رویدادهای هنری ماه (دی ۹۸)

فتح الله کیائیها

 

می گوید: به پا گر خلد خاری آسان برآید...

اما از گلوله ها سخن نمی گوید... گلوله هایی که بی پروا کودکان دبستانی را قتل عام کرده است و می کند، از مادری دلسوز که به پرستاری فرزند هم زنجیر خویش می شتابد و قلب مهربانش با شلیک اختیارداران تفنگ به دست، در جا می ترکد.

از زنان، مردان و جوانانی که طی دو روز از صحنه حیات محو می شوند و خانواده های شان مجبورند وثیقه بگذارند تا جسد سردشان را در آغوش گیرند، نمی گوید. خلیدن خار در پایش او را به میهمانی افتخاری ارباب می برد و نمی بیند که مادران داغدار اجازه سوگواری در سوگ جگر گوشه خویش را ندارند و البته این گوشه کوچکی از جنایات "کلنل ِ" محمود خان دولت آبادیست که در چهار چوب جغرافیایی ایران اتفاق افتاده و می افتد.

مادران سوری، عراقی، لبنانی و یمنی پرده های اکران نشده دیگریست از جنایات این خار در پای محمود خان. هنوز کوچه پس کوچه های افغانستان پر از فریاد دادخواهی مادرانیست که فرزندان شان بزور "سردار قاسم سلیمانی" و برای تکه نانی ناگزیر در میادین جنگی ناخواسته و نه دانسته، تکه پاره می شوند؛ عزیزانی که برای کسب و کار به ایران آمده و از همان ابتدای ورود داغ "افغانی" را بر پیشانی می کشند آلمان نازی که یادتان هست، همان آلمان و ستاره ها بر سینه و اردوگاه کار اجباری و کوره های آدم سوزی و اینک، اردوگاه جنگ اسلام سیاسی شیعی و سنی (که هردو پشت و روی یک سکه اند) و مرگ و مرگ و مرگ، اگر چه در کوره های آتش سوزی نه، که در بمبهای کنار جاده ای و موشکها و پهبادها.

محمود دولت آبادی در سوگ "سردار شایسته اش"، کلنلش؛ به سوگ می نشیند و برادرش حسین می گوید: "آن روشنفکری که حقیقت را می داند و پا روی ‏حقیقت می گذارد و آنرا به هر بهانه ای نادیده می گیرد، بی تردید خائن است. آن نویسنده نامدار ‏ایرانی که کشتار هزار و پانصد جوان، مرد و زن ایرانی را نادیده می گیرد و برای جنایتکار، دل ‏می سوزاند و پستان به تنور می چسباند، پیرمرد ابله، بزدل حقیر و خرفتی است که سرِپیری از هول ‏و هراس، لجن به سر تا پای خودش می مالد و مجال و فرصت می دهد تا دیگران نیز او را لجن مال ‏کنند."

البته حسین خان درست می گوید در باره برادرش، ولی در مورد پیری و خرفتی ... چه گویم که حسین هم پیری را عیب می انگارد. پیری جرم نیست، ننگ نیست، خرفتی نیست. پیری رهگذار عمر است بر چهره آدمیان. ادبیاتمان نیازمند پالایش است؛ پالایش از تحقیر، پالایش از بسیاری تعارفات و فرمایشات ملوکانه و شیخ مسلکانه. بورژوازی و ارتجاع را باید از ذهن و زبان راند...

محمود را و البته "محمودها را" در سوگ سردارش تنها می گذاریم و به سراغ هنر می رویم، هنر مبارزه با هر چه غیر انسانی است.

 

ادبیات

زیبیله برگ، جایزه ادبی برشت را تصاحب کرد

داوران جشنواره برتولت برشت مستقر در شهر "آگسبورگ" آلمان جایزه ادبی سال ۲۰۲۰ این بنیاد را به "زیبیله برگ" اهدا کردند.

هیات داوران استدلال کرده است: "زیبیله برگ با قلمی خونسرد و شفاف می نویسد و نگاه ژرف بین و تحلیل بی ابهام او تاثیری عمیق بر خواننده بر جای می گذارد."

جایزه نقدی، به بهای ۱۵ هزار یورو، روز ۱۸ فوریه در آغاز جشنواره برشت در آگسبورگ به خانم برگ تقدیم می شود. برتولت برشت، شاعر کمونیست و درام نویس نامدار آلمان، دهم فوریه ۱۸۹۸ در همین شهر زاده شد.

زیبیله برگ به سال ۱۹۶۲ در وایمار به دنیا آمد و از بیش از ۲۰ سال پیش در زوریخ زندگی می کند. خانم برگ از سالهای ۱۹۹۰ تعداد زیادی رمان، مقاله، نمایشنامه های صحنهای و رادیویی منتشر کرده است. در آثار او سیمای نویسنده ای ناخرسند و متعهد در برابر نارواییهای زمانه آشکار است. برگ تنها چند روز پیش از این جایزه بزرگ ادبیات سویس را از آن خود ساخت.

جایزه برتولت برشت از ۱۹۹۵ تا کنون هر سال به نویسنده یا شاعری اعطا می شود که در آفرینش ادبی خود با نابرابریها و نارواییهای زمانه برخوردی انتقادی کرده باشد.

از زیبیله برگ چندین داستان کوتاه به زبان فارسی ترجمه و منتشر شده است.

 

انتشار به زبان ترکی ممنوع

دفتر انتشارات "تک درخت"، ناشر کتابهای به زبان ترکی در تهران، توسط ماموران قضایی پلمب شد. این دومین دفتر انتشارات به زبان ترکی است که در این ماه پلمب می شود.

پیشتر نیز دفتر انتشارات "اندیشه نو" در تهران به دلیل "نشر و فروش کتابهای غیرقانونی| پلمب شده بود. این در حالی است که مالکان آن می گویند تمامی کتابهای منتشر شده توسط این انتشاراتی دارای مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است.

انتشارات تک درخت به مدیریت احسان شکرخدایی، نویسنده و پژوهشگر، واقع در خیابان جمهوری در تهران است.

 

به همت "ایندیانا جونز"، حافظ مسروقه پیدا شد

یک کارآگاه هلندی آثار هنری، در جریان یک تحقیقات بین المللی بالاخره نسخه سرقت شده دیوان حافظ را که متعلق به قرن پانزدهم میلادی است، کشف کرد. این کتاب که صفحاتش طلاکاری شده و ارزش آن حدود یک میلیون یورو تخمین زده می شود، سال ۲۰۰۷ پس از مرگ یک دلال ایرانی آثار عتیقه در آلمان، از کلکسیون او دزدیده شد.

اما "آرتور براند" که به دلیل پیگیری و سرقت آثار هنری و عتیقه به "ایندیانا جونز دنیای هنر" شهرت پیدا کرده، بالاخره توانست این کتاب را در شبکه زیرزمینی آثار هنری به سرقت رفته پیدا کند. آقای براند که این کتاب را در منزل خود به خبرگزاری فرانسه نشان داد گفت: "پیدا کردن این کتاب برای من بسیار مهم است، چون کتاب مهمی است."

سرقت این کتاب خطی که قدمت آن به سال ۱۴۶۲یا ۱۴۶۳ میلادی باز می گردد، به دنبال مرگ جعفر قاضی، دلال ایرانی کتابهای عتیقه، در سال ۲۰۰۷ در شهر مونیخ آلمان توسط اعضای خانواده او کشف شد.

 

نقاشی

 

اثری از گوستاو کلیمت در شکاف دیوار

مقامات ایتالیا تایید کرده اند تابلو نقاشی که ماه گذشته به طور تصادفی کشف شد، تابلویی اصل از "گوستاو کلیمت"، نقاش اتریشی، است. تابلو "پرتره یک بانو" در سال ۱۹۹۷ از یک گالری در شهر "پیاچنزا" در شمال ایتالیا به سرقت رفت. باغبانها در موقع تمیز کردن پیچکهای باغ گالری، تابلو را که در یکی از دیوارهای باغ جاسازی شده بود، پیدا کردند.

این که چرا این تابلوی با ارزش را در دیواری در گالری هنرهای مدرن "ریچی اودی" پنهان کرده بودند، هنوز مشخص نیست.

"اورنیلا چیکا"، دادستان، اصل بودن این تابلو را تایید کرده است. او همچنین گفته که آزمایشهای بیشتر نشان خواهد که آیا این تابلو نقاشی از زمان سرقت در داخل این دیوار بوده یا این که بعداً در آن محل جاسازی شده است.

 

سینما/ نمایش

 

در سوگ پرواز و انصراف هنرمندان از جشنواره ی فجر

شماری از هنرمندان ایرانی به جمع معترضانی پیوسته اند، که پس از اقرار سپاه پاسداران به هدف گرفتن هواپیمای اوکراینی از شرکت در جشنواره فجر کناره گیری کرده و بدینوسیله حمایت و همدلی و همدردی خود با خانواده قربانیان پرواز بی بازگشت را نشان دادند.

در گزارشات منتشر شده در این باره، اسامی این هنرمندان به چشم می خورد: علیرضا قربانی، ناصر تقوایی، محمد رسول اف، مسعود کیمیایی، همایون شجریان، رخشان بنی اعتماد، احمد امیر قزوینی، کیوان ساکت، جعفر پناهی، رضا درمیشیان و هدیه تهرانی.

بر اساس همین گزارشات، تهیه کنندگان و کارگردانان فیلم "کامی" و نمایش "مشق شب" نیز از حضور در جشنواره فجر انصراف داده و به جمع معترضان پیوستند.

 

رقابت "ایرلندی" و "جوکر"، از زمره نفس گیرترینهای اسکار

نامزدهای جوایز سینمایی اسکار اعلام شدند. فیلم "جوکر" با فیلمهایی چون "۱۹۱۷"، "روزی روزگاری در هالیوود" و "مرد ایرلندی" به رقابت می پردازد. فیلم "انگل" کره شمالی در شاخه "بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان " دو بار نامزد شده است.

فیلم درام "جوکر" به کارگردانی "تاد فیلیپس" در ۱۱ رشته، فیلم درام جنگی "۱۹۱۷" اثر "سم مندس"، کمدی "روزی روزگاری در هالیوود"، ساخته "کوئنتین تارانتینو" و فیلم گانگستری "مرد ایرلندی" به کارگردانی "مارتین اسکورسیزی"، هر کدام در ۱۰ شاخه نامزد کسب اسکار هستند.

"جوکر" بر اساس داستانی مصور ساخته شده و یکی از پرفروشترین فیلمهای سال گذشته میلادی بود.

گفته می شود که "مرد ایرلندی" با بودجه ای حدود ۲۰۰ میلیون دلار پرهزینه ترین فیلم این دوره است.

"انگل"، شاهکار کره ای، در بخش فیلمهای غیرانگلیسی زبان با فیلمهای بینوایان (محصول فرانسه)، درد و شکوه (اسپانیا)، سرزمین عسل (مقدونیه شمالی) و کورپس کریستی (لهستان) رقابت می کند.

علاوه بر فیلم "انگل"، "اسکارلت یوهانسن" هم دو بار نامزد دریافت اسکار شده است؛ در شاخه "بهترین بازیگر نقش اول زن" در فیلم "داستان ازدواج " و "بهترین بازیگر نقش مکمل زن" در فیلم "جوجو ربیت".

همانند جوایز "گلدن گلوب" ۲۰۱۹ که "پیش پرده" اسکار به شمار می رود، در محبوب ترین رقابتهای سینمایی جهان هم جای خالی کارگردانان زن خالی است.

 

گزارش هنری: اپرا کمدی "دون پاسکال

اپرای دون پاسکال اثر "دونیزتی"، کمدی پرماجرایی است سرشار از عشق و شیدایی که هویت شخصیتها در آن بارها عوض می شود. این اپرا اکنون با حضور "ژولی فوش" و "جوهانس مارتین کرانزل" در نقشهای اصلی به اپراخانه زوریخ بازگشته است.

جوهانس مارتین، بازیگر نقش دون پاسکال، می گوید:"همه نسخه های این اپرا شبیه هم اند، و معمولا دون پاسکال فلک زده را می بینیم که با کیسه آب گرمش روی صحنه این طرف و آن طرف می رود. اما ما می خواستیم کارمان متفاوت باشد."

"کریستف لوی"، کارگردان این اجرا، نیز تلاش کرده تا به جای تکیه بر تیپ سازیهای معمول، پیچیدگیِ کاراکترهای این اثر را نشان دهد.

او در اینباره میگوید:"صحنه های این نمایش یادآور خداحافظیبا زندگی و همزمان کشف شادیهای آن است؛ بنابراین هدف من هم در اجرای این اپرا ایجاد توازنی بود میان این دو نکته."

ژولی فوش که به خوبی از پس اجرای نقش نورینای جوان و ناقلا بر می آید می گوید :"اجرای نقش نورینا لذت بخش است، چون او بامزه است و به خصوص در این اجرا کلی شوخیِ تلخ دارد."

او می افزاید: "او با اجرای یکی از قطعات اصلی کار به نوعی می گوید که خوب بلد است با مردها چطور تا کند، یعنی می داند که چه وقت رو بگرداند و کی نم اشکی بریزد، یا آهی بکشد و غمزه ای بکند."

کریستف لوی هم می گوید که می خواسته نورینا را زنی نشان بدهد که از خلال آشنایی با دون پاسکال چیزی را در خودش کشف می کند، چیزی شبیه وجدان اخلاقی. و می افزاید:"تماشای اپرای دون پاسکال بیش از هر چیز به ما یادآوری می کند که قلبی گشوده داشتن و عاشق شدن یعنی چه."

وقتی دونیزتی این اپرا را در سال ۱۸۴۲ تصنیف کرد،زمانی بود که علائم بیماری سختش دیگر آشکار شده بود.

 

نشر الکترونیکی

 

رفع فیلتر از دانشنامه ویکی پدیا در ترکیه

ترکیه براساس حکم دادگاه قانون اساسی این کشور، دانشنامه آنلاین ویکی پدیا را پس از گذشت نزدیک به سه سال رفع فیلتر کرد. رسانه های ترکیه روز چهارشنبه ۲۵ دی ماه گزارش دادند که سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات ترکیه در پی صدور حکمی رسمی از سوی دادگاه قانون اساسی و دادگاه صلح کیفری شماره یک آنکارا، دانشنامه آنلاین ویکی پدیا را در کشور رفع فیلتر کرده است.

پیشتر دیوان قانون اساسی ترکیه، عالی ترین دادگاه این کشور، به نفع ویکی پدیا رای داده و اعلام کرده بود که ممنوعیت دولت ترکیه بر این دانشنامه آنلاین، "نقض آزادی بیان" است. ترکیه در آوریل ۲۰۱۷ دسترسی به دانشنامه اینترنتی ویکی پدیا را مسدود کرد و آن را جزیی از کارزار تخریب وجهه آن کشور توصیف کرد.

این اقدام پس از آن صورت گرفت که ویکی پدیا از حذف یک مقاله که گفته می شود در آن نوشته شده بود ترکیه از گروه "دولت اسلامی" یا داعش و دیگر سازمانهای تروریستی حمایت کرده است، خودداری کرده بود.

 

 (منابع: سایت جنگ خبر، رادیو فردا، صدای آمریکا، یورو نیوز، دویچه وله ، بی بی سی، هرانا)

 

منبع: نبرد خلق شماره ۴۲۰، سه شنبه ۱ بهمن ۱۳۹۸ ـ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۰

 بازگشت به نبردخلق

بازگشت به صفحه اول