلات عالی طالبان در نامه ای به تمام دانشگاههای دولتی و خصوصی اعلام کرده است که ادامه تحصیل زنان «تا امر ثانی تعطیل است». در ادامه اعمال محدودیت علیه زنان افغانستان از سوی طالبان، در نامه ای که «ندا محمد ندیم»، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان آن را امضا کرده، تأکید شده است که بر اساس تصمیم کابینه حکومت طالبان در تاریخ دوشنبه ۲۸ آذر، ادامه تحصیل دختران «تا امر ثانی تعطیل است» که دانشگاهها این حکم را باید «فوراً» عملی کنند. در ابتدای سال جاری تحصیلی، وزارت معارف طالبان تصمیم قبلی خود برای بازگشایی تمام مدارس دخترانه عقب نشینی کرد و دختران دانش آموز از تحصیل در دوره دبیرستان محروم شدند. با توجه به دستور جدید طالبان، اکنون تنها دختران در مقطع ابتدایی یعنی معطع اول تا ششم می توانند در مدارس درس بخوانند.
سرکوب اعتراضات زنان در کابل؛ بازداشت پنج زن و سە خبرنگار خبرهای منتشر شدە از رسانە های داخلی افغانستان حاکی از آن است زنان کابل در اعتراض بە اقدام طالبان مبنی بر منع ورود دانشجویان زن بە دانشگاهها و ادامەی تحصیل تظاهرات کردند. طبق این گزارش که روز پنجشنبە ١ دی منتشر شد، نیروهای طالبان به زنان کابل که در ساعتهای اولیە راهپیمایی اعتراضی حملە کردە و با استفادە از اسلحە آنها را مورد ضرب و شتم قرار دادند. براساس این گزارش پنج معترض زن و سە خبرنگار توسط طالبان بازداشت شدە اند. روادار کە یک نهاد حقوق بشر تازە تأسیس شده است در گزارشی از بازداشت، شکنجە و حتی مرگ معترضان بە ممنوعیت تحصیل دختران افغانستان خبر دادە است. این نهاد در بیانیە ای اعلام کردە است: «اقدام بە سرکوب برنامە های دادخواهانە شهروندان و تهدید معترضان نە تنها از مصادیق بارز نقض حقوق بشر و خلاف تمامی اصول و موازین اخلاقی است بلکە ترویج و نهادینە سازی نفرت و خشونت نیز است.»
رتبه عراق در بین بدترین کشور برای حقوق زنان بر اساس ارزیابی موسسه تحقیقات علمی جورج تاون، عراق در بین بدترین کشورها برای زنان و در رتبه ۱۶۶ قرار دارد. این ارزیابی که برای سال ۲۰۲۲ انجام شد، بهترین و بدترین کشورها برای زنان را رتبه بندی کرده و کشور عراق را بر اساس فرصتهای شغلی برابر، آزادی بیان، تعیین سرنوشت، حریم خصوصی و تثبیت حقوق زنان در قانون، در رتبه ۱۶۶ و چهار رتبه پایین تر از افغانستان و بدترین کشورها برای زنان قرار داد. براساس این ارزیابی هندوستان به عنوان بدترین و خطرناک ترین کشور برای زنان و پس از آن افغانستان، سوریه، یمن، پاکستان و پس از آن عراق در رتبه های بعدی قرار دارند. براساس این گزارش، ایسلند، دانمارک، نروژ و فنلاند بهترین کشورها برای زنان هستند.
ده سال حبس برای برداشتن روسری اجباری با تداوم بازداشتها و برگزاری دادگاههای فرمایشی حکومت اسلامی، احکام سنگینی برای بازداشت شدگان اعتراضات اخیر صادر شده است. حکومت ایران، با هر بهانه ای بازداشت شدگان اعتراضات اخیر را با مجازاتهای سنگین اعدام و حبسهای طولانی مدت محکوم می کند تا در وجود سایر معترضان ترس و وحشت ایجاد کند. در یکی از تازه ترین احکام صادر شده، مهسا پیروی، معترض ٢۵ ساله تنها به بهانهِ برداشتن روسری در خیابان میرداماد تهران، متهم به «تشویق به فساد و فحشا» شده و وی را به ١٠ سال زندان محکوم کرده اند. مهسا پیروی در مهر ماه سال جاری بازداشت شده و ٣ روز بعد با قرار وثیقهِ دو و نیم میلیارد تومانی آزاد شد.
زنان پاکستان، بیشترین میزان تعرض جنسی را تجربه می کنند پاکستان از جملە کشورهایی است که سطح بالایی از سواستفاده جنسی در آن به ثبت می رساند. اگرچه دولت همواره به دنبال اصلاحات بوده است، اما میزان تعرض از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به ویژه در محیط های کار و مکانهای عمومی، افزایش ۲۰۰ درصدی داشته است. اوزما بخاری، یکی از زنانی که چندین بار با آزار جنسی مواجه شده است، در مصاحبه ای با وبسایت «عربی جدید» گفتە است: «بسیاری از زنان در محیط کار مورد سواستفاده جنسی قرار میگیرد.» او معتقد است سکوت زنان از دلایل گسترش این امر است.» اوزما بخاری گفتە است اگر چە همواره به دلیل وضعیت نامناسب خانواده اش و نیاز مالی مجبور شده است کار کند، اما همچنان معتقد است قوانین پاکستان بی فایده اند و زنان باید خودشان، از خود محافظت کنند، گامهای لازم را بردارند، صدای خود را بالا برده و با آزار مقابله کنند.
واکنش فدراسیون شطرنج به حضور بدون حجاب اجباری سارا خادم الشریعه سارا خادم الشریعه نفر اول شطرنج زنان ایران و استاد بزرگ شطرنج برای دومین بار در مسابقات قهرمانی شطرنج جهان که از روز پنجم دی در شهر آلماتی قزاقستان با وجود فشارهای حکومت ایران، در اعتراض به حجاب اجباری و همچنین در حمایت از خیزش انقلابی خلقهای ایران بدون حجاب اجباری مقابل حریف خود قرار گرفت. رئیس فدراسیون شطرنج حکومت ایران، حسن تامینی در واکنش به حضور بدون حجاب اجباری این استاد بزرگ شطرنج ایران گفت: این شطرنج باز به صورت آزاد و با هزینه شخصی در مسابقات سریع جهان که به میزبانی قزاقستان برگزار می شود حضور پیدا کرده است. حسن تامینی همچنین در ادامه سخنان ضد و نقیض خود گفت: «انتظار نداشتیم که این شطرنج باز این اقدام را انجام دهد، چون در مسابقات قبل با رعایت موازین شرکت کرده بود». این سخنان در حالی صورت میگیرد که نام سارا خادمالشریعه به عنوان عضوی از تیم ملی شطرنج ایران در این مسابقات ثبت شده است.
اهدای جایزه «سیمون دوبووار» به یاد «ژینا امینی» به زنان ایرانی هیات داوران جایزه سیمون دوبووار اعلام کرد که در پشتیبانی از جنبش «ژن، ژیان، ئازادی»، جایزه در سال ۲۰۲۳ را به یاد ژینا امینی، به زنان ایرانی تقدیم می کند. قرار است این جایزه در سالروز تولد «سیمون دوبووار» در روز دوشنبه ۱۹ دی (٩ ژانویه) در مراسمی با حضوری تعدادی از نویسندگان زن در پاریس اهدا شود. در بیانیە مطبوعاتی این هیات داوران به قیام زنان ایران در خیزش انقلابی در پی قتل حکومتی ژینا امینی اشاره شده و آمده است: «امروز در ایران فریاد «ژن، ژیان، ئازادی» از سوی هزاران تظاهرکننده زن و مرد سر داده می شود. قیام زنان به نبرد تمامی یک نسل برای آزادی بدل شده است. هیات داوران با اختصاص جایزە ۲۰۲۳ به زنان ایرانی و به یاد مهسا امینی از این جنبش فراگیر پشتیبانی میکند.» در این بیانیه در رابطه با ماهیت این جایزه آمده است: این جایزه به شخص یا انجمن، به کار یا اقدامی اعطا میشود که در هر نقطه ای از دنیا در زمینه های؛ حقوق، کار، آموزش، پژوهش، ادبیات، زندگی روزمره و ... از زنان دفاع می کند. لازم به ذکر است جایزه «سیمون دوبووار» از سال ۲۰۰۸، همزمان با تولد صدسالگی «سیمون دوبووار»، همه ساله به یک شخص یا گروه مدافع حقوق زنان تعلق می گیرد
دستور بیدادستانی کل رژیم برای برخورد با «کشف حجاب» معاون دادستان کل در یادداشتی که روز سه شنبه ۲۰ دی رسانه های دولتی در ایران منتشر کردند ضمن اعلام بخشنامه الزام آور به پلیس و دادگاهها برای برخورد جدی با «کشف حجاب»، مجازات آنچه او «جرم مشهود کشف حجاب» و همچنین تشویق به آن خوانده را مشخص کرده است. این دستور چند روز پس از آن صادر می شود که علی خامنه ای، در چهارمین ماه اعتراضات در ایران که ابتدا در اعتراض به کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت پلیس گشت ارشاد آغاز شد، گفت حجاب اسلامی برای زنان «بی تردید» یک ضرورت شرعی و «خدشه ناپذیر» شمرده است. در نزدیک به چهار ماه اخیر بسیاری از زنان در ایران در اعتراض به دخالتهای حکومت در زندگی شخصی شهروندان و اعمال حجاب اجباری و پوشش مورد تایید حکومت، به شکل کمسابقه ای رعایت این حجاب اجباری را در خیابانها و مکانهای عمومی کنار گذاشته اند. این اعتراضها به سرعت به اعتراضات ضد حکومتی تبدیل شد. بر اساس بخشنامه قضاییه جمهوری اسلامی، احکام سنگین علیه زنانی که با حجاب اجباری مخالفت می کنند صادر می شود. معاون دادستان رژیم در این رابطه گفت: «مجازات جرم تشویق و ترغیب دیگران به کشف حجاب بسیار سنگین تر از جرم کشف حجاب است» و دادگاهها موظفند فرد مورد نظر را به «یک تا ده سال حبس محکوم کنند».
دخالت «آمر بە معروف» منجر بە دستگیری چند زن در بوشهر شد بعد از انتشار ویدیویی در روز دوشنبه ۲۶ دی، که چند زن جوان اهل بوشهر که در پی دخالت یک زن در مورد حجاب آنها، با او درگیری لفظی پیدا کرده بودند، آن زنان توسط ماموران نیروی انتظامی بازداشت و با تشکیل پروندە قضایی به دادسرا منتقل شدند. هرچند دخالت به نوع پوشش افراد، به منزله ورود به حریم خصوصی آنها و سرکوب حق آزادی اجتماعی فردی است اما در جمهوری اسلامی افراد وابسته به آن تحت عنوان «آمر به معروف» اقدام به دخالت در شخصی ترین جزئیات زندگی زنان کرده و نیروهای امنیتی، انتظامی و قضایی از آنچه «امر به معروف» مینامند، دفاع می کنند. در روایت حکومتی (فرمانده انتظامی استان بوشهر) پس از بازداشت این چند زن جوان با وارونه کردن جای متعرض و قربانی آمده است: «در پی انتشار کلیپی از (تعرض) چند دختر بدحجاب به یکی از بانوان (امربهمعروف) در خیابان ساحلی بوشهر، پیگیری موضوع با هماهنگی قضایی در دستور کار پلیس قرار گرفت.» در این روایت حکومتی آمده است: «پس از شناسایی، متهمان احضار و پس از بازداشت با تشکیل پرونده برای طی مراحل قضایی به دادسرا معرفی شدند.» و «خودروی آنها نیز توقیف و به پارکینگ منتقل شد.»
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: ژنها "خبرگزاری زنان نزدیک به PKK"، بی بی سی)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۵۹، شنبه اول بهمن ۱۴۰۱ - ۲۱ ژانویه ۲۰۲۳
|