|
زنان در مسیر رهایی (دی ۱۴۰۰) اسد طاهری
افشای اسناد محرمانه درباره زندانیان سیاسی زن گروه سایبری «عدالت علی» اسنادی را فاش کرده که مجموعه ای از مکاتبات مسئولان زندان از شرایط نرگس محمدی، فعال سیاسی و شمار دیگری از زندانیان از جمله سپیده قلیان، آتنا دائمی و مریم اکبری منفرد، است. مسئولان زندان در این اسناد خواهان کاهش زمان تلفن، قطع ملاقاتهای حضوری و همچنین انتقال زندانیان شده اند. در یکی از این اسناد، به تاریخ خرداد ۱۳۹۷، فضه عبدالحمیدی رئیس اندرزگاه پنج زندان اوین در نامه ای خطاب به مدیریت این بازداشتگاه گفته است؛ بعد از خرابی تلفن زندان، «زمان از دست رفته تلفن» را به زندانیان بازنگردانده است. او علت مخالفت با حق زندانیان را «اغتشاشاتی» دانسته که به «تحریم زندانی نرگس محمدی» صورت گرفته و موجب «برهم خوردن نظم اندرزگاه و تحریک زندانیان داعشی علیه زندان و پرسنل» شده است. در این سند رئیس اندرزگاه پنج، زندانیان معترض از جمله مریم اکبری، آتنا دائمی و نرگس محمدی، ارس امیری، یاسمن آریانی، لیلا حسین زاده و هنگامه شهیدی را به رفتارهای «معترضانه، طلبکار، هتاک و هنجارشکن» خوانده و پیشنهاد کرده که ساعت تلفن زندانیان کم و در روزهای تعطیل نیز حق استفاده از تلفن نداشته باشند. گروه سایبری عدالت علی با انتشار این اسناد نوشته «محتوای این اسناد نیز برای جامعه بین المللی و سازمانهای حقوق بشری به منزله زنگ خطر است، در صورتی که موفق به آزادی نرگس محمد نشوند، وی از این حبس جان سالم به در نخواهد برد.»
فاجعە قتل زنان جوان، این بار در زاهدان رسانە های حکومتی در روز پنجشنبه ۲ دی، پردە از جنایت هولناک دیگری علیە زنان جوان برداشتند. براساس ویدیوهای منتشر شدە جسد دو زن جوان در حاشیە جادە ای در روستای ترکانی شهرستان دشتیاری واقع در استان سیستان و بلوچستان یافت شدە است. این زنان جوان مابین سنین ١٧ تا ١٨ و از اهالی روستای ترکانی بودە اند و بە گفتە اهالی حدود ٢ ماە پیش قتل رخ دادە است. بنابر گفتە ها دو زن جوان مدتی از خانە فراری بودە و پس از چند روز با خانوادە خود تماس گرفتە و آنها را از بازگشت بە روستا آگاە ساختە اند. در نزدیکی روستا افراد ناشناس بە سوی آنان تیراندازی کردە و آنها را بە رگبار بستە اند. هویت زنان جوان احراز نشدە اما گفتە شدە یکی از آنها متاهل بودە است. خشونت خانگی، فقر اقتصادی و فرهنگی از عوامل فراری شدن زنان از خانە است کە روز بە روز این پدیدە اجتماعی در حال افزایش است. ذهنیت مردسالار جامعە باعث شدە تا این مساله از سوی خانوادە غیر قابل قبول و منجر بە مرگ زنان جوان شود.
ازدواج در هند «۲۱ سال» تصویب شد کابینه هند در روز پنجشنبه 2 دی، طرح پیشنهادی برای افزایش حداقل سن ازدواج زنان از ۱۸ به ۲۱ سال را تصویب کرد. نارندرا مودی، نخست وزیر هند، سال گذشته در سخنرانی روز استقلال، به این پیشنهاد اشاره کرده بود. نارندرا مودی گفت: «دولت نگران سلامت و صحت دختران و خواهران است. برای محافظت دختران در برابر سوتغذیه، بسیار مهم است تا ازدواج آنها در سن و سال مناسب صورت گیرد.» در حال حاضر سن قانونی ازدواج در هند برای مردان حداقل ۲۱ سال، و برای زنان ۱۸ سال است. برای تحقق و عملی ساختن این طرح پس از تصویب کابینه، دولت در حال بررسی تغییراتی در قانون منع ازدواج کودکان، قانون ازدواج ویژه و قانون ازدواج هندوها است. «سازمان پیشرفت نیتی آیوگ»، که تحت حمایت دولت است، نیز حمایتش را از این طرح پیشنهادی اعلام کرده است. این کارگروه که سال گذشته تشکیل شد، کارشناس ارشد دولتی ویکی پال، مقامهای ارشد وزارت بهداشت، وزارت پیشرفت زنان و کودکان و وزارت دادگستری و قانون را شامل می شود. در ماه دسامبر سال 2021 توصیه هایی در مورد این طرح پیشنهادی ارائه شده است، زیرا کارگروه تاکید کرده بود که زنان در زمان اولین بارداری، باید حداقل ۲۱ سال سن داشته باشند. این کارگروه همچنین گفته است که تاخیر در ازدواج، تاثیر مثبتی بر سلامت، رفاه اجتماعی و مالی خانواده ها، فرزندان و در مجموع جامعه دارد.
حمایت قانون از قاتلان، باعث افزایش قتل زنان می شود سحر نوروزی زن جوان اهل ملایر، به دست همسرش در منزل به قتل رسید. همسر سحر معتاد به مواد مخدر است و پیش از این دست او را شکانده بود. سحر به همراه همسر و دو فرزندنش در طبقه پایین خانه پدری سحر زندگی می کردند و چون همسرش مدام آنها را تهدید می کرد و پیش از این هم چندین با مورد خشونت همسرش قرار گرفته، از او به پلیس شکایت کرده بودند. بر اساس خبر منتشر شده در روز آدینه 3 دی، باوجود تمام این موارد اما همچنان دادگاه به شکایت آنها رسیدگی نکرده و همین زمینه ساز افزایش خشونت و حتی آتش زدن خانه شد. همسر وی وقتی که سحر در حمام است با یک گالن بنزین تمام خانه را به آتش کشیده و از محل متواری می شود. در نتیجه آتش سوزی سحر دچار ۵۰ و یا ۶۰ درصد سوختگی می شود. سحر پس از یک ماه بستری در بیمارستان سوانح و سوختگی، به علت جراحات وارده پس از ۲۵ روز تحمل رنجهای ناشی از سوختگی جان باخته است.همسر سحر ابتدا متواری شده بود اما در حال حاضر بازداشت شده و زندانی است. قانون زن ستیز رژیم اگر حامی و پشتوانه قاتلان نباشد و همچنان با بهانه های قتل ناموسی و مشکلات خانوادگی خشونتها را پرده پوش نکنند، مسلما روزانه شاهد افزایش چنین خشونتها و قتلهایی نخواهیم شد.
سنا سیف فعال سیاسی در مصر آزاد شد مونا سیف، فعال سیاسی روز پنجشنبه ۳ دی در توییتی در حساب کاربری خود خبر آزادی خواهر کوچکترش، سنا سیف، را اعلام کرد. در اسفند سال گذشته، دادگاه جنایی جنوب قاهره، پایتخت مصر، سنا سیف، فعال سیاسی ۲۸ ساله را به اتهام انتشار اخبار نادرست و «سواستفاده از شبکه های اجتماعی» به یک سال حبس کامل و شش ماه برای محکومیتش در پرونده توهین به یک افسر در زندان توره محکوم کرد. این حکم علیه سنا سیف صادر شد که کمتر از یک هفته پس از آنکه ۳۱ کشور غربی از قاهره خواستند تعقیب مخالفان را متوقف کند. عفو بین‌الملل گفت که سنا به دلیل انتقاد مسالمت آمیز خود به اتهامات نادرست محکوم شد. سنا سیف در تیر ماه سال جاری مقابل زندان توره، جایی که برادرش علا عبدالفتاح در آن به سر می برد، دستگیر شد. در آن زمان به دلیل ترس از شیوع ویروس کرونا در زندانها، به همراه مادر و خواهرش تلاش می کرد تا از برادرش اطلاعی کسب کند. وی با فعالانی که کمپینی را در شبکه های اجتماعی راه اندازی کردند، شرکت کرد و خواستار آزادی برخی از بازداشت شدگان به دلیل نگرانی از شیوع ویروس جدید کرونا در زندانها شد.
اجبار به ازدواج به جای بدهی پیامد ازدواج زیر سن در شهر کرکوک (عراق) در حال افزایش است. برخی از این دختران که به جای بدهی مجبور به ازدواج می شوند هنگام زایمان جان خود را از دست می دهند. سرود احمد، رئیس شعبه کرکوک سازمان امید عراق که سازمانی مختص به دفاع از حقوق زنان است، گفت: برای ازدواج دختران بین ۱۵ تا ۱۸ سال رضایت نامه دادگاه لازم است، در حالی که دختر ۱۲ ساله را مجبور به همسرگیری می کنند، این خلاف قانون است. به خصوص برخی از این کودکان که ازدواج می کنند هنوز با حقوق و مسئولیتهای شان آشنا نیستند. وی به این مطلب اشاره کرد که دادگاه براساس گزارش پزشکی، دختران کودک را عقد می کند، در حالی که برای ازدواج آمادگی ندارند. وی همچنان افزود: «یک هفته پیش یک زن ۱۴ ساله در هنگام زایمان جانش را از دست داد. البته به جز موارد مرگ هنگام زایمان، بیشترین آمار طلاق هم در بین کودک همسران وجود دارد.»
تبلیغ پیش گیری از بارداری و کاربرد واژه تنظیم خانواده هم ممنوع شد انتشار نامه ای در فضای مجازی در روز پنجشنبه ۹ دی، نشان می دهد معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از درمانگاهها درخواست کرده درباره سیاستهای جمعیتی خود تجدید نظر کنند. در این نامه آمده که در خصوص ممنوعیت تبلیغ وسایل پیشگیری از بارداری، کاربرد واژه تنظیم خانواده و هرگونه موضوع خلاف سیاستهای جمعیتی و فرزندآوری در فضای مجازی و سایتها مقتضی است نسبت به بازنگری کلیه سایتها، فضای مجازی، تابلوها و محتوای آموزشی در محیط آن درمانگاهها اقدام عاجل به عمل آید. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تا حالا درباره این نامه واکنشی نشان نداده است.
اتحاد زنان در مقابل قوانین مردسالارانه در لهستان در مهر ماه سال جاری در لهستان دولت اعلام کرد که قانون جنجالی ممنوعیت کاملِ سقط جنین در این کشور اعمال شده است. پس از اعلام اجرای این حکم، گروههایی با نادیده گرفتن محدودیتهای مربوط به کرونا در ورشو تظاهراتی برپا کردند. برخی با تکان دادن پرچمهای قرمز و برخی پلاکاردهایی با عنوان «انتخاب آزاد، نه ترور» را به همراه داشتند. شهردار ورشو، رافاژ ترزاسکوفسکی، با انتشار توئیتی مخالفت خود را با این اقدام اعلام کرد و زنان را به رد تصمیم در خیابانها فرا خواند. رهبران جنبش اعتصاب سراسری زنان که با این ممنوعیت مخالف بودند، در حرکتی همانند جنبش زنان آرژانتین که برای قانونی کردن سقط جنین کمپین موفقیت آمیزی داشتند، روسری سبز پوشیدند. در همین راستا گروهی از زنان تشکلی به نام «سقط جنین خواد خواسته بدون مرز» راه‌اندازی کردند. این گروه تاکنون به ۲۲۰۰ زن کمک کرده تا به اطلاعات، بودجه و ابزار لازم برای سقط خود خواسته امن دسترسی پیدا کند.
بیش از ٧٠ درصد زنان بیکار، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند اشتغال و معیشت یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی است کە در کاهش آسیبهای اجتماعی موثر است. براساس یک گزارش رسانه ای شده در ماه دی، بیش از ٦٠٪ زنان تحصیلکردە در ایران بیکار هستند. در این گزارش آمدە است ٣٩٪ جمعیت بیکاران ایران از میان فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند که بیش از ٦٥٪ آنها را زنان و کمتر از ٣٥٪ آنها را مردان تشکیل می دهند. دلایل بسیاری برای بیکاری زنان وجود دارد، دولت‌های مختلف ایران اشتغال زنان را در اولویت چندم خود قرار دادە اند و این از عمدە دلایل بیکاری زنان محسوب می شود. اما مسائل فرهنگی و اجتماعی و همچنین قوانین زن ستیز و مردسالار از جملە دیگر عواملی هستند کە موجب بیکاری زنان می‌شوند.
مایا انجیلو اولین زن سیاه پوستی که روی یک سکه آمریکایی ظاهر شد مایا انجیلو، شاعر و مدافع حقوق بشر، از میان پنج پیشگام مختلف دستاوردهای دولتی، به عنوان اولین زن سیاه پوستی که بر روی یک سکه آمریکایی ظاهر می‌شود، انتخاب شد. وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که نسخه جدیدی از سکه ربع دلاری ضرب کرده که تصویر شاعر و فعال حقوق بشر، مایا انجیلو را نشان می دهد که اولین زن سیاه پوستی باشد که بر روی یک سکه ظاهر می شود. ظاهر تصویر مایا انجیلو در برنامه‌ی «محله زنان آمریکایی» آمده است، که ضرابخانه را هدایت می کند تا سالانه پول یک چهارم دلاری بین سالهای ۲۰۲۲ -۲۰۲۵ را منتشر کند که تصاویر پنج پیشگام مختلف را نشان می دهد که دستاوردهایی برای ایالت داشته اند، مایا اولین شخصی است که از طریق برنامه ای که در ژانویه ۲۰۲۱ امضا کرد، از وی یاد شد. مارگارت آن جانسون معروف به «مایا انجیلو» که در سن ٨۶ سالگی درگذشت، یکی از نمادهای ادبیات و حقوق شهروندی در ایالات متحده و محبوب ترین شاعر و نویسنده در آمریکا و جهان است. بیش از سی مدرک دکترای افتخاری را کسب کرد.
زن ستیزی در قانون بریتانیا، «جنایت نفرت انگیز» است مجلس اعیان بریتانیا دوشنبە شب ٢٧ دی، بە تبدیل زن ستیزی بە جنایت نفرت انگیز تحت عنوان hate crime رای داد. این اصلاحیە با ٢۴٢ رای موافق در مقابل ١٨۵ رای مخالف بە تصویب رسید و برای تایید بە مجلس عوام فرستادە شد. براساس این مصوبه دادگاهها قادر خواهند بود مجازاتهای شدیدتری علیە جرائم زن ستیزی و خشونت علیە زنان تعیین کنند و پلیس را ملزم می کند تا ثابت کند جرم صورت گرفتە براساس نفرت از جنسیت صورت گرفتە است یا خیر؟ تصویب این اصلاحیە در حالی است کە قبلا بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا مخالفت خود را با آن اعلام کردە بود. رای گیری و گفت و گو در مورد این اصلاحیە تا صبح سە شنبە 28 دی ادامە داشت و نمایندگان برخی از موارد آن را رد کردند و خواستار اصلاح آن شدند.
چالش زنان در افغانستان
طالبان همراهی زنان با بیمار را غیرشرعی خواند به دنبال ممنوعیت ورود زنان بدون «مَحرَم شرعی» به مراکز بهداشتی در ولایت غزنی توسط ریاست امر به معروف و نهی از منکر طالبان، قانون جدیدی را برای همراهان زن با بیمار اعلام کرد. مسئولان محلی طالبان در ولسوالی مقر این ولایت به تمامی دکترها دستور داده اند تا از معاینه و معالجه زنان بیمار که همراه زن دارند، خودداری کنند. همچنین در اطلاعیه ای که توسط کمیسیون ارشاد، جلب و جذب گروه طالبان به دکترهای والسوالی فرستاده شده، آمده است: «بیشتر بیماران زن که به مراکز بهداشتی و تندرستی مراجعه می کنند، خودسرانه و بدون محرم هستند. همراهی زنان سالم خانواده به همراه بیمار زن نیز امری غیراخلاقی و غیرشرعی است.»
تهدید زنان فعال و معترض افغانستان توسط طالبان در یک گردهمایی در خانه ای در شهر کابل در روز پنجشنبه 2 دی، اعلام کردند که شماری از اعضای گروههای اعتراضی و فعال زنان از طریق تلفن و توسط استخبارات طالبان مورد تهدید واقع شده اند. یکی از زنان معترض در این گردهمایی گفت وقتی که برای اجازه تظاهرات نزد طالبان رفته، با تهدید تلفنی از طرف این گروه روبرو شده است. یکی دیگر از معترضان گفت که از سوی بخش استخباراتی طالبان مورد تهدید قرار گرفته است. زنان فعال و معترض در گردهمایی اعلام کردند که در گذشته نیز زنان با فشار، سرکوب و آزار گروههای طالبان روبرو مانده اند. همچنین تاکید کردند اگر هر کدام از اعضای این گروه کشته و یا صدمه ای به وی وارد شود، مسئول آن طالبان خواهد بود. زنان معترض با اشاره به این که برای دادخواهی حقوق زنان به تظاهرات و تجمعات اعتراضی خود ادامه می دهند، افزودند: «عقب نمی نشینیم و شیوه کار و فعالیتهای اعتراضی خود را تغییر می‌دهیم» و از طالبان خواستند تا به زنان و حقوق آنها احترام بگذارند.
زنان مزارشریف خیابانهای شهر را جارو می زنند در حالی که به دلیل قوانین سختگیرانه و تبعیض آمیز طالبان، میلیونها زن و دختر در سراسر افغانستان از کار و آموزش محروم شده اند، ۶۰۰ تن از زنان در شهر مزارشریف در چهارچوب پروژه برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) به نام «آبادی»، در ازای روزی ۵۰۰ افغانی خیابانهای شهر را جارو می زنند. ضیاالحق عطایی، از مسئولان بخش پاک سازی شهرداری مزارشریف، گفت: این پروژه در ادامه تلاشهای برنامه توسعه سازمان ملل برای کمک به خانواده ها و افرادی است که کارشان را از دست داده اند. آقای عطایی گفت: «قبل از این، ۱۰۴۰ تن مرد در این پروژه بودند و پس از ختم دوره کاری مردها، ۶۰۰ تن از زنان از نواحی مختلف شهر مزارشریف وارد این برنامه شدند تا کار کنند و دستمزد بگیرند.»
تیراندازی هوایی به تجمع زنان افغان در کابل گروهی از زنان با برگزاری تظاهرات اعتراضی در پایتخت افغانستان خواستار رعایت حقوق خود و بهبود کیفیت زندگی خود شدند. بر اساس تصاویر ویدیوئی، دهها زن در این تجمع شرکت کردند. این تظاهرات با دعوت سه گروه «حرکت خودجوش زنان مبارز»، «زنان عدالت جو» و «تیم اتحاد و همبستگی زنان» برگزار شد. در اعلامیه آنها گفته شده که آنها به خاطر «وضعیت اقتصادی، قتلهای مرموز جوانان و شکنجه نظامیان پیشین» این تظاهرات را راه اندازی می کنند. آنان در ادامه وضعیت مردم افغانستان، به ویژه زنان افغان را تحت حاکمیت طالبان نگران کننده خواندند و با صدور یک قطعنامه ۱۰ ماده ای، از کشورها و سازمانهای حامی حقوق بشر خواستند که به طالبان فشار آورند تا به حقوق اساسی زنان افغان و سایر مردم توجه کنند. در قطعنامه که از سوی «سازمان مشارکت سیاسی زنان افغانستان» منتشر شد، آمده است که زنان افغان باید به حقوق اساسی شان دست یابند. مدارس دخترانه در سراسر افغانستان دو باره باز شوند. زنان افغان در ساختار نظام سهیم باشند و از ترورهای هدفمند جلوگیری شود. آنان همچنین خواستار برداشته شدن محدودیتهای وضع شده بر زندگی و کار زنان شدند و از عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، خواستند به دلیل سخنان توهین آمیزی که در مورد زنان و فرهنگ افغانستان ایراد کرده است، عذرخواهی کند. در این تظاهرات زنان با شعار «نان، کار، آزادی» گفتند؛ جامعه جهانی شاهد باشد که رئیس جمهور آینده افغانستان یک زن خواهد بود.
یورش بە منزل دستکم هشت زن معترض در کابل از ابتدای کنترل افغانستان توسط طالبان، زنان مبارز تنها قشری از جامعە هستند کە با صدایی بلند علیە ظلم و تبعیض این گروە افراط گرای اسلامی فریاد سر دادە اند. در روزهای دی ماه تجمعات زنان علیە تبعیض و وضع قوانین خود ساختە طالبان بە اوج خود رسید، تجمعات این زنان از سوی این گروە بە خشونت کشیدە شد. اکنون براساس ویدیوهایی کە در شبکە های اجتماعی منتشر شدە است، سه شنبه شب 28 دی نیروهای طالبان بە منازل دستکم هشت زن معترض در کابل یورش بردە و دستکم سە زن بازداشت شدە اند. یکی از این زنان هنگامی کە نیروهای طالبان بە خانە وی یورش بردە اند فیلمی منتشر کردە و از وحشتی کە در خانە اش ایجاد شدە، خبر دادە و خواهان کمک است. از میان افراد بازداشت شدە تاکنون هویت تمنا زریاب و پروانه ابراهیم‌خیل محرز شدە است، بە گفتە منابع محلی برخی از این زنان مجبور بە ترک خانە و پنهان کردن خود شدە اند.
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: بی بی سی، ایندپندنت، صدای آمریکا، رکنا، رادیو زمانه، ایران اینترنشنال، دویچه وله، همشهری، دنیای اقتصاد، خبرآنلاین، اقتصاد نیوز، ایلنا، نیویورک تایمز، فارس)
نبرد خلق شماره ۴۴۶ - آدینه ۱ بهمن ۱۴۰۰ - ۲۱ ژانویه ۲۰۲۲ |