کارورزان سلامت (خرداد ۱۴۰۱) امید برهانی
یک پرستار و شش قربانی خانم فوزیه جلالیان که در تمام دوران کرونا پرستار بیماران بود، متاسفانه در فروریختن متروپل شوهر، دو پسر، برادرزاده شوهر و دو دختر خردسالش را از دست داد. جانباختن بستگان خانم جلالیان به خانواده های سوگوار تسلیت می گوییم و با آنان همدردی می کنیم. وعده تبدیل وضعیت ۱۵ هزار پرستار شرکتی به کجا رسید؟ پرستاران بخش عمده نیروی کار نظام مراقبت بهداشتی را تشکیل می دهند. اما در سالهای اخیر کمبود پرستار و تعیین تکلیف نشدن وضعیت قرارداد پرستاران به چالشی نگران کننده در این بخش تبدیل شده است. روز دوشنبه 2 خرداد رئیس سازمان نظام پرستاری گفت؛ ۱۲ تا ۱۵ هزار نیروی شرکتی در انتظار تبدیل وضعیت هستند. استانداردسازی نسبتِ پرستار به تخت بیمارستانی و جمعیت یکی از مهم ترین مطالبات پرستاران است. اکنون این نسبت حدود ۸ دهم تا ۹ دهم پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی است که بسیار کم است و مهم ترین راهکار برای حل آن، ایده آل کردن وضعیت استخدام و جذب پرستاران است. در واقع باید برای افزایش نسبت پرستار به تخت یا جمعیت در کشور ظرفیت پذیرش دانشجو اصلاح شود و همچنین با توجه به شرایط بازار کار و استخدامها به عدد مناسبی برای ظرفیت دانشگاهها در رشته پرستاری برسد. اکنون جمع زیادی از پرستاران در ایران و در مراکز خدماتی و در قالب نیروهای شرکتی، طرحی و غیررسمی در حال خدمت هستند و مطالبه آنها تبدیل وضعیت شغلی است و بارها مسئولان حوزه سلامت وعده تبدیل وضعیت نیروهای غیررسمی را داده اند. بهمن ماه سال گذشته نیز محمد میرزابیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری در جلسه شورای عالی نظام پرستاری و در آخرین اظهارنطر خود پیرامون این موضوع از تبدیل وضعیت نیروهای غیررسمی پرستاری خبر داده و گفته بود: «با تصویب نهایی اعتبار ۱۲ هزار میلیارد تومانی تبدیل وضعیت نیروهای غیر رسمی در مجلس، ۱۲ تا ۱۵ هزار نیروی شرکتی از بین مدافعان سلامت فعال در کرونا با اولویت پرستاران، سال ۱۴۰۱ تبدیل وضعیت میشوند. رئیس سازمان نظام پرستاری ایران تاکید کرده بود: «بیمارستانها و مراکز درمانی کشور با کمبود ۱۰۰ هزار پرستار مواجه است و باید هرچه زودتر اقداماتی برای استخدام پرستارهای جدید صورت بگیرد. محمد میرزابیگی همچنین گفته که چیزی حدود ۷۰ درصد از پستهای سازمانی وزارت بهداشت هم اکنون خالی هستند و در صورت داشتن مجوز استخدامی از سازمان امور استخدامی کشور می توان با استخدام نیروهای جدید سازمان نظام پرستاری و تبدیل وضعیت پرستاران این مشکل را حل کرد.
زنگ خطر شیوع انواع بیماریهای مزمن به گوش می رسد یکشنبه ۸ خرداد، معاون پرستاری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه این روزها زنگ خطرِ شیوع زیاد فشار خون بالا، دیابت و انواع بیماریهای مزمن در کنار سالمند شدن جمعیت و کاهش جمعیت جوان کشور بلندتر به گوش می رسد، گفت: در حال حاضر بالغ بر ۸ میلیون سالمند در کشور داریم که بیش از یک و نیم میلیون نفر آنها بیش از دو بیماری مزمن دارند و شاید بیش از ۱۰قلم دارو در روز برای کنترل بیماریهای خود مصرف می کنند. در حالی دچار این شرایط هستیم که تلاش جدی و سازمان یافته ای برای کنترل اضافه وزن، دیابت و فشار خون بالا وجود ندارد. دکتر عباس عبادی در هفتاد و نهمین اجلاس مدیران پرستاری کشور که در محل مجتمع شهدای سلامت مشهد برگزار شد، گفت: شعار و سرلوحه کارِ وزارت بهداشت در دولت سیزدهم عدالت و تعالی است. عدالت به معنی دسترسی آسان و ارزان به خدمات باکیفیت در اسرع وقت برای همگان است. بر اساس قانون اساسی، سلامت و امنیت بخشی از مطالبات مردم و از وظایف حاکمیت است؛ بنابراین دولت سیزدهم که با شعار عدالت پا به عرصه گذاشت در نظام سلامت و در کنار پرستاران و مردم در این مسیر گام برخواهد داشت.
کارانه های پرستاران آب رفت! هیچ تضمینی برای بهبود شرایط نیست بنا بر گزارشی که روز پنجشنبه ۱۲ خرداد پوشش رسانه ای داشت، دولت، اذهان عمومی را با پرداخت «حق کرونا» به پرستاران فریب داده درحالی که حق کرونا، در واقع، همان کارانه ای بوده که علاوه بر «حق کرونا» باید پرداخت می شده اما حالا این حق موظف، به ازای دریافت «حق کرونا»، قربانی گروکشی شده است. چند روز پس از تصویب آییننامه اجرایی قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در هیات وزیران، معاون پرستاری وزارت بهداشت وعده داد که به دنبال اختصاص ردیف اعتباری جداگانه ۵ هزار میلیارد تومانی در بودجه ۱۴۰۱ برای اجرای این قانون، جامعه پرستاران کشور بعد از انتظار ۱۵ ساله، در آینده نزدیک شاهد تاثیرات اجرای این قانون خواهد بود. طبق گفته معاون پرستاری وزارت بهداشت، اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، طی ۱۵ سال گذشته دچار فراز و فرود بوده، اما سوال مهم این است که چرا فقط اجرای عدالت برای پرستاران که صف اول خدمت در نظام سلامت هستند دچار این فراز و فرود شده است. این تنها یک مصداق از گستره وسیع توزیع های ناعادلانه در حق جامعه پرستاری کشور است. طبق گفته عبادی، از مجموع ۱۲۰ هزار پرستار مشغول به کار، حدود ۵۳ درصد به صورت رسمی یا رسمی آزمایشی مشغول به کار هستند و غیر از ۱۷ درصد فارغالتحصیلان رشته پرستاری و مشغول به گذراندن طرح نیروی انسانی، باقی پرستاران شاغل شامل ۱۵ درصد قراردادی، ۳.۵ درصد تبصرهای، نیمدرصد ۸۹ روزه و ۸ درصد شرکتی که معنای واضح این مدل قراردادهای رنگ به رنگ، فقدان امنیت شغلی است. نیمه آبان سال ۱۳۹۹، ۸ ماه بعد از شیوع کرونا در کشور، در حالی که طبق گفته معاون پرستاری وقت وزارت بهداشت، ۶۵ درصد پرستاران کشور، مشغول به مراقبت و پرستاری از مبتلایان کرونا بودند، جمعی از پرستاران شاغل در بیمارستانهای دانشگاهی محل بستری بیماران کووید ۱۹، از تبعیضهای گسترده در پرداختها خبر دادند. این پرستاران گفتند که برخلاف تبلیغات و قولهای اغراقآمیز دولت درباره پرداخت حق کرونا و کارانه های چند ده میلیون تومانی به پرستاران، بیشترین رقمهای دریافتی به عنوان «حق کرونا» آنهم برای پرستاری که حداقل ۲۵ شیفت و بیش از ۱۶۰ ساعت در ماه، در بیمارستانهای جنرال از مبتلایان کووید ۱۹ مراقبت کرده، از ۷ میلیون تومان بیشتر نبوده علاوه بر اینکه تمام پرستاران، به دنبال دریافت حق کرونا، با کاهش عجیب یا حتی قطع «کارانه» مواجه شده اند. جامعه پرستاری این قانون تعرفه گذاری را قبول ندارد، ۱۵ سال پرستاران گفتند قانون تعرفه گذاری حق ماست اما الان با اجرای ناقصِ این قانون می خواهند این ابزار را از دست پرستاران بگیرند. الان می گویند بفرمایید این هم قانون تعرفه گذاری! ابزار مطالبه گری را از پرستاران گرفتند تا آنها را ساکت کنند.
مزد جانفشانی ۵ هزار پرستار مردم ایران هرگز جانفشانیهای شبانه روزی کادر درمان به ویژه پرستاران، در روزهای سیاه کرونایی را از یاد نمی برند؛ اما انگار مسئولان قصد فراموشی آنها را دارند و به راحتی پایان کار ۵ تا ۸ هزار پرستار سفیدپوش را اعلام کرده اند دکتر «محمد میرزابیگی» رئیس سازمان نظام پرستاری کشور در روز سه شنبه ۱۷ خرداد اعلام کرد؛ طی آماری که هفته گذشته تجمیع شده، حدود ۵ هزار نفر از پرستارانی که در دوره سخت کرونا، با تمام وجود در خدمت بیماران کرونایی بودند، حالا تعدیل شده اند؛ پرستارانی که اطلاعات دقیق آنها با کد ملی و محلهای خدمتشان مشخص و هیچ ابهامی درباره سابقه فعالیت آنها وجود ندارد، با این حال دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانها با آنها قطع همکاری کردهاند. پرستاران در روزهای سخت کرونا جانشان را کف دست شان گرفتند تا به مردم خدمت کنند و ۱۶۰ تن از آنان جانباختند، اما وزارت بهداشت می گوید مسئولیتی در قبال قراردادهای ۸۹ روزه تمدید شده ندارد که از نظر جامعه پرستاری این برخورد، اوج استثمار و بداخلاقی در حق جامعه پرستاری است.
تعدیل پساکرونایی مدافعان سلامت موج بیمهری به پرستاران که با فروکش امواج کرونا آغاز شده بود با تک رقمی و صفر شدن آمار فوتیهای کرونایی به اوج رسید. روز سه شنبه ۲۴ خرداد رئیس کل سازمان نظام پرستاری از تعدیل حدود ۵ هزار نیروی پرستار خبر دادهاست. این پرستاران که به صورت تمدید طرح، قرارداد موقت و شرکتی جذب شده بودند، حالا با فروکش کردن کرونا تعدیل شده اند. در برابر این اظهارات رئیس سازمان نظام پرستاری، معاون پرستاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته است ۵ هزار پرستار اخراج شده از سوی دانشگاههای علوم پزشکی شاغل در بیمارستانها، نیروهای طرحی بودند و بر اساس قوانین طرح آنها پایان یافته و هیچ کوتاهی در این زمینه از سوی دانشگاههای علوم پزشکی صورت نگرفتهاست. این در حالی است که ما حداقل به ۱۰۰ هزار نفر نیروی پرستار نیاز داریم و این کمبود نیرو آسیب بزرگی به مردم و جامعه میزند. رئیس سازمان نظام پرستاری در خصوص میزان مهاجرت پرستاران از کشور بیان کرد: بر اساس گواهیهای صادر شده ماهانه حدود ۱٠٠ تا ۱۵٠ پرستار مهاجرت می کنند. او همچنین گفت که باید شرایط استخدام آسان تر شود، تا نیروهای پرستاری تمایل به مهاجرت پیدا نکنند.
حرکتهای اعتراضی کادر درمانی
تجمع پزشکان در تهران روز چهارشنبه ۴ خرداد، گروهی از پزشکان معترض مقابل ساختمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تهران، دست به تجمع زدند. تجمع این پزشکان در اعتراض به عدم ساماندهی وضعیت شغلی شان صورت گرفته است. در این گزارش آمده است؛ معترضان با در دست داشتن کاغذ نوشته هایی با مضمون ” ۷۰ درصد کارکرد پزشک در جیب دولت و بیمه” و “سازمانهای بیمه، دست در جیب مردم و پا بر گلوی پزشکان”، اعتراض خود را نسبت به سیاستهای بیمه در قبال پزشکان نشان دادند.
تجمع پرستاران شاغل در سازمان تامین اجتماعی روز یکشنبه ۸ خرداد، جمعی از پرستاران شاغل در سازمان تامین اجتماعی مقابل این سازمان در تهران در اعتراض به عدم اجرای قانون مشاغل سخت و زیان آور و بازنشستگی منطبق بر این قانون تجمع کردند. پرستاران معترض گفتند؛ اگر این قانون اجرا نشود با حقوقهای بازنشستگی امکان گذران زندگی بسیار سخت می شود. این پرستاران بارها برای اجرای خواسته های شان دست به تجمع زده اند؛ اما این سازمان از اجرای این قانون سر باز می زند.
تجمع اعتراضی بیماران خاص در تهران روز سه شنبه ۲۴ خرداد، جمعی از بیماران خاص مقابل ساختمان وزارت بهداشت در اعتراض به کمبود و گرانی دارو دست به تجمع زدند. یکی از افراد دارای بیماری خاص که در این تجمع حضور داشت، گفت: "من بیماری آسم شدید و سخت دارم. قیمت اسپری سروتاید ۲۵۰ با دفترچه ۶۰ تومن بوده دو ماه قبل، الان شده ۵۰۰ هزار تومن. با این درآمد پایین چطوری ماهی دو تا اسپری بخرم."
تجمع کارورزان بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران روز سه شنبه ۲۴ خرداد، جمعی از کارورزان بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران در محل کار خود در تجمعی اعتراضی خواهان افزایش حقوق و پرداخت حقوقهای عقب افتاده شدند. معترضان گفتند: "باورتان می شود، کارورزان پزشکی در سن ۲۵ سالگی و با این فشار کاری زیاد، در این وضعیت اقتصادی، فقط تقاضای افزایش از یک میلیون ۲۰۰ هزار تومان به یک میلیون ۸۰۰ هزار تومان دارند که همان هم اجرایی نمی شود! این در حالیست که با پایان یافتن ماه خرداد نزدیک به ۱۴ ماه است که حقوقهای عقب افتاده خود را تاکنون دریافت نکرده ایم."
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: پانا، ایسنا، شفاآنلاین، روزنامه خراسان، شورای بازنشستگان ایران، اتحادیه آزاد کارگران ایران، رویداد ۲۴)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۵۲، چهارشنبه اول تیر ۱۴۰۱– ۲۲ ژوئن ۲۰۲۲ |