کارورزان سلامت (مرداد ۱۴۰۱)
امید برهانی
اخراج سوپروایزر بیمارستان به دلیل مطالبه حقوق پرستاران
یازدهم تیر پرستاران بیمارستان پاستور مشهد در اعتراض به عدم پرداخت معوقات خود تجمع کردند. تجمعی که پس از گذشت سه هفته، بدون نتیجه و برخورد نماند و در نامه ای از سوی رئیس بیمارستان، سوپروایزر این مجموعه را از سمت خود عزل کرد. منصوره رنجبر، سوپروایزر بیمارستان پاستور در تجمع روز یازده تیر، خطاب به مسئولان بیمارستان گفته بود: «برخی همکاران ما پدر و مادرشان را در کرونا از دست دادند، اما وزارت بهداشت ۱۰۰ تا تک تومانی هم خرج حتی درمان پرسنل نکرد. پرسنل اگر جان هم دادند، خودشان هزینه آن را پرداخت کردند. انتظار دارم منی که با تمام وجود در بیمارستان حاضر می شوم و بارها و بارها فرزندم را رها کردم تا به بیمارستان بیایم، شما به عنوان پدر من زمانی که می خواهید حقوق را برای پرداختها تایید کنید، بگویید من نمی توانم. یک بار با حقوق ما زندگی کنید. او همچنین در مصاحبه با روزنامه خراسان از مالیاتهای غیرقانونی و خارج از ضوابطی که از پرستاران اخذ می شود انتقاد کرد. موضوعی که رئیس سازمان نظام پزشکی مشهد هم آن را تایید و با اشاره به اعتراض پرستاران مجموعه پاستور گفت: اتفاقی که اخیرا در یکی از بیمارستانهای خصوصی مشهد رخ داده به دلیل ضرایب مالیات دریافتی بوده، البته نه تنها برای نظام پرستاری، بلکه برای پزشکان و تمام کارکنان بخشهای دولتی به ویژه علوم پزشکی نیز این اتفاق رخ داده است. پرستاران طیف بسیار زیادی با درآمدهای متوسط را شامل می شوند که کم کردن این اعداد از فیش حقوقی آنها مشکلساز است. انتقادهای سوپروایزر بیمارستان پاستور به وضعیت معیشتی پرستاران، برایش بدون هزینه نبود و منصوره رنجبر تا پایان ماه هم سر کار خودش باقی نماند. سید بهروز افتخارزاده، رئیس این بیمارستان در نامه ای که بیست و نهم تیر ماه ابلاغ کرد، منصوره رنجبر را از مسئولیت سوپروایزری معلق کرده و او را در اختیار دفتر پرستاری قرار داده است. دبیرکل خانه پرستار ایران با ابراز تاسف نسبت به اخراج سوپروایزر بیمارستان پاستور مشهد و بیان این که پاسخ مطالبه گری، حذف و تنبیه نیست تاکید کرد: به دلیل چنین تصمیماتی در سطوح بالا است که امروز می بینیم خانم منصوره رنجبر، سوپروایزر مجموعه پاستور که یازدهم تیرماه مطالبات به حق همکارانش را مطرح کرد از کار معلق می شود. مجموعه های خصوصی یک فرد را قربانی می کنند تا سایر نیروها حساب کار دستشان بیاید. اخراج سوپروایزر مجموعه، هیج معنی دیگری جز این ندارد. این یکی از مسائلی است که پرستاران سراسر کشور با آن مواجه اند و چنین جوّی در سراسر کشور حاکم شده است.
از کارانه ۶۳ میلیونی یک مدیر تا مطالبات معوقه پرستاران کرونا که آمد قامت کادر درمان زیر بار سنگین رنجِ بیماری کووید ۱۹خم شد اما این رنج نتوانست آنان را از دایره مسئولیت پذیری و مسئولیت شناسی خارج کند. سپیدپوشان نظام سلامت سالهاست که همانند فرشتگانی دلسوز در خط مقدم نبرد با ویروس کرونا ایستاده اند تا بر عهدی که یاریرساندن به نظام سلامت بستهاند، وفادار بماند. فرشتگان عرصه سلامت در بیمارستانهای استان خوزستان نیز همانند دیگر همکاران خویش در سراسر کشور مقابل کرونا قد عَلم کردند و با مهر و صبوری از جانِ خویش در کالبد بیماران مبتلا به کرونا دمیدند تا خون در شاهرگهای زندگی از جریان نایستد. روز چهارشنبه ۵ مرداد یکی از پرستاران ساکن اهواز که سالها در صف اول مبارزه با این بیماری ایثار کرده است گفت: در طول سالهایی که از انتشار ویروس کرونا میگذرد پرستاران هیچ دستمزد اضافه ای دریافت نکرده اند ضمن اینکه مرخصیهای ما هم لغو شد. وی افزود: حتی کارانه هایی به مبلغ 300 یا نهایتا 700 هزارتومان که از مزایای همیشگی پرستاران در زمانهای عادی بود نیز در طی انتشار این بیماری عقب افتاد و اضافهکاری نیز به صورت اجباری تبدیل شد. یکی دیگر از پرستاران خوزستانی نیز گفت: در طی دوران کرونا با کم کردن تعداد پرسنل در شیفتها فشار کار بر کادر درمان افزایش یافت و این در حالی بود که اگر پرستاری مبتلا به کرونا می شد هزینه درمانش هم به عهده خود شخص بود. وی با بیان اینکه آخرین واریزی کارانه پرستاران مربوط به ماه دی سال گذشته است، ادامه داد: همچنین اگر پرستاری بیمار می شد به تعداد روزهای استعلاجی یا مرخصی که داشت از مبلغ کارانه اش کسر می شد. در حالی که پرداخت کارانه کادر سلامت استان ماههاست به تعویق افتاده و آنها را دچار مشکلات فراوان کرده است، انتشار خبر کارانه ۶۳ میلیون تومانی رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز به یکی از مدیران موجی از نارضایتی در میان سپیدپوشان عرصه سلامت این استان ایجاد کرده است. بر اساس اسناد منتشر شده، محمدحسین سرمست شوشتری رییس دانشگاه علوم پزشکی اهواز در اقدامی سوال برانگیز دستور داده است تا ۶۳میلیون تومان به عنوان کارانه عملکرد شهریور تا اسفند ۱۴۰۰ به یکی از مدیران وزارت بهداشت پرداخت شود.
مهاجرت پرستاران ادامه دارد چهارشنبه ۲۶ مرداد رضا فانی عضو شورای عالی نظام پرستاری درباره تعدیل و خروج نیروهایی که در دوران کرونا به کار گرفته شدند گفت: تعدادی از نیروهای پرستاری با توجه به بحرانی که در آغاز کرونا بود در برخی از دانشگاههای علوم پزشکی تمدید طرح شدند؛ اما نه تنها تبدیل وضعیتی که چندین بار مسئولان قول آن را داده بودند انجام نشد، بلکه به تعدیل برخی از نیروها پرداختند. وی ادامه داد: متاسفانه مجموعه هایی وجود دارند، که گوش شان به این داستان بدهکار نیست و اهمیت سلامت مردم و تامین نیروی پرستاری متخصص و آموزش دیده برایشان اهمیت ندارد. برای مثال؛ نیرویی که چند سال آموزش دیده و دوره های مختلف علمی و تجربی را گذرانده است، به راحتی تعدیل کرده و با جذب آنها به کشورهای خارجی عملا نیروی متخصص را از دست می دهیم. عضو شورای عالی نظام پرستاری بیان کرد: در حال حاضر همه ما شاهد هستیم که آمار مهاجرت پرستاران روبه افزایش است و اکثر پرستاران به دنبال این هستند که بتوانند از بیمارستانهای کشورهای خارجی پذیرش بگیرند. در مقابل کشورهای دیگر نیز متوجه تخصص و قابلیتهای پرستاران ایرانی شده اند و شرایط را برای جذب پرستار مخصوصا در دوران کرونا آسان کرده اند. وی ادامه داد: برای مثال کشوری مانند دانمارک؛ به دلیل تسهیل در شرایط پذیرش باعث شده است که تعداد زیادی از پرستاران ما در این کشور پذیرش بگیرند. فانی افزود: موضوع اصلی مهاجرت پرستاران این است که در کشور امکان جذب نیرو فراهم نشده است. در واقع زمانی وجود دارد که ما نیروی متخصص داریم اما با توجه به کمبود نیرو جذب و استخدامی نداریم، برای همین عدهای از پرستاران تصمیم به مهاجرت میگیرند. فانی درباره مطالبات پرستارن گفت: متاسفانه شاهد این هستیم که برخی مسئولان فقط به وعده و قولهای بدون عمل بسنده کرده و در عمل اتفاق خاصی برای پرستاران نیفتاده است.
حقوق پرستاران هر ساعت ۱۵ هزار تومان!
اضافه کاری اجباری برای پرستاران به ویژه در اوج پاندمی کرونا مشکلات زیادی برای آنان ایجاد کرد و هنوز هم فشار آن بر گرده پرستاران سنگینی می کند؛ چنانچه با سیاستهای نادرست نیروی کار ارزان قیمتی ایجاد شده که فرصت کمی برای پرداختن به زندگی شخصی، تفریح و خانواده دارد و بالاجبار ساعات زیادی را در بیمارستانها میگذراند. این مسأله علاوه بر ایجاد آسیبهای جسمی، موجب مشکلات روحی ناشی از کار طولانی مدت نیز شده است. سیاست ارزان سازی و بی ثبات کردن نیروی کار پرستاران از دولت روحانی آغاز شد و در دولت فعلی ادامه یافت. از سال ۹۳ حدود ۳۵ درصد نیروهای قرارداد مستقیم وزارت بهداشت، تبدیل به نیروهای شرکتی شدند. از طرف دیگر سیاست افزایش نجومی جذب دانشجویان پرستاری و استخدام حداقلی پرستاران در این سالها موجب شد کمبود شدید کادر پرستاری نسبت به تعداد بیماران و البته وجود خیل عظیم بیکاران پرستار رقم بخورد. حال غول بی شاخ و دم بیکاری، آنقدر ترسناک شده که پرستاران شاغل را هم تحت افسون خود درآورده و مجبور هستند که در برابر هر میزان اضافه کار اجباری که به آنان تحمیل میشود دم نزنند. یک پرستار می گوید: پرستاری شغل بسیار سختی است؛ به ویژه که اکنون بیش از پیش از ما بیگاری می کشند. شیفتهای اجباری بدون تعطیلی داریم. ما در بیمارستان ۳۴ شیفت در ۳۰ روز باید برداریم که آنهم با مزد اضافه کار ساعتی ۱۴ هزار تومان و عدم سختی کار و… همراه است. در چنین شرایطی اصلاً به قانون ارتقای بهرهوری در خصوص اضافه کاری عمل نمیشود؟ یکی از پرستاران درباره تفاوت مبالغ اضافه کاری پرستاران رسمی و تأمین اجتماعی میگوید: اکنون وضعیت مزد اضافه کار پرستاران بسیار بد است. کمک بهیار بیمارستان تأمین اجتماعی اضافه کار ساعتی ۴۰ هزار تومان دریافت می کند و پرستار تأمین اجتماعی ساعتی ۵۰ هزار تومان، اما ما ساعتی ۱۵ هزار تومان می گیریم. دبیرکل خانه پرستار گفت: «تعداد فارغ اتحصیلان پرستاری در گذشته ۵ هزار نفر در سال بوده که طی سالهای اخیر تعداد سالانه ۱۲ هزار نفر فارغ التحصیل پرستاری داریم. در واقع در پنج سال گذشته ۶۰ هزار نفر فارغ التحصیل شدند که در خوش بینانه ترین حالت وزارت بهداشت و درمان ۱۰ هزار نفر از آنان را استخدام کرده است؛ بنابراین ۵۰ هزار پرستار فارغ التحصیل بیکار هستند که متقاضی کار هستند و چون بیکار مانده اند، نیروی کار مطیعی خواهند بود که از اوامر کارفرما پیروی می کنند و حتی زیر بار قراردادهای استثماری مثل قراردادهای ۸۹ روزه نیز می روند. شیوع کرونا فرصت خوبی بود تا وزارت بهداشت کمبود پرستارش را از طریق همین بیکاران تأمین کند و کمترین حقوق را نیز به آنها نپردازد. در این مدت حتی برخی از پرستاران بیمه نشدند و از حداقلهای بدیهی محروم ماندند. خطاست که تصور کنیم پرستاران تنها قشری هستند که از این وضعیت آسیب میبینند. این وضعیت در درجه اول کیفیت خدمات درمانی به بیماران را کاهش می دهد و خطاهای پزشکی را افزایش خواهد داد؛ بنابراین مردم از این وضعیت دچار خسران می شوند. از سوی دیگر اگر به هر نحوی بند ۵ قانون ارتقای بهره وری پرستاران رعایت نشود، احتمالات شغلی را نیز باید در نظر گرفت. هرچه هست این روزها شغل پرستاری حال و روز خوبی ندارد. بسیاری از شاغلان آن مشکلات و فشار ناشی از کار زیاد را تحمل می کنند. کاری که دستکم مزد آن قانع کننده هم نیست.
سازمان نظام پرستاری علیه پرستاران جامعه پرستاری کشور مطالبات بر زمین مانده زیادی دارد؛ از تعرفه گذاری خدمات پرستاری گرفته تا بلاتکلیفی پرستاران شرکتی. در این بین یکی از مطالبات مهم جامعه پرستاری کشور بحث تعرفه گذاری خدمات پرستاری است که به حدود ۱۵ سال پیش بر می گردد. پرستاران امیدوارند با اجرای تعرفه گذاری روند پرداختیها در نظام سلامت رنگ و بوی عدالت به خود بگیرد و اندکی از بار رنج آنها کاسته شود. پای حرفهای پرستاران کشور که بنشینید آنها از این گلایه دارند که تفاوت پرداختیها در نظام سلامت کشورمان بسیار ناعادلانه است و در هیچ کجای دنیا نمی توان مشابه آن را پیدا کرد، چراکه در برخی موارد اختلاف پرداختها تا ۱۰۰ برابر نیز می رسد. در تازهترین اظهار نظر محمد میرزابیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری از این خبرداده که قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری به ایستگاه آخر رسیده است و به زودی اجرا خواهد شد. این درحالی است که محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار کشور معتقد است تعرفه گذاری خدمات پرستاری به شکلی انجام شده که نمی توان نام آن را تعرفه گذاری گذاشت. آن طور که شریفی مقدم توضیح می دهد به این شکل تعرفه خدمات گروه پرستاری در۲۴ ساعت برای یک بیمار چیزی حدود ۹۰ هزار تومان می شود که از حق ویزیت یک پزشک هم کمتر است. به گفته او این نحوه از تعرفه گذاری به نفع بیماران هم نیست، چون میزان تعرفه برای پرستاری از جوانان و افراد سالخورده که به مراقبت بیشتری نیاز دارند، یکسان در نظر گرفته شده است. جامعه پرستاری کشور نیز مانند پزشکان خدمات بسیاری به بیماران ارائه می کند، از جان گذشتگی و زحمات آنها را در موجهای گذشته کرونا نمی توان فراموش کرد. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان معتقدند تعرفه گذاری مناسب خدمات، مانند آنچه برای پزشکان و دیگر گروههای فعال درمراکز درمانی در نظر گرفته شده حق طبیعی آنهاست. دبیرکل خانه پرستار کشور با اشاره به اینکه تعرفه گذاری انجام شده برای خدمات پرستاری مبنای کارشناسی ندارد، ادامه میدهد: پشت این ماجرا سازمان نظام پرستاری قرار دارد که به نظر می رسد توسط سیستم پزشک سالار خریداری شده است. به همین دلیل می توان گفت پرستاران [بخوانید نظام پرستاری] علیه پرستاران عمل کرده اند. حمایت فعالان از پرستار معلق شده در مشهد به دنبال تعلیق منصوره رنجبر (سوپروایزر بیمارستان پاستور نو مشهد)، فعالان صنفی پرستاران از او حمایت کردند. خانه پرستار مشهد روز سه شنبه ۱۱ مرداد در اطلاعیه ای اعلام کرد: بازگشت همکار محترم به پست و سمت قبلی لازم است اما مساله پراهمیتی که نباید مورد غفلت و کوتاهی قرار گیرد، این است که مطالبات همکاران بیمارستان پاستور که چنین اعتراضی در آن صورت گرفته است، باید مد نظر بوده و رفع دغدغه های این همکاران از جمله پرداخت معوقات و حذف پرداخت نوع دوم و ارزان تر، اضافه کاری و … به صورت عملی اتفاق بیفتد. پرستاران مدافع سلامت چیزی فراتر از حقوق قانونی خود مطالبه ندارند و کمرنگ نمودن این مطالبات به بهانه رسانه ای شدن، نوعی فرافکنی است و از نظر جامعه پرستاری قابل قبول نیست.
حکم ضد انسانی «دادخواهان سلامت» تایید شد روز سه شنبه ۲۵ مرداد، دادگاه تجدیدنظر استان تهران، محکومیت مهدی محمودیان، آرش کیخسروی، مصطفی نیلی، محمدرضا فقیهی و مریم افرافراز را عینا تایید کرد. این شهروندان پیشتر در پرونده «دادخواهان سلامت» مجموعا به تحمل بیش از ۱۰ سال حبس و محرومیتهای شغلی و اجتماعی محکوم شدند. این حکم توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران و بدون تشکیل جلسه دادگاه صادر شده است. پیشتر مهدی محمودیان به چهار سال حبس به اضافه دو سال محرومیت از فعالیتهای رسانه ای (اعم از تحریری، سمعی و بصری)، مصطفی نیلی به چهار سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیتهای رسانه ای و همچنین دو سال محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت، آرش کیخسروی به دو سال حبس، یک سال محرومیت از وکالت و یک سال محرومیت از فعالیت رسانه ای، محمدرضا فقیهی به شش ماه حبس و در نهایت مریم افرافراز به ۹۵ روز حبس محکوم شدند. مهدی محمودیان، مصطفی نیلی و آرش کیخسروی به «تشکیل گروه معاند نظام به هدف برهم زدن امنیت و فعالیت تبلیغی علیه نظام» متهم شدند. همچنین اتهام محمدرضا فقیهی و مریم افرافراز «عضویت در گروههای معاند نظام» عنوان شده است.
حرکتهای اعتراضی پرستاران و کادر درمانی
تجمع کارورزان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اهواز کارورزان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اهواز روز شنبه اول مرداد با تجمع در برابر سازمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی اهواز ضمن انتقاد به عدم رسیدگی این دانشگاه به وضعیت نامناسب دوره اینترنی پزشکی، خواستار رسیدگی فوری به وضعیت آموزشی، رفاهی و معیشتی خود شدند.
تجمع پرستاران بیمارستان کرمی روز یکشنبه ۹ مرداد، پرستاران بیمارستان کرمی اهواز مقابل ساختمان استانداری این شهر دست به تجمع زدند.
تجمع کادر درمان کنگاور روز پنج شنبه 27 مرداد همزمان با سفر وزیر بهداشت به کنگاور، کادر درمان این شهرستان در استان کرمانشاه برای اعتراض به عدم برقراری فوق العاده خاص با ضریب 3 دست به تجمع زدند.
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: کانال خبری پرستاران، نظام پرستاری، انتخاب، هرانا، ایلنا، فارس، رویداد۲۴، جام جم آنلاین)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۵۴، سه شنبه اول شهریور ۱۴۰۱ - ۲۳ اوت ۲۰۲۲ |