|
کردها این بار در سوریه قربانی می شوند
"ما طرف اشتباهی را برای ایستادن انتخاب کردیم. با نگاه به گذشته به نظر می رسد که آنها ما را فقط بعنوان سرباز در جنگ با شبه نظامیان افراطی حکومت اسلامی داعش می خواستند. آنها هرگز به ما تضمین سیاسی ندادند. ما نباید به این تن می دادیم. این اشتباه ما بود."
سه نوشته کوتاه شده پیرامون تصمیم آمریکا برای خروج از سوریه برگردان: بابک
نه، ماموریت در سوریه به انجام نرسیده نویه زوریخرتسایتونگ دونالد ترامپ قصد دارد نیروهایش را از سوریه بیرون بکشد. اینکه اقدام مزبور چه سودی برای آمریکا می تواند داشته باشد، به کلی ناروشن است. اما اردوغان، رژیم اسد، روسیه و [رژیم] ایران می توانند شادمان باشند. زمان زیادی از اینکه ترامپ کردها را "ملت فوق العاده" و "جنگجویان فوق العاده" توصیف کرد، نگذشته است. او در یک کنفرانس مطبوعاتی در اواخر ماه سپتامبر در نیویورک آنها را تحسین کرد که "همراه ما جنگیدند، همراه ما مردند". او خیلی زود دریافت که برای عمل به یکی از وعده های انتخاباتی اش، به کردها نیاز دارد. بی تردید کسی به گوش او این مضمون یا مشابه آن را رسانده بود که فقط با کمک نیروی زمینی کارآمد کردها می تواند بر هولناک ترین گروه تروریست، حکومت اسلامی داعش، در سوریه و عراق غلبه کند. او در جریان کارزار انتخابات ریاست جمهوری خود را به عنوان "هوادار پرو پاقرص کردها" معرفی کرده بود. دستکم از ۱۹ دسامبر اما روشن گردیده که ترامپ مانند بسیاری دیگر از رووسای جمهور و سیاستمداران پیش از خود، پشت کردها را خالی می کند. تصمیم او مبنی بر اینکه همه نیروهای آمریکایی را از سوریه بیرون بکشد، به طور دقیق به این معناست: کردهای سوری و به مفهوم دقیق تر "یگانهای مدافع خلق" (YPG) که در جنگ با حکومت اسلامی داعش شاید بیشترین خون را دادند، دیگر نمی توانند به یک حمایت ویژه از جانب آمریکا اتکا کنند. ترامپ روز چهارشنبه توییت کرد؛ از آنجایی که حکومت اسلامی داعش شکست خورده، دیگر آمریکا دلیلی برای ماندن در سوریه ندارد و گویا ماموریت به انجام رسیده است. اینکه موضع ترامپ چه معنایی برای کردها که در شمال و شرق سوریه یک منطقه خودمختار ایجاد کرده اند دارد را هر کسی می تواند تصور کند: شهوت توسعه طلبی رییس جمهور ترکیه، اردوغان، در شمال سوریه با خارج شدن نیروهای آمریکا دیگر هیچ سرباز وابسته به ناتو را به عنوان مانع در برابر ندارد. یک جنگ طولانی بین ارتش ترکیه و متحدان اسلامگرایش با YPG و متحدانش از پیش برنامه ریزی شده. لشکرکشی کوتاه به منطقه کردی "عفرین" در ژانویه فقط پیش درآمد حمام خون و موج آوارگانی می تواند بوده باشد که انتظارش می رود. بیش از همه جنگ علیه حکومت اسلامی داعش که تا این زمان بسیاری از کردها را به خود مشغول داشته، با تهاجم نظامی ترکیه زمینگیر می شود. برخلاف آنچه که ترامپ مدعی است، حکومت اسلامی داعش به هیچ وجه شکست نخورده است. این گروه هنوز پایگاهی در دره فرات در شرق سوریه دارد. پنتاگون و وزارت امور خارجه آمریکا شمار نیروهای افراطی باقیمانده در آنجا را چندین هزار نفر تخمین می زنند. اگر جنگجویان کرد به شمال عقب بکشند، فقط امری مربوط به زمان است که چه هنگام حکومت اسلامی داعش نیروی جدید گرفته یا یک شبکه تروریستی دیگر در بیابان شکل بگیرد. پرسش این است که چه چیزی ترامپ را به گرفتن این تصمیم برانگیخته؛ تصمیمی که جنگ علیه ترور را به خطر انداخته، متحدان کرد را به دم تیغ داده و افزوده بر آن، به [رژیم] ایران در سوریه دست باز می بخشد؟ آیا این مشاور امنیتی ترامپ، جان بولتون، نبود که چندی پیش اعلام کرد آمریکا تا زمانی که رژیم ملاها نیروهایش را عقب نکشیده، به حضور نظامی خود در سوریه ادامه می دهد؟ زمانی که واشنگتن مواضع خود را ترک می کند، بشار اسد و حامیانش در مسکو و تهران می توانند شادمانی کنند، زیرا مهمترین خواسته آنها یعنی عقب نشینی آمریکا از سوریه برآورده شده است. سووال فقط این است که این امر چه بهره ای به ترامپ می رساند؟ اردوغان قرار است با چه چیز آن را جبران کند؟ حقیقت آن است که هیچ بهره سیاسی واقعی در این اقدام دیده نمی شود، به جز اینکه ترامپ به هوادارانش توهم برآورده شدن یک وعده انتخاباتی اش را عرضه می کند و این گزافه را که او، منادی صلح، آمریکا را از یک درگیری پیچیده و گران رها ساخته. برای رسیدن به این هدف به نظر می رسد ترامپ حاضر است زمینهای سوخته بسیاری به جا بگذارد.
سوریه همچون لقمه جلوی گرگها انداخته شده جانگل ورلد درست در روزی که اعلام گردید آخرین دژ حکومت اسلامی داعش در "هجین" سقوط کرده، گزارش شد که رییس جمهور آمریکا فرمان خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه را صادر کرده است. به این ترتیب راه برای توافق روسی – ترکی که سرنوشت منطقه خودمختار مشهور به "روژاوا" را رقم می زند، هموار شده است. اما [رژیم] ایران هم سرانجام در سوریه دست باز خواهد داشت، آمریکا به طور قطعی به عنوان یک بازیگر از صحنه خارج می شود و این همه ماجرا نیست: این دومین خیانت آمریکا به متحدان کرد خود است. سال ۱۹۷۵ هنری کیسینجر یکشبه به حمایت آمریکا از کردهای حزب دموکرات کردستان عراق پایان داد. آیا این خیانت در آن تاریخ دستکم دستاوردی هم برای آمریکا داشت؟ نه: دو جنگ با صدام در پی این رویکرد روی داد، پس از آنکه یک حمله شیمایی با وحشیگری تمام، کردستان عراق را بیابان کرد. یک چیز باقی مانده و آن بدبینی شدید مسعود بارزانی به آمریکا از آن هنگام است. می شود در باره او خیلی حرفها زد، اما در این مساله به نظر می رسد مسعود بارزانی متاسفانه حق داشته باشد. چنین می نماید که در کاخ سفید یک تصمیم کوته بینانه، از نظر اخلاقی نادرست و از نظر استراتژیک احمقانه مشابه دیگر گرفته شده است. پیامدهای این تصمیم را می توان بدون هرگونه خیالپردازی تصور کرد. و در واشنگتن هم کسانی که بهتر می دانند، آگاهند که چنین عقب نشینی به چه معناست. اما گویا رییس جمهور بیشتر به همتایان خود در آنکارا و مسکو گوش فرا می دهد تا به نظراتی مانند این: "خروج کامل از سوریه چرخشی معکوس برای دولت ترامپ است که به تازگی روز دوشنبه در مورد نیاز به باقی ماندن سوریه تا شکست "پایدار" گروه تروریستی حکومت اسلامی داعش داعیه سخن داد. "جیمز جفری"، نماینده ویژه وزارت خارجه در سوریه، در اندیشکده "شورای آتلانتیک" اعلام کرد: "ما به خوبی در حال پی بردن به این واقعیت هستیم که مشکل حکومت اسلامی داعش برگشت پذیر است، اگر شرایط پایه ای برای این نوع جنبش ایدیولوژیک مناسب باشد." "جان بولتون، مشاور امنیت ملی، به همین گونه در ماه سپتامبر قول داد تا زمانی که [رژیم] ایران همه نیروهای خود را از سوریه خارج نکند، نیروهای ایالات متحده در این کشور باقی خواهند ماند. " و یک دیدگاه دیگر می گوید: ""جیمز ماتیس"، وزیر دفاع، و دیگر مقامهای ارشد امنیت ملی آمریکا در سلسله نشستها و کنفرانسهایی در چند روز گذشته تلاش کردند ترامپ را از خروج همه نیروها منصرف کنند. استدلال آنها این بود که چنین تغییر مهمی در سیاست امنیت ملی، توازن را به سود روسیه و [رژیم] ایران دگرگون می کند، آنهم هنگامی که سیاست آمریکا فراخوان به چالش کشیدن این دو کشور را می دهد. مقامهای پنتاگون استدلال کرده اند که رها کردن متحدان کُرد، تلاشهای آینده آمریکا برای جلب اعتماد جنگجویان محلی از افغانستان تا یمن و سومالی را مختل خواهد کرد." تصمیم ترامپ را می توان خلاصه کرد و مانند "واشینگتن پست" برنده ها و بازنده ها را برشمرد: برنده ها: اسد، روسیه، [رژیم] ایران، حکومت اسلامی داعش و ترکیه بازنده ها: اسراییل، کردها و افزوده بر این دو، همه کسانی که در خاورمیانه زمانی و به نوعی باور کردند یا باور کرده بودند که آمریکا یا غرب در جنگ علیه سرکوب، استبداد و برای آزادی بیشتر در کنار آنها هستند. شورشیان سوری در "درعا" و نقاط دیگر این درس را در ماههای گذشته باید یاد می گرفتند، حال به نظر می رسد که نوبت به روژاوا رسیده است.
ترامپ به کردها خیانت می کند نویه زوریخرتسایتونگ تصمیم ترامپ به بیرون کشیدن نیروهای نظامی آمریکا از سوریه، متحدان آمریکا و بیش از همه کردهای سوریه را غافلگیر کرد. درگیریهای جدید به انتظار نشسته اند. بیش از یک هفته تمام رجب طائب اردوغان کردها را به حمله نظامی تهدید کرد. نیروهای نظامی با تجهیزات سنگین در مرزها مستقر شدند، رسانه های نزدیک به دولت نقشه هایی را منتشر کردند که گویا جزییات حمله احتمالی را نشان می داد و در آنها مسیر پیشروی ارتش ترکیه با متحدان سوری اش برای نابود کردن "تروریستها"، یعنی "یگانهای مدافع خلق" (YPG) ترسیم شده بود. اردوغان می گوید رییس جمهور آمریکا واکنش مثبتی نسبت به تهدید حمله او داشته است. تاکنون نیروهای آمریکا که در منطقه مرزی بین سوریه و ترکیه چندین مواضع دیده بانی ایجاد کرده اند، مانعی بر سر راه این نقشه ها محسوب می شدند. اما اکنون آمریکاییها چمدانهای شان را می بندند. به گزارش رسانه های ترک، یک روز بعد از اعلام تصمیم ترامپ، سربازان آمریکایی در شب پنجشنبه شروع به تخلیه مواضع خود کردند. بنابراین اردوغان می تواند خوشحال باشد که دیپلماسی قلدرمابانه اش نتیجه بخش بوده. وزیر دفاع ترکیه، "حلوصی آکار" (Hulusi)، روز پنجشنبه بر تهدیدهای ابراز شده تاکید کرد و گفت: "زمانش که برسد، تروریستها را در سنگرها و تونلهایی که در شرق و جنوب فرات حفر کرده اند دفن می کنیم. هیچکس در این امر نباید تردید داشته باشد." روز پنجشنبه که اردوغان در کنار همتای ایرانی خود، حسن روحانی، در برابر رسانه ها ظاهر شد، اگرچه تاکید کرد که ترکیه هیچ تهدیدی برای امنیت کشور و منطقه را تحمل نخواهد کرد، اما از حمله برنامه ریزی شده به شمال سوریه کلمه ای به زبان نیاورد. سفر روحانی از پیش تعیین شده بود و به همین دلیل ربطی به آنچه که ترامپ اعلام کرد نداشت، اما تصویری از پیامدهایی که تصمیم آمریکا برای سوریه و فراتر از آن همچنین برای مجموع منطقه خواهد داشت، ارایه کرد. ترامپ متحدان آمریکا را با تصمیم غیرمنتظره اش غافلگیر کرد. کردها احساس می کنند به آنها خیانت شده است. یک پزشک کرد که مایل به برده شدن نامش نیست می گوید: "ما طرف اشتباهی را برای ایستادن انتخاب کردیم. با نگاه به گذشته به نظر می رسد که آنها ما را فقط به عنوان سرباز در جنگ با شبه نظامیان افراطی حکومت اسلامی داعش می خواستند. آنها هرگز به ما تضمین سیاسی ندادند. ما نباید به این تن می دادیم. این اشتباه ما بود." کردها در جنگ با حکومت اسلامی داعش هزاران تن از جنگجویان خود را از دست دادند، دهها هزار تن دیگر زخمی شدند. با تصویرهای کشته شدگان خود در دست، خانواده ها روز پنجشنبه در برابر یک پایگاه آمریکاییها در منطقه مرزی "کوبانی"، جایی که همکاری این دو چهار سال پیش آغاز شد، تظاهرات کردند. از آن هنگام، رزمندگان کرد با حمایت آمریکا توانسته اند "رقه"، پایتخت حکومت اسلامی داعش، و نزدیک به تمامی منطقه مرزی با عراق را از چنگ آن بیرون بیاورند. در یک منطقه کوچک در مرز عراق در جنوب شرقی سوریه، افراطیها اما باوجود صدها حمله هوایی در دو هفته اخیر، مواضع خود را سرسختانه حفظ کرده اند. تا امروز کردها موضع علنی نگرفته اند. چتر سازمانی "نیروهای دموکراتیک سوریه" (SDF) در یک بیانیه ترامپ را به تجدید نظر در تصمیم خود فراخواند و افزود، خروج آمریکا جنگ نهایی علیه حکومت اسلامی داعش را به خطر انداخته و پیامدهای جدی برای ثبات و صلح جهانی در بر دارد. گفته می شود که کردها در حال بحث و گفتگو در باره آزاد کردن هزاران اسیر داعشی هستند که بسیاری از آنان از اروپا آمده اند. حتی اگر آنها تا این اندازه هم جلو نروند، اما از این لحظه دیگر دلیلی برای سپر کردن خود در جنگی که در انتها بازنده اش هستند، ندارند. "فابرس بلانش" (Fabrice Balanche) کارشناس مسایل سوریه، از دانشگاه لیون فرانسه می گوید: "بدون پشتیبانی آمریکا، ائتلاف SDF که دهها هزار عرب نیز در آن هستند، شانس بقا ندارد. مدتهاست که در مناطق عربی مانند رقه، عربها از حاکمیت الهام گرفته از کمونیسم YPG ناخشنود هستند. بدون حضور آمریکا، بین عربها و کردها می تواند جنگی در بگیرد که در آن رژیم سوریه نقش آتش بیار معرکه را بازی می کند. افزوده بر این، در غیاب آمریکا، ترکیه حمله خود را شروع می کند. مسکو، تهران و آنکارا معامله کرده اند: ترکیه YPG را نابود و شمال سوریه را زیر کنترل خود در می آورد، ارتش سوریه مناطق عربی را تصرف می کند و [رژیم] ایران کریدور خودش را توسعه می دهد. این پایان حاکمیت YPG است."
منبع: نبرد خلق شماره ۴۰۶، شنبه اول دی ۱۳۹۷ – ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸
|